________________
૧૪૦
૧૩૯ રકમ જ મળતી હતી. તેમને માલિકીમાં વિશેષ રસ હતો. વખતોવખત પોતાની માલિકી બતાવી દેવા દરબાર રાજાઓ કોઈપણ વર્તણૂક કરતા.
ઠાકોર સૂરસિંહજીનાં શાસનમાં જૈનસંઘે ડુંગર પર આરબ સૈનિકોને સલામતી માટે રાખ્યા. ઠાકોરે વાંધો ઉઠાવ્યો. મામલો મુંબઈ સરકાર પાસે ગયો. સરકારે જૈનોને અંગત રક્ષા માટે આવું સલામતી દળ રાખવાનો હક છે તેવું જણાવીને વાત પૂરી કરી. ઠાકોરની સ્વતંત્ર સત્તા પહાડ પર સ્વીકાર્ય બની નહોતી. + ગઢમાં થનારા મજૂરીનાં કામો માટે મંજૂરી માંગવાનો દરબારે હુકમ કર્યો
હતો. ગિરિરાજના શિખર પર દેરાસરોને ફરતે ગઢ છે તેમાં બાંધકામ કે સમારકામ કરાવવું હોય તો ઠાકોરની મંજૂરી હોવી જોઈએ તેવું ઠાકોર પૂરવાર કરવા માંગતા હતા. મામલો ફરીવાર સરકાર પાસે ગયો. સરકારની નીતિ સ્પષ્ટ હતી. સરકારે જણાવ્યું કે રાજ્યના બીજા ભાગની
જેમ પહાડ પરનાં કામમાં દખલ કરવાનો રાજાને હક નથી. + શેઠ પ્રેમાભાઈ. અમદાવાદના નગરશેઠ. મુંબઈ ધારાસભાના સભાસદ.
અમદાવાદની મ્યુનિસિપાલિટીના પ્રમુખ તથા ઓનરરી મેજીસ્ટ્રેટ, તેમની પર પાલીતાણા દરબારે ચોરીનો આક્ષેપ મૂક્યો. આ વખતે મુંબઈ સરકારે
ઠાકોરને ઠપકો લખીને ભલામણ કરી કે શેઠની માફી માંગી લો. + સને ૧૮૭૭માં ઠાકોરે ડુંગર પર હલકા વર્ણના લોકોનો મેળો ભરાવ્યો.
મહાદેવ મંદિરનાં નામે કેસ કર્યો. બ્રિટીશ સરકારે ઠાકોરને જવાબ આપવા રાજકોટ બોલાવ્યા. ઠાકોરને રાજકોટ આવવાનો સરકારનો હુકમ થયો તે ઠાકોરનાં રાજપદનું અપમાન હતું. ઠાકોરે શેઠને સમાધાન માટે પાલીતાણા બોલાવ્યા. શેઠે માણસને મોકલી સમાધાન સ્વીકાર્યું. કાગળિયાં થયા તેમાં સરકારે શેરો કર્યો - ઠાકોરનું આ વર્તન શ્રાવકો સાથે નક્કી થયેલા સંબંધથી
વિરુદ્ધ છે. + આટલું થયા બાદ પોલીસદખલ થઈ. કર્નલ કીટીંજવાળી ૧૫,૦OOની
રકમ વધારવાની માંગણી થઈ. મુંબઈ સરકારે નારાજ થઈને ઠાકોર સૂરસિંહને પૂના આવવા હુકમ કર્યો. પ્રતિષ્ઠાને ઝાંખપ લાગે તેવા આ આદેશને લીધે ઠાકોરને આઘાત લાગ્યો. પૂનાની મુસાફરી દરમ્યાન જ રાજા
દિવંગત થઈ ગયા. + ૧૮૮૬માં કરાર થયો તે વખતે રાજા માનસિંહજી હતા, તે પણ કાંઈ કમ
નહોતા. તેમણે પેઢી ગુનેગારોને છૂપાડે છે તેવું બહાનું આગળ ધરીને જૈન સંઘની મોભાદાર સંસ્થા શ્રી આણંદજી કલ્યાણજી પેઢીની જડતી લેવડાવી હતી. જસકુંવર શેઠાણી પર પોલીસ કેસ દાખલ કર્યો. મુદો હતો રસ્તા પરના
પથ્થરનો. શેઠાણીને કેદ કરવામાં આવ્યા. જો કે, તરત છોડી દેવા પડ્યા. + ઈ. સ. ૧૯૦૩માં ઠાકોર માનસિંહજી ગિરિરાજ પર ચડ્યા. પગમાં બૂટ
અને મોઢામાં ચિરૂટ રાખીને તે ગઢ અને દેરાસરોની આસપાસ ફર્યા. સંઘમાં હાહાકાર મચી ગયો. સંધે પોલિટિકલ એજન્ટ સમક્ષ આ અંગે ફરિયાદ કરી. ઠાકોરને સરકાર સમક્ષ ખુલાસો કરવા રાજકોટનું તેડું આવ્યું. ઠાકોરે ઘરમેળે સમાધાન કરવા સરકારને અને શેઠને સંદેશા મોકલ્યા. દાદ ન મળી. મુદતો પડતી રહી. આઘાતમાં ને આઘાતમાં ૧૯૦૫માં માનસિંહજી ગુજરી ગયા. તેમના વારસદાર બહાદુરસિંહજી ઉંમરમાં નાના હતા તેથી છેક ૧૯૧૯માં તેમને ગાદી મળી. એ પણ આવ્યા તેવા જ વર્તાયા. તેમણે ગિરિરાજ પર કુંડનાં કામમાં ડખો ઊભો કર્યો. કુંડનાં તળિયે કાદવ જમા થયો હોય તે કુંડની બહાર પહાડ પર ઠાલવવો પડે. આ ગાળો ફેંકવા માટે ઠાકોરની મંજૂરી લેવાનો તેમણે હુકમ કર્યો. કુંડમાં પાણી લાવવાના ધોરિયા હોય છે તેનું સમારકામ કરવાનો મનાઈહુકમ ફરમાવ્યો. ગઢનું રિપેરીંગ કરવાની
બાબતે પણ વાંધો લીધો. આવી બધી કનડગત ચાલુ રાખી. + ઠાકોર બહાદુરસિંહે ૮-૩-૧૮૮૬માં થયેલો ચોથો કરાર તા. ૩૧-૩
૧૯૨૬માં પૂરો થાય છે તે યાદ રાખીને નવા કરારમાં પોતાની માલિકી બતાવવા સાથે રૂ. બે લાખની વાર્ષિક રકમની માંગણી કરતી અરજી સરકારને પાઠવી હતી. આ વખતે તેમને સરકાર તરફથી ટેકો મળ્યો હતો અને મિ. વોટ્સને આ રકમ ભરવાની વાતનો સ્વીકાર કર્યો હતો. ઉપરાંત જૈન સંઘ રકમ ભરવાનું શરૂ ન કરે ત્યાર સુધી યાત્રાળુ દીઠ મુંડકાવેરો
