________________
૧૨૫
હતા તેમાં કોણ કોણ હતું ? કેવલજ્ઞાની શ્રી બાહુબલિજી, શ્રીનાભગણધર, મહાત્મા નમિવિનમિ અને અનેક આચાર્યો. આજે પાલીતાણા દેવતાઈ નગરી છે. ભરતમહારાજાની નગરી નથી. ભલે. શ્રીપુંડરીકસ્વામીજી મોક્ષમાં ગયા અને શ્રીભરતમહારાજાએ જિનાલય બંધાવ્યું ત્યારથી શત્રુંજયગિરિરાજનો મહિમા વધતો જ રહ્યો. યાત્રાળુઓ અગણિતની સંખ્યામાં આવતા જ રહ્યા. આજે આપણે કાર્તક અને માગસરમાં પાલીતાણા હોઈએ કે ચોમાસામાં આષાઢ-શ્રાવણ કે ભાદરવામાં પાલીતાણા ગયા હોઈએ, અપરંપાર ભીડ દેખાય. શત્રુંજય સિદ્ધોની ભૂમિ છે. તે ઉપરાંત બીજી પણ મહત્ત્વની હકીકત એ છે કે : ભારતનું શ્રેષ્ઠ આરાધકધન હંમેશા શત્રુંજય ગિરિરાજના ખોળે હોય છે. તપસ્વીઓ અને દાનવીરો જાન રેડી દે છે ધર્મ કરવામાં. અહીં ધર્મશાળા સિવાયના જેટલાં અનુષ્ઠાન સંબંધી રસોડાઓ હોય તેમાં હિંદુસ્તાનના શ્રેષ્ઠ રસોઈયાઓ પોતાની તમામ રેસિપી સાથે ભક્તિ માટે તૈનાત હોય છે. ઉછામણીઓ હરહંમેશ અભૂતપૂર્વ હોય છે. રેકોર્ડ થાય છે તે કેવળ બ્રેક થતા નથી, સતત રિબ્રેક થયા કરે છે.
પાલીતાણામાં વંટોળિયો વાય ને ધૂળ ઉડે તેમાં રેલાતી અને વેરાતી રજકણોની પવિત્રતાનું કોઈ માપ નથી. પાલીતાણામાં ઔદ્યોગિક વસાહતો નથી તેથી હવા અને પાણી ચોખ્ખા છે એમ કહેવું તે પાલીતાણાનું અપમાન છે. પાલીતાણામાં હવા અને પાણી પાવન છે. પાલીતાણાનો વાયરો ગિરિરાજને અફળાઈને આવે છે માટે ગમે છે. મેઘદૂતના શબ્દો : અઠ્ઠું મૃત્રં યવિ તિ भवेत् पूर्वमेभिस्तवेति ।
(વિ. સં. ૨૦૬૧)
૧૫
પાલીતાણા : આસમાની સુલતાની
માગસર વદ-૯ : પાલીતાણા
શત્રુંજય અને પાલીતાણાને એક માનીને ચાલવાનો ખોટો ધારો છે. પાલીતાણા ગામ છે. શત્રુંજય પહાડ છે. પાલીતાણા લોકવસતિ છે. શત્રુંજય દેવવસતિ છે. પાલીતાણા સ્ટેશન છે. શત્રુંજય તીર્થ છે. બંને વચ્ચે તંતુ છે. મૂળ શત્રુંજયનો મહિમા છે. શત્રુંજયને અડોઅડ હોવાથી પાલીતાણાના ભાવ બોલાય છે. પાલીતાણા ના હોય તો શત્રુંજયનું કાંઈ અટકવાનું નથી. શત્રુંજય ન હોય તો પાલીતાણાનું સમગ્ર અર્થતંત્ર હચમચી જાય. પાલીતાણા પર શત્રુંજયનો પડછાયો બારે માસ પથરાયેલો રહે છે. ફૂલના સંગે રહે તે સુવાસી તો બને જ.
શત્રુંજયની યાત્રા સાથે, પાલીતાણાનો ઇતિહાસ અનિવાર્ય રીતે સંકળાયેલો છે. પાલીતાણાની આસમાની સુલતાની સાથે શત્રુંજયની યાત્રાનો ખાસ્સો એવો સંબંધ રહ્યો છે. પાલીતાણા આ નામ સાથે બે શબ્દોનો સંબંધ છે. પાદલિપ્ત અને પાલીભાષા. આચાર્યશ્રી પાદલિપ્તસૂરિજી મહારાજા બાળમુનિ અવસ્થામાં કાંજી વહોરીને આવ્યા. તેમના ગુરુદેવ શ્રીનાગહસ્તિ મહારાજાએ પ્રશ્ન પૂછ્યો તેના જવાબમાં બાલમુનિએ રસાળ વર્ણન કર્યું. ગુરુદેવે નારાજગીમાં તેમની માટે ઉદ્ગાર કાઢ્યો : પત્તિત્તોસિ. બાળમુનિ આ શબ્દનો અર્થ ગળી ગયા. નવો અર્થ શોધી કાઢ્યો. કહ્યું : ‘તમારી કૃપાથી પાવત્તિત્ત બનું અને પગે લેપ લગાવી ગગનવિહારી બનું.' ગુરુદેવ આ ચમત્કારી અર્થઘટનથી એકદમ રંજિત
થઈ ગયા. આશિષ એવા મળ્યા કે પગે ૧૦૮ દ્રવ્યોનાં મિશ્રણનો લેપ લગાવી આકાશ માર્ગે ઉડતા. રોજ આ રીતે ઉડીને પાંચ મહાતીર્થોની યાત્રા કરતા. યોગી
