________________
१५८ પસમ્યકત્વને અલાભ અને સંસારની વૃદ્ધિ આ છ દેષ ઉત્પન્ન થાય છે.
() ગુરૂની સ્થાપના ગુરૂના અભાવે સ્થાપના અક્ષ – ૨વરાટક (કેડા) – કાષ્ઠ – ૪પુસ્ત (લેખ કર્મ) - ચિત્રકર્મમાં સ્થપાય છે. વર્તમાનમાં તે સ્થાપના સાધુ પરંપરાના મૂળ ગુરૂ “શ્રી સુધર્મા ગણધરની” જાણવી.
આ સ્થાપના સભાવ અને અસદ્ભાવ એમ બે પ્રકારની છે. વળી તે ઈસ્વર (અલપ કાળની) અને યાવત્ કથિત (જ્યાં સુધી કાયમ રહે ત્યાં સુધીની) અક્ષ અને કેડામાં ગુરૂની સ્થાપના અસદ્ભાવ જાણવી. ચંદનના કાષ્ઠમાં ગુરૂ સરખા આકાર બનાવી સ્થાપવા તે સભાવ સ્થાપના. તથા ચારિત્રના ઉપકરણ દાંડ-એ સ્થાપવા તે અસદ્દભાવ સ્થાપના. પુસ્તલેપ્ય કર્મ રંગ વિગેરેથી આલેખવી. અથવા પુસ્તક જ્ઞાનનું ઉપકરણ સ્થાપવું. ચિત્રકમ–પાષાણ ઘડીને યા કેરીને ગુરૂ મૂર્તિ બનાવવી.
ઉપર કહેલી બંને પ્રકારની સ્થાપના ચાલુ ધર્મકિયા સુધી જ સ્થાપવી તે “ઈવર સ્થાપના અને પ્રતિષ્ઠાદિ વિધિ પૂર્વક કરેલી સ્થાપના જ્યાં સુધી રહે ત્યાં સુધી “માવત કથિત સ્થાપના જાણવી.
આ સ્થાપના સાક્ષાત્ ગુરૂ તુલ્ય ગણી તેની સાક્ષીએ ધર્મક્રિયા કરવી. ગુરૂની જેમ ગુરૂ સ્થાપનાની આશાતના ન કરવી. સાક્ષાત્ તીર્થકરને વિરહ હોય ત્યારે જિનેશ્વરની પ્રતિમાની સેવા સફલ થાય તેમ ગુરૂના અભાવે ગુરૂની સ્થાપના સમક્ષ કરેલી ધર્મક્રિયા પણ સફળ થાય છે.