________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ટીંબા અને રાજી ઠાકોર
--શ્રી. વીરભદ્રસિંહ સોલંકી સં. ૧૭૭૮ (ઈ.સ. ૧૭રરની વાત છે. સગિલ-હાદાર રાજસંગજી (રાવળજી-સેલંકી) પિતાના ભાઈઓ સરદારસંગજી અને જિતસંગજી સાથે દરબાર ભરીને બેઠા હતા તે સમયે ચવાણ ગામનું (ટીંબા ગામનું) પટેલો અને બીજા મહાજનેનું બનેલ એક પ્રતિનિધિમંડળ હાજર થયું.
એએએ જણાવ્યું કે ઉચવાણ ગામમાં બંગાળીખાન નામને એક મલેક સૂબે છે. ( ચવાણ અને બાજુના ઉદલપુર ગામમાં મલેક સૂબાની નિમણૂક મહમૂદ બેગડાએ પાવાગઢના પતન પછી એટલે કે ઈ. સ. ૧૪૮૩ પછી કરેલી. મહી નદીની પશ્ચિમ બાજુએ ઠાસરા તાલુકામાં આ જ અરસામાં ૧૨ ગામે આપેલાં હતાં.) આ સબે ગામની વસ્તીને ઘણે જે ત્રાસ આપે છે. ગામ ફક્ત હિંદુઓની જ વસ્તી છે. હિંદુ વરતી હોવાથી કોઈ એઓની ફરિયાદ સાંભળતું નથી. બાજુના ઉદલપુર ગામમાં પણ મલેક સૂબે છે તે પણ કંઈ જ મદદ કરતે નથી; ઉપરથી એ બંગાળીખાનને રૈયતને દુઃખ પહોંચાડવામાં પ્રેત્સાહન આપે છે.
ચવાણના પ્રતિનિધિ-મંડળે સંગેલ-હાકેરને વિનંતી કરે: “આપ હિંદુ રાજ છે, રાજપૂત છે, અમારા પડોશી છે. આ સિવાય અમને બચાવી શકે, અમારા ધર્મનું રક્ષણ કરી શકે તેવી કોઈ વ્યક્તિ નથી, અમને મદદ કરશે. આ સૂબાના ત્રાસથી છેડા વે.”
સોલાર વિચારમાં પડી ગયા. સબ ઉપર હુમલે એટલે મુસલમાનો ઉપર હુમલા બરાબર હતું, વર મોટું બાંધવું પડે એમ હતું. બીજી બાજુ શરણે આવેલાનું રક્ષણ કરવું એ રાજપૂતી ધર્મ હતો તેથી આનાકાની કરી શકે એમ નહતું. ભાઈ એ અને પુત્ર સાથે વિચારવિમર્શ કરી, પ્રતિનિધિમંડળને સાંત્વન આપી વિદાય કર્યું.
આજુબાજુનાં ગામમાં પોતાના પિતરાઈ ભાઈઓ હતા તે બધાને ભેગા કર્યા અને ઊંચવાણું ઉપર હલ કર્યો.
સાંગોલ ગામ મહી નદીના પશ્ચિમ કાંઠે વસેલું હતું. હાલમાં એ ખેડા જિલ્લાના ઠાસરા તાલુકામાં આવેલ છે. વણાકબેરી થર્મલ પાવર સ્ટેશન આ ગામની નજીકમાં જ થયેલું છે, જ્યારે ઊંચવાણ ગામ મહી નદીના પૂર્વ કાંઠે અને કુણુ નદીના ઉત્તર કાંઠે સંગમ ઉપર વસેલું હતું. હાલમાં એ પંચમહાલ જિલ્લાના ગેધર તાલુકામાં છે.
ઉચવાણ ગામથી ઉત્તરમાં છેડે દૂર એક ખેતરમાં બંગાળી ખાન અને રાજસંગજી વચ્ચે યુદ્ધ થયું તેમાં બંગાળીખાન મરાયો, સાથે થોડા રાજપૂતે પણ ભરાડ!.
જે ખેતરમાં યુદ્ધ થયું હતું તે ખેતરને ત્યારથી “તુર્કવાળું’ કે ‘ત વાળુ* ખેતર કહેવામાં સાવે છે. મસલમાનોને પહેલાંના જમાનામાં g' તરીકે ઓળખવામાં આવતા. આજે આ ખેતરની માણિકી ટીબા ગામના શ્રી રમેશભાઈ રઈજીભાઈ પટેલની છે. યુદ્ધમાં જ્યાં રાજપૂતે મરાયા હતા તે જગ્યાએ એની યાદમાં એક પાળિ કરવામાં આવ્યો છે. આ પાળિયાની પૂળ તહેવારોના દિવસોએ તેમજ એ ખેતરના પાકની કાપણી-વાવણી વખતે આજે પણ શ્રી રમેગ્નભાઈ કરે છે. રસંગજીએ કહલાલ(જિ. ખેડા)ના ઠાકર ભૂવાજી ગોહિલના દીકરી ભાશંબા સાથે લગ્ન
ડિસેમ્બર/૧૯૯૧ પથિક દીપેસવાં-પતિ
For Private and Personal Use Only
