________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શીર્ષક લખેલું રહેતું અને જે લખાણ અધૂ હોય તે કાગળે ફાઈલમાં બંધ રહેતા. શીર્ષક લખાયેલી પોથી જોતા ત્યારે એ ખાનાં ઉથલાવતા, મનમાં આશ્ચર્ય પામતા, હરખાતા પણ ખરા. પિથીમાંથી એમને લખાયેલું કવર મળતું' કે જેમાં પિતે નામાંકિત સામયિકને એ વાર્તા કે કાવ્ય મેકલવાને લખેલા પત્ર જોવા મળતું. વાર્તા કે કાવ્ય એ પત્રવાળા સામયિકને મેકલવામાં આવતું,
જ્યાં સ્વીકારાઈ જતું. એમ જુદાં જુદાં મોટાં મોટાં માસિકેમાં પ્રકાશચંદ્રની વાર્તા તેમ કાવ્યો છપાવા મંડયાં. જેમ જેમ છપાતાં ગયાં તેમ તેમ એમને નશો ચડતા ગયા અને એઓ એક રાત પણ પાડ્યા વગર લખવાના ટેબલ પાસે હાજર થતા રહ્યા. પછી તે નવલકથા હપ્તાવાર છપાવાની શરૂ થઈ, જેતજોતામાં પ્રકાશચંદ્ર ખૂબ લોકપ્રિય વાર્તાકાર નવલકથાકાર અને કવિ બની ગયા. એમના પુસ્તક છપાવા મંથિ અને એમને પારિતોષિકે પણ મળવા મંડ. પ્રથમ કાવ્યસંગ્રહની પ્રસ્તાવના છે. ઉમાકાતે સાડા લખી આપી. બીજા સંગ્રહ માટે સામેથી પૃછા કરી, વાર્તાસંગ્રહ અને નવલકથા માટે પણ એમણે ભરપેટ વખાણ લખી આપ્યાં. પછી પ્રકાચંદે વિવેચને લખવા શરૂ કર્યા છે પણ ઉચ્ચ કક્ષાનાં સામયિકે અને વર્તમાનપત્રોમાં છપાતાં થયા.....એમ વિવેચનસંગ્રહ પણ છપાયો. સાહિત્ય સભા, સાહિત્ય પરિષદ અને કવિસંમેલનમાં પ્રકાશચંદ્રની હાજરી અનિવાર્ય બની ગઈ છે. ઉમાકાંતની સાથે જ એમને બેઠક પ્રાપ્ત થતી. પ્રકાશચંદ્ર જે કાંઈ સાહિત્ય અંગે જયારે જ્યારે બોલતા ત્યારે પેલા આકારનું સ્મરણ કરતા અને પછી એ શું બોલતા એની એમને પણ ખબર ન રહેતી, પણ શ્રોતાઓ મંત્રમુગ્ધ બની સાંભળી રહેતા. એમનું વક્તવ્ય પૂરું થાય ત્યારે બે ત્રણ મિનિટ તાળીઓ સંભળાતી રહેતી. પ્રકાશ ચંદ્રને સાહિત્ય અકાદમીનું પારિતોષિક મળ્યું અને છેવટે છે. માકાંત જે ઉચ્ચ સાહિત્યિક ઍવોર્ડ મેળવવા ઝંખતા હતા તે પણ એક દાયકાની સાહિત્યસેવા પછી પ્રકાશચંદ્રને પ્રાપ્ત થયો. ટી.વી. ઉપર એ સમાચાર સાંભળી છે. ઉમાકાંત તરત એમને અભિનંદન આપવા એમના ઘેર દેડી ગયા. પ્રો. ઉમાકાંતે પ્રકાશચંદ્રના ઘરની ઘંટડી વગાડી ત્યારે પ્રકાશચંદ્ર એમના રૂમમાં બેઠા હતા અને પેલે આકાર ઓચિંતે એમને દેખાયે. પ્રકાશચંદ્રને એનો અવાજ સંભળા: “પેલે આવ્યું છે તેમને અભિનંદન આપવા.” પ્રકાશચંદે પૂછ્યું: “કે?”.
"કોણ? એ પેલે ઉમાકાંત.” સારું !” એ તે ઠીક છે, પણ એ પિતાતા પુસ્તકની સમીક્ષા લખવા વિનંતી કરશે ત્યારે વાત ટાળી દેજે.”
એવું તે કેમ કરાય ! એ મોટા ગજાના લેખક અને કવિ છે. મારા કરતાં વધુ પાત્રતા ધરાવે છે. એમની એ માગણી તે સરકારવી જ જોઈએ ને?”
“શી વાત કરે છે ?” તમારા કરતાં વધુ પાત્રતા ? મેં તમને કયાંથી કયાં પહોંચાડી દીધા છતાં તમારા કરતાં એઓ મોટા એમ તમે માને છે ?
બહાતે; એઓ સ્વયંપ્રકાશિત છે, જ્યારે હું તે તમારા કારણે મોટો થયો છું. તમારે એમના પુસ્તકની સમીક્ષા લખવા દેવી પડશે. હવે તે મનેય સાહિત્યનું જ્ઞાન થયું છે.”
“પ્રકાશચંદ્રા!' એ આકારને ઊંડા રેલાતે અવાજ જાણે મોટે થઈને હરાવવા બોલતો ન હોય એવો પ્રકાશચંદ્રને લાગ્યો. એ અવાજ કહેતે હતું : “તમને સાહિત્યનું જ્ઞાન થયું છે, એમ એટલે તમે મારી ના છતાં એમના પુસ્તકની સમીક્ષા લખવા માગે છે?'...
આગળ સંભળાય ત્યાં નેકર આવ્યો અને છે. ઉમાકાંત આવ્યા છે તથા સીટગ રૂમમાં બેઠા રાહ જુએ છે એમ જણાવ્યું. પ્રકાશચંદ્ર એની સાથે સીટિંગ રૂમમાં ગયા. એમને આવતા જોઈ છે.
ડિસેમ્બર ૧૯૯૧ પથિક-દીપોત્સવીક-પૂતિ
For Private and Personal Use Only