________________
७४
સત્તા–બેન્કના સેફ ડીપોઝીટની જેમ જે કર્મને ઉદય
કાળાંતરે થાય તે પહેલાના કાળને સત્તા કહેવાય. જીવ પ્રદેશ સાથે કર્મ પુદ્ગલેને થતે બંધ ૪ પ્રકારે છે. ૧ સ્પષ્ટ (શિથિલ) બંધ-સેયના ઢગલામાંથી સેંય છૂટી
પડે તેમ માત્ર પશ્ચાત્તાપથી (પ્રસન્નચંદ્રજીની
જેમ) છૂટી જાય ૨ બદ્ધ–સેયના પેક પેકેટમાંથી સેંય કાઢતા થોડો પ્રયત્ન
કરે પડે તેમ અ૫ કષ્ટ ( અઈમુત્તાની
જેમ ) આલોચનાથી છૂટી જાય. ૩ નિધત્ત–સેંયને કાટ કાઢવા સાધનની જરૂર પડે તેમ
તપ આદિ અનુષ્ઠાન વડે ( અજુનમાળીની
જેમ) ઘણા કષ્ટ ક્ષય થાય. જ નિકાચિત-સંય કટાઈને ગો થયા હોય તે
નિકાચિત બંધ (શ્રેણિક-કૃષ્ણની જેમ )
અવશ્ય ભેગવ પડે. મુખ્યત્વે સ્થિતિ અને રસ બંધને નિર્ણય કષા કરે છે. કષાયે જેમ વધુ તેમ સ્થિતિ બંધ વધુ થાય અને કષા જેમ ઓછા તેમ સ્થિતિ બંધ ઓછો થાય.
કષાયની જેમ તીવ્રતા તેમ અશુભ કર્મને રસ વધુ અને શુભ કર્મને રસ ઓ છે.
