________________
૧પ૯
૧૬૦
જવા જ આવેલો. મીઠી અંટસ પડી. ભાવનગરના ભક્તો કહે : આ ટુકડા અહીં જ રહેશે. ઘોઘાવાસી જનો કહે : ભગવાનનો આદેશ અમને મળ્યો છે.
તોડ કાઢવામાં આવ્યો. ભગવાનના નવ ટુકડા ગાડામાં મૂકવો. બળદ વગર ગાડું ચાલે અને ગાડું જે દિશામાં ચાલે તેને ટુકડા મળે. ભગવાને જીવતા હોય તે રીતે ઘટના બની. ગાડું તો ચાલ્યું. ગાડાની ધુંસરી ભાવનગરની દિશામાં ના વળી. ધુંસરી ઘોઘાની તરફ અંકાઈ. ઘોઘા સંઘમાં જયજયકાર થઈ ગયો. વાજતેગાજતે નવ ટુકડા ઘોઘા લવાયા, નવ મણ લાપસીમાં નવ ટુકડા મૂકાયા. આઠ દિવસ વીત્યા. નવમો દિવસ આખો બાકી હતો. આવતી કાલનો ચમત્કાર જોવા સૌ ઉત્સુક હતા. દરમ્યાન ભરૂચબંદરેથી પાલીતાણા જવા દરિયાઈ માર્ગે નીકળેલો સંઘ તે ખાડીનાં પાણીમાં ફસાઈ ગયો. દરિયાઈ તુફાન દિવસો સુધી ચાલ્યું. મહામહેનતે એ સંઘનાં વહાણ ઘોઘા કાંઠે આવ્યાં. સંઘને બીજે જ દિવસે માળ પહેરવા પાલીતાણા પહોંચવું હતું. ઘોઘાસંઘને ભરૂચસંઘે મૂર્તિનાં દર્શન કરાવવા વિનંતી કરી. ઘોઘાસંધે, ભરૂચસંઘને એક દિવસ રોકાઈ જવા કહ્યું. ભરૂચસંઘે મૂર્તિ દેખાડવા ખૂબ આગ્રહ કર્યો. ન છૂટકે નવ ટુકડા પરથી લાપસીનું અનાવરણ થયું. નવમો દિવસ ચાલતો હતો. ભગવાનની નજીક ઉભેલા સજજનની ચીસ સંભળાઈ : ભગવાનના દેહ પર તિરાડો દેખાય છે. સાંધા અખંડ રહ્યા છે. પથ્થર ભળી ગયો નથી. સૌના ચહેરા પર વીજ પડી. હવે ? જો બીત ગઈ સો બીત ગઈ. તે દિવસનું અનાવરણ આજ લગી સાંધાઓના દેખાવ રૂપે મૂર્તિમાં જડાઈ ચૂક્યું છે. દાદાની શ્યામલ મૂર્તિમાં મધુરતાનો ઝરો છે. Black beauty છે ભગવાનું. ઊભા કાપા જેવી તિરાડો પોલી નથી. એમાં પાણી ઉતરતું નથી. એ નવ ખંડની ગવાહી છે. માટે દાદાને નવખંડા નામ મળ્યું છે. મૂર્તિને ખંડિત કરનારા પ્લેચ્છ રાજાના સિપાઈઓ નવટુકડાને બાપેસરના કૂવે નાંખી આવ્યા હશે તેવું અનુમાન છે. પુનઃ પ્રતિષ્ઠા વિ. સં. ૧૮૬૫ વૈશાખ વદ-૧૦ શુક્રવારે થઈ છે. પ્રતિષ્ઠાચાર્ય શ્રી જિનેન્દ્રસૂરિજી મ. આજે આ જ દિવસની સાલગીરી હોય છે. પહેલાં ભગવાનના અંગૂઠામાંથી સતત અમી ઝરતું. એ ચમત્કાર આજે નથી થતો. દાદાના અખંડ દીવાની જ્યોતની મસી કેસરવર્તી થાય છે.
નવખંડા જિનાલય પરિસરમાં બીજાં ચાર દેરાસર છે. ચૌમુખજીના
દેરાસરના મંડપમાં બે સમવસરણ છે. તે ગંધારથી આવ્યા છે. સાથે ત્રણ ગુરુમૂર્તિઓ છે. પ્રાચીન તત્ત્વોનાં દર્શન આનંદ નીપજાવે છે.
એક ભોયરું પણ છે : ખૂબ નીચે ઉતરવાનું છે. તેમાં પ્રભુની અનેક પ્રતિમાઓ છે. સુઘડ અને સુંદર રીતે પ્રભુ બિરાજે છે. પૂજા થતી નથી. આ ભોંયરું આગળ ક્યાં નીકળતું હશે ? રસ્તો તો છે નહીં. આ સ્થળે પ્રભુને રાખવા માટે જ ભોંયરું ખોદ્યું હશે. શોધખોળ કરીએ તો કંઈક મળે ખરું, ઘોઘામાં વધારેમાં વધારે પ્રાચીન પુરાવા મળે છે તેમ હજી મળતા રહે તે જરૂરી છે. કારણ ઘોઘા ગામમાં દિગંબરે મંદિર પણ છે. તેમની પ્રતિમાઓ - ચતુર્થકાલકી મૂર્તિ - તરીકે પૂજાય છે. દિગંબરનાં બારસો ઘર ઘોઘામાં હતા તેમ તે લોકો કહે છે. દિગંબર સાધુઓ અને યાત્રિકો ત્યાં દર્શન કરવા આવતા હોય છે. આપણે સાબદા રહેવું સારું. અંતરિક્ષજી અને સમેતશિખરજીનાં પ્રકરણો થયા બાદ તો દરેક જગ્યાએ ભીતિ રહે છે. જો કે, ભીતિ ખોટી હોઈ શકે છે.
મહાસુદ ૧૫ વાલવોડ બોરસદથી જવું હતું. ગંભીરા તરફ, કોસીન્દ્રા બોર્ડ વાંચ્યું : વાલવોડ તીર્થ : પધારો. K.M. લખ્યા હતા. વાલવોડ તરફ વળી ગયા. વિહારનો એક દિવસ ભલે વધે. યાત્રા તો થશે. રસ્તા પર મોટા ગૈટ છે. ભાદરણ. રમણભાઈ પટેલનું નામ છે તેની પર. નામ જાણીતું લાગ્યું. ઝાયડોઝ કેડીલાચૂપ, સુરેશદલાલની બૃહકાવ્યસમૃદ્ધિ તેમ જ શ્યામલ-સૌમિલની હસ્તાક્ષર શ્રેણીના સ્પોન્સરર. કૉલેજ અને બસ સ્ટેન્ડ પર સુદ્ધાં આ નામની તકતીઓ હતી. આવા ઉદાર માણસો સાધુસમાગમ પામ્યા હોય તો ધર્મનાં કેટલાં બધાં કામ કરી શકે ? ભલે પટેલ રહ્યા. આ વિસ્તારના પટેલો આપણા સાધુસાધ્વીજીઓની જૈનવતું ભક્તિ કરે છે. પટેલની પુત્રીઓ દીક્ષા લઈ ચૂકી છે, આ વિસ્તારમાંથી.
આ મુલકમાં તમાકુની ખેતી થાય. ત્રણ ફૂટ ઊંચો છોડ હોય તમાકુનો. ઉપર ફૂલ જેવી કળીઓમાં દાણા, લીલી તમાકુ કોઈ ન ખાય. ઝેરથી પણ ભૂંડી પાંદડી સુકવીને તમાકુ બને. કુવાનાં પાણીથી સિંચન થાય તે તમાકુ સસ્તી હોય. નદીના પટમાં, નદીથી ઉછરે તે તમાકુ મોંઘી. આ ખેતી ઉદ્યોગ માણસની વ્યસનવૃત્તિ પર નભે છે. આ ખેતરો પર પંખીઓ આવતા નથી, પશુઓ માથું
