________________
९०.
જોડાયલું છે. આ શરીર હાય ત્યાં સુધી કમ ખંધ થાય છે. પરભવમાં તેજસ-કામણુ એ શરીશ સાથે જ રહે છે. આ બે શરીરાની મદદથી જ ઉત્પન્ન થતાં પ્રથમ સમયે જીવ આહાર ગ્રહણ કરે છે.
૨જુ અવગાહના દ્વાર—શરીરની લંબાઈ, ઊંચાઈ, ઉત્કૃષ્ટજઘન્ય એમ એ પ્રકારે છે.
૩જુ સંઘયણ દ્વાર—હાડકાના માંધા તે છ પ્રકારે હાય છે.
(૧) વજ્ર રૂષભ નારાચ—વજ઼=ખીલા, રૂષભ=પાટા, નારાચ=મે માજુ, મર્કટ બધ=એટલે વાંદરીને બચ્ચુ વળગી રહે તેના જેવા બધા તે મટ અંધ, ઉપર પાટા તેના ઉપર ખીલેા. તેના જેવી મજબુતી થાય, તેવેા હાડકાના ખાંધે તે વજ્ર રૂષભ નારાચ સાંઘયણુ કહેવાય.
(૨) ઋષભ નારાચ—એ ખાજુ મર્કટ ખંધ ઉપર પાટા હાય એવા હાડકાના ખાંધો.
(૩) નારાચ—એ ખાજુ માત્ર મર્કટ બંધ વાળા હાડકાના બાંધા,
(૪) અધ નારાચ હાડકાના ખાંધો.
એક બાજુ મર્કટ ખ'ધવાલે
(૫) કીલિકા—મટ બંધ વિનાના સાંધા ઉપર ખીલા હાય.
(૬) છેવર્ડે—એ છેડે ખાંડણીમાં રાખેલા મુશળની પેઠે એક છેડાની ખાભણમાં ખીજા છેડાના ભાગ સ્પર્શીને રહેલ હાય, જેથી પડી જતાં ખેાલણમાંથી નીકળી ગયેલા હાડકાને
66
હાડકુ' ઉતરી ગયું’ એમ કહેવાય છે.