________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No.R.N.I.6067/57 Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001
Licence to post without prepayment No. 271 ૦ વર્ષ : (૫૦) + ૧૬૦ અંક : ૯
૦ ૧૬ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૦૫ ૦ ૦ Regd. No. TECH / 47 - 890 / MBI 72003-2005 • • શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું માસિક મુખપત્ર ૦
પ્રભુઠ્ઠ 68466
૦ ૦ પ્રબુદ્ધ જીવન પાક્ષિક ૧૯૩૯થી ૧૯૮૯ ૫૦ વર્ષ ૦ ૦ વાર્ષિક લવાજમ રૂ.૧૦૦-૦ ૦ છૂટક નકલ રૂા. ૧૦-૦૦
તંત્રી રમણલાલ ચી. શાહ
સહતંત્રી : ધનવંત તિ. શાહ
સ્વ ડૉ. પ્રવીણભાઈ મહેતા ગાયનેકોલોજીના ક્ષેત્રે જેમનું ઘણું મોટું.નામ છે, “નો એક્સપોઝર થઈ ગયું હતું. તેમણે કહ્યું કે દવાઓની ગરમીને લીધે વાળ ગયા હતા. લેપ્રોસ્કોપી'ના સૌથી વધુ ઓપરેશન કરવા માટે જેમનું નામ ગિનેસ પણ બીજી રીતે તેઓ બહુ સ્વસ્થ હતા. એમણે જ્યારે સાંભળ્યું કે બુક ઓફ વર્લ્ડ રેકોર્સમાં દાખલ થયેલું છે, ડાંગ અને ધરમપુર એન્ડોસ્કોપી કરાવતાં જણાયું કે મારી અન્નનળી સાંકડી થઈ છે અને જીલ્લાના આદિવાસીઓમાં સમાજસેવાનું ઉત્તમ કામ કરનાર, બહુવિધ એક મહિનાથી હું સૂતો રહું છું, ત્યારે એમણે કહ્યું કે એમ સૂઈ રહેવાથી પ્રતિભા ધરાવનાર પાલનપુરનિવાસી ડૉ. પ્રવીણભાઈ મહેતાનું થોડા પગ ઝલાઈ જશે. એમની વાત સાચી પડી. તેમણે કહ્યું, ‘તમે વોકરથી દિવસ પહેલાં ૭૧ વર્ષની ઉંમરે અવસાન થતાં આપણે એક ચાલો, તમારી પાસે વોકર ન હોય તો હું લઈને આવું છું.' અમે કહ્યું: ખ્યાતનામ ગાયનેકોલોજિસ્ટ અને ધુરંધર સમાજસેવકને ગુમાવ્યા “વોકર મહેન્દ્રભાઈ મહેતા લઈને આવવાના છે.' પછી પ્રવીણભાઈ છે. અંગત રીતે અમે તો અમારા એક હિતેચ્છુ ભાઈ ગુમાવ્યા છે. મહેતાએ પોતાની વાત કરી. ત્રણ મહિના સુધી સૂઈ રહેવાને કારણે
મારા મિત્ર મહેન્દ્રભાઈ મહેતા એક દિવસ એક ભાઈને લઈને એમના પગ ઝલાઈ ગયા હતા, પરંતુ મન મક્કમ કરી એમણે વોકર મારે ઘરે આવ્યા. મને કહે આજે તમને એક સરસ પરિચય કરાવું, વાપરી પોતાના પગ સારા કરી નાખ્યા હતા અને પછી તો બહાર પણ “આ ડૉક્ટર પ્રવીણભાઈ મહેતા. મને ઘણા વખતથી કહે છે કે મને એકલા જતા હતા. તે દિવસે ઘરે આવ્યા ત્યારે અમારા સ્વાથ્ય માટે રમણભાઈને ત્યાં લઈ જાવ, એટલે આવ્યો છું.”
એમણે જુદા જુદા ઉપાયો બતાવ્યા હતા. ત્યાર પછી થોડા દિવસમાં જ પ્રવીણભાઈએ કહ્યું, “સ૨, તમે મને નહિ ઓળખો. પણ હું તેમનું અવસાન થવાના સમાચાર સાંભળી અમને ઘણો આઘાત લાગ્યો. તમારો વિદ્યાર્થી છું. ઝેવિયર્સ કૉલેજમાં તમારા હાથ નીચે ભણતો ડૉ. પ્રવીણભાઈ મહેતાનો જન્મ કલકત્તામાં ઈ. સ. ૧૯૩૪ના હતો. વળી હું એન.સી.સી.નો કેડેટ પણ હતો. ત્યારે તમે કેપ્ટન પંદરમી ઓગસ્ટે થયો હતો. એમના પિતા પાલનપુરના જૈન શ્રી શાહ તરીકે ઓળખાતા. ત્યારથી તમારા પ્રત્યે માન હતું.' વ્રજલાલભાઈ મહેતા હતા. એમની માતાનું નામ મણિબહેન.
પોતાના ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થીને મળતાં કોને હર્ષ ન થાય ? હું વ્રજલાલભાઈનાં કલકત્તામાં ઝવે રાતનો વ્યવસાય હતો. બહુ રાજી થયો. વળી પ્રવીણભાઈએ કહ્યું, 'તમે નહિ જાણતા હો કે પ્રવીણભાઈએ પ્રાથમિક શિક્ષણ પાલનપુરમાં અને માધ્યમિક શિક્ષણ અમે કેટલાક ડૉક્ટર મિત્રો આપણી વ્યાખ્યાનમાળામાં નિયમિત અમદાવાદની ઝેવિયર્સ હાઈસ્કૂલમાં લીધું હતું. ત્યાર પછી તેઓ આવીએ છીએ. વ્યાખ્યાન પછી અમારે તરત જવાનું હોય એટલે કોઈ મુંબઈ સેંટ ઝેવિયર્સ કૉલેજમાં વિજ્ઞાન શાખામાં જોડાયા હતા. ત્યાર તમને મળવા રોકાતું નથી. વળી ત્યાં તમને મળવાવાળા ઘણા હોય છે. પછી તેઓ મુંબઈ ગ્રાન્ટ મેડિકલ કૉલેજમાં એમ.બી.બી.એસ. થયા. . એટલે નિરાંતે મળી શકાય નહિ. અમે વ્યાખ્યાનમાળામાં એટલા માટે તેઓ એથી આગળ વધવા ઇચ્છતા હતા. તેઓ કોઈ વિષયમાં આવીએ છીએ કે તમે ઘડિયાળના ટકોરે છાપેલા સમય પ્રમાણે વ્યાખ્યાન સ્પેશિયાલિસ્ટ થવા ઇચ્છતા હતા. એટલે તેમણે ગાયનેકોલોજીસ્ટ બરાબર ચાલુ કરો છો અને બરાબર સમયે પૂરું કરો છો. મને લાગે છે થવાનું પસંદ કર્યું. તેમને પિતાના ઝવેરાતના ધંધામાં જવાનું ગમતું કે તમારી એન.સી.સી.ની અસર છે. એટલે અમારે સમયસર ક્યાંક નહોતું. એટલે વેપારી ન થતાં તેઓ ડોકટર થયા. તેઓ ૧૯૬૪માં પહોંચવું હોય તો પહોંચી શકીએ છીએ.”
ગાયનેકોલોજીમાં એમ.ડી. થયા. પરિચયથી જાણવા મળ્યું કે પ્રવીણભાઈ પ્રસિદ્ધ ગાયનેકોલોજીસ્ટ ડૉ. પ્રવીણભાઇએ ત્યાર પછી મુંબઈમાં 'મધર એન્ડ ચાઈલ્ડ છે, પરંતુ હવે તેમણે સેવાના ક્ષેત્રમાં ઝંપલાવ્યું છે.
નામની હોસ્પિટલ શરૂ કરી. પ્રવીણભાઈના પત્ની ડૉ. કુમુદબહેન પછી જેમ જેમ એમને મળવાનું થયું તેમ તેમ આશ્ચર્ય થાય એવી બાળકોના સ્પેશિયાલિસ્ટ–પેડિયાટ્રિક છે. એટલે ‘મધર એન્ડ ચાઈલ્ડ’ એમની સિદ્ધિઓ અને એવું એમનું વ્યક્તિત્વ જણાયું.
નામ નવું અને સાર્થક હતું. કુમુદબહેન બાળકોની ચિકિત્સા કરે મુંબઈમાં અમે વાલકેશ્વરથી મુલુંડ રહેવા ગયાં હતાં. અને પ્રવીણભાઈને અને પ્રવીણભાઈ પ્રસૂતિ વિભાગ સંભાળે. મુંબઈમાં મધર એન્ડ તેની જાણ કરી હતી. અવસાનના થોડા દિવસ પહેલાં પ્રવીણભાઈ ચાઈલ્ડનું નામ બહુ પ્રખ્યાત થઈ ગયું છે. અને એમનાં પત્ની કુમુદબહેન મારી ખબર કાઢવા નેપીયન્સી રોડના પ્રવીણભાઈનાં પત્ની ડૉ. કુમુદબહેન શ્રીધરભાઈ મહાલનાં પુત્રી પોતાના નિવાસ સ્થાનેથી ઠેઠ મુલુંડ અમારે ઘરે ગાડી લઈને મળવા છે. તેઓ કર્ણાટકમાં કારવારના ગૌડ સારસ્વત બ્રાહ્મણ કુટુંબનાં આવ્યા હતા. ત્યારે જાણે કે ન ઓળખાય એવા પ્રવીણભાઈ હતા. છે. પ્રવીણભાઈએ આંતરજ્ઞાતીય લગ્ન ૧૯૬૨માં કર્યો. એ માટે એમના માથાના બધા વાળ ઊતરી ગયા હતા. તદ્દન ટાલ જેવું મસ્તક બંને પક્ષે સંમતિ હતી. બંનેનો મેળાપ ડૉક્ટર થયા પછી ઈન્ટર્નશિપ