Pathik 1991 Vol 31 Ank 01 02

Author(s): K K Shastri and Other
Publisher: Mansingji Barad Smarak Trust

Page 9

2, હદીસમાં મહંમદ પેગંબરના લશ્કરના મળતાં વર્ષમાં ફક્ત ત્રણ જ અંધ હોવાનો ઉલ્લેખ છે.
૪. ઈસ્લામના ઈતિહાસમાં ઈજિપ્ત પર કરેલા આક્રમણ વખતે દુલદુલ (સૂર્યપાશા) પેગંબર સાહેબને ઈજિપ્તના સમ્રાટે ભેટ આપી હતી એવો ઉલ્લેખ છે.
૫. સેમિટિક સભ્યતાના મળી આવેલા અવશેષોના પરીક્ષાના આધારે જણાયું છે કે હડપ્પીય સભ્યતા વધારે અર્વાચીન છે. (પુરાતત્વવિ૬ શ્રી ચિત્તા,તાળા)
(6) આરબ અને કાઠિયાવાડી અશ્વોના માપમાં રહેલું સામે આરબ અધ ભારતવર્ષમાંથી અરબસસ્તાન ગયું હોય એવો નિર્દેશ કરે છે.
આરબ અશ્વન મ પ : આ અશ્વની ઊંચાઈ ૫૮ ઇંચ હોય છે. આનાથી વધારે ઊંચાઈવાળા આરબ કે કાયાવાડી અશ્વ ન કહી શકાય, એને રંગ ભૂરા રાખડી અને બદામી હોય છે, એ સ્વભાવે અસાધારણ જોખમ અને ગતિવાળે છે. એ ક્રોધી, ચંચળ, અતિતીવ્ર બુદ્ધિવાળો, હિંમતજ, વફાદાર છે અને ભૂખ તરસ થાક વગેરે વેઠી શકે છે.
(૫) કાઠિયાવાડી ઘોડાનો વિકાસ ક્રમ: ઇ. સપૂર્વની બીજી શાબ્દીથી ઈસ પછીની દસમી શતાબદી દરમ્યાન એણે આગળ વધવાનું શરૂ કર્યું અને ધીમે ધીમે સિંધ સીવીર અને કચ્છમાં થઈ સૌરાષ્ટ્રમાં કાયમી વસવાટ કર્યો. ભારતમાં એનું આગમન સિકંદરની ચડાઈ સાથે થયું હતું. ઈસુની દસમી શતાબ્દીમાં કચ્છની મુસ્લિમ અને જાડેજી સત્તાઓથી પસાર થઈ કછના ઉત્તર ભાગમાંથી સૌરાષ્ટ્ર માં દાખલ થઇ એના મધ્ય ભાગમાં વસ્યા તે કાઠી કહેવાતા હતા,
દસમાથી પંદરમી શતાબ્દીમાં સૌરાષ્ટ્રમાં (૧) ચૂડાસમા, (૨) પરમાર, (૩) વાઘેલા, (૪) જેઠવા, (૫) ગોહિલ, (૬) ઝલ', અને (૭) જાડેજાઓનાં રાજા હતાં. આ રાજ્યોની ચડતી પડતી અને સીમાએની ફેરબદલી થતી રહેતી હતી, પરંતુ મહમૂદ ગઝનવીના આક્રમણ અને સોમનાથની સખાતના યુદ્ધમાં સૌરાષ્ટ્રનું લડાયક ખમીર તેમ અધ બળ તૂટી ગયું હતું. એ સમયે કાઠિઓએ સૌરાષ્ટ્રમાં આવી અત્યારનાં થાન અને ચોટીલા પાસે થાણુ નાખ્યાં. ભૂચ મેરીની લડાઈમાં લેમો ખુમાણ દસહજાના લકર સામે લડ્યો હતે. કઠીએાએ આથમતા મુઘલાઈ અને ઉદય 'મિસ્તી મરાઠ સત્તાના સંધિકાળમાં થાન એટલા જેતપુર દેરડી અમરેલી વિગેરે સ્થાનોમાં પિતાના નાનાં રાજ્ય સ્થાપ. કાઠીઓની આ સત્તાની જમાવટમાં કાઠી ઇશ્વનું મોટું યોગદાન હતું. કાઠી એની યુદ્ધ પદ્ધતિ અશ્વો પર આધારિત હતી તેથી એમણે ઉચ્ચ સંખમના અશ્વોની એક અદ્દભુત વાદનું નિર્માણ કર્યું. સૌરાષ્ટ્રનું ડુંગરાળ ભૂતળ તેને અનુકૂળ આબેહવા મહાભારત યુદ્ધના કાલથી પરંપરાગત રીતે ચાલી આવતી અગિઘા, અશ્વનિર્માણના આરબના અનુભવો, વગેરેને આધાર લઈ, કાઠીઓએ પોતાની આગવી સૂઝથી સાત પેઢી સુધી પરિશ્ન ન કરી કાઠી ઘેડાની ઓલાદનું નિર્માણ કર્યું. કાઠીઓએ નિર્માણ કરેલી નામી વાદે નીચે પ્રમાણે છે :
(૬) આરબ અને કાઠિયાવાડી અને તુલનાત્મક અભ્યાસ ૧, રેઝી ગલદાર, રેઝી ફૂલમાળ ૨. માણકી, પીરાણી તાજણ, કેસર પટ્ટી બેરી અને લખી. ૩. અબલખે, બાવળ, સરપંગ અને કહે ૪, ચાર પગ અને કપાળમાં સફેદ ટીલી એમ પાંચ શ્વેત અંગે વાળો પંચકલ્યાણી
ડિસેમ્બર ૧૯૯૧ પથિક-દીપેસવાંક-પતિ