Book Title: Traivarnikachar
Author(s): Somsen Bhattarak, Pannalal Soni
Publisher: Jain Sahitya Prasarak Karyalay

View full book text
Previous | Next

Page 407
________________ सोमसेनभट्टारकविरचित'तेरहवां अध्याय । .. . वन्दे तं शान्तिनाथं शिवसुखविधिदं सेवितं भव्यलोकै- .. रादौ चक्रेण राज्यं सकलभरतजं साधितं येन पुण्यात् । 'पश्चादीक्षा समादाय तु कलिलमलं छिन्नकं ध्यानचक्रः शुद्धज्ञानेन भव्याः सुसमवसरणे बोधिता मोक्षहेतोः ॥१॥ .. मैं अन्धका भव्यजीवों कर सेवनीय मोक्ष-सुखको प्रदान करनेवाले उन शान्तिनाथ तीर्थकरको नमस्कार करता हूं, जिन्होंने पूर्व भवोंमें उपार्जित पुण्यके उदयसे सबसे प्रथम चक्र-रत्नके य साधन किया । पाश्चात् दक्षिा धारण कर ध्यानचक्र के द्वारा घातियाकर्मरूप पाप-मलको छिन्नभिन्न किया । अनन्तर शुद्ध केवलज्ञान प्राप्तकर उसके द्वारा समवशरणमें मोक्ष-मुखके अर्थ भव्य जीवोंको संबोधित किया। :: : ............... कर्मकलंकषिमुक्तं मुक्तिश्रीवल्लभं गुणैर्युक्तम् । " . . .. सिद्धं नत्वा वक्ष्ये द्विधा स्फुटं मूतकाध्यायम् ॥२॥ कर्म-कलंकसे रहित, मुक्ति-लक्ष्मीके बल्लभ, सम्यग्दर्शनादि गुगोंसे युक्त सिद्ध परमेष्ठीको नमस्कार कर मृतक-सूतक और जनन सूतकको प्रतिपादन करनेवाले तेरहवें अध्यायका प्रारंभ करता क्षत्रियवैश्यविप्राणां मूतकाचरणं विना।. . देवपूजादिकं कार्य न स्यान्मोक्षपदायकम् ॥३॥. ब्राह्मण, क्षत्रिय और वैश्य दोनों तरहके सूतकका पालन करें। क्योंकि सूतक दूर किये बिना उनके किये हुए देवपूजादि कार्य मोक्ष-प्रदायक नहीं होते ॥ ३ ॥ सुतकके भेद। मृतकं स्याच्चतुर्भेदमातवं सौतिकं तथा । ..मात सत्संगजं चेति तत्रातवं निगयते ॥४॥ र सूतकके चार भेदं हैं-एक आर्तव-सूतक, दूसरा प्रसूति-सूतक, तीसरा मरण-स्तक और चौथा इन तीनोंके स्पर्शजन्य सूतक । उनमेंसे प्रथम आर्तव सूतकको कहते हैं ।। ४ ॥ - आर्तव-सूतकके भेद । रजः पुष्पं ऋतुश्चेति नामान्यस्यैव लोकतः। द्विविधं तत्तु नारीणां प्रकृतं विकृतं भवेत् ॥ ५ ॥ . स्त्रियों के रजोधर्मको आर्तव-सूतक कहते हैं। उसके रज, पुष्प और ऋतु-ये नाम लोकमें प्रसिद्ध हैं। यह आर्तव-सतक दो तरहका है-एक प्रकृत और दसरा विकृत ॥५॥

Loading...

Page Navigation
1 ... 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440