________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માણેક સિત્યઘટનાત્મક]
શ્રી ચંદ્રકાંત પટેલ બરાબર રૂડી રૂપાળી ભાદરના કરાળકાય દક્ષિણના કાંઠા ઉપર ચડીને જોશે તે દેખાશે કે દેશી નલિયામાં ગૂંચળું વળીને બેઠેલું માંડવા ગામ પોતાની જૂની -પુરાણુ સંસ્કૃતિ જાળવી રહ્યું છે. પૂર્વમાં પીરની દરગાહ અને આમ થોડે દૂર ઉત્તરમાં આલેચની ગિરિમાળાની ફધી આવી ગઈ છે.
ઉત્તરમાં દૂર આલેચના ડુંગરાઓના પથ્થરોની બનેલી વાંકી-ચૂકી ટેકરીઓ ને ધારે, તે નજીકમાં ઉત્તરે ખળ ખળ કરતાં ભાદર નદીનાં નિર્મળ પાણી વહ્યાં જાય છે, નદીને કાંઠે બેરડીએની ઘટાઓ, બાવળની લાંબે સુધી છવાયેલી કાંત્ય અને લીલીછમ વાડીઓની હરિયાળી આકર્ષણ કરી રહી છે.
કાળનાં પાષાણુકાય પિપડાં ઉખેડી જશે તે દેખાશે કે ગારમાટીથી લીંપાયેલાં માંડવા ગામના મકાનની વાંકીચૂંકી શેરીઓમાં પહેલાં પગલાં જાણે કઈ જાજરમાન નારીનાં ગઈ કાલનાં જ કેમ ન હાય અર, હમણાં જ જાણે ભાદરમાંથી પાણીનું બેડું ભરી કઈ નવયૌવના ચાલી ન ગઇ હોય ને કંકની ઢગલીઓ વેરતી ગઈ કેમ ન હોય! કેણ હતી એ નારી? કેવી હતી એ ?
કે કેટેસર હેમના, કાંબી કડલાં જોડ, ભાદર-આરે જળ ભરે, ચાલે અંગ મરેડ..... કંઈક રૂ૫ નીતરતી જોડલીઓ માથે પિત્તળની ચળકતી હે લઈ યુગ-પુરાણી ભાદરના કાંઠાના મારાઓને કાંબી-કડલાંને રશકે ગજવતી ગઈ હશે ને ખિલખિલાટે નિર્મળ નીરને કહેત્યાં પણ હશે.
ભાદર તે રૂપાળી, એનાથી રૂપાળાં કાંઠાનાં ગામડાં ને એમાંય એનાં મમલ માનવીઓનાં રૂપ તે અને ખાં. ઊડીને આંખે વળગે, ઘણાંને ગાંડાયે કર્યો છે.
એ ઘેલુડાં લોકેની વાતે અલાયદી છે. નીતિ રીતિ ને ટેક એ એ વખતનાં ઘરેણાં હતાં. ખાનદાની ને રખાવટ એ પિરસનાં અંગ હતી. શિયળ માટે તે સેરઠના માટૂડાએ મરી ફીટતા, પણ કાયર બની પાછા ડગ ન ભરતા. આ ધરા પર કંઈક સ્ત્રીઓએ કટારીઓ હુલાવી છે, ખડગ ધારણ કર્યો છે.
એક જ માને બે બેટડા : એક ખાનદાન, બીજે નાવર; એક સૂરવીર, બીજો કયર અને મૂએય સગા બાંધવાને કાંધ ન આપે તે.
આવા માંડવા ગામમાં બે પાટી હતી : એક પાર્ટીના અડધ ભાગના માલિક મૂળુભાની આખાય પથામાં ફેં ફાટતી. ની રીત ટેક અને ખાનદાનીને એણે નેવે મૂક્યાં હતાં. વેઠવારા ને બદચલનથી એની પાટીનાં લકે પાંદડાંની જેમ થરથર ધ્રૂજતાં. એની નજર જેના પર પડે તે સલામત રહે નહિ. કહેવાય છે કે પિતાને સ્વાર્થ સાધવા હાજી હા કરનારા કેટલાક લેકે એ આ દરબારને બૂરી આદત તરફ વાળ્યું હતું. સુરા-સુંદરીનો કેફ એની આંખમાં કાયમ ડેકાતે.
ને આવાં બધાં કારણોને લીધે મૂળુભાની મોટા ભાગની વસ્તી માંડવા ગામના બીજા અડધ ભાગના ભાગીદાર રામભાની પાર્ટીમાં આવી વસી હતી.
રામભાની ખાનદ નીને જે ભાદરકાંઠામાં જોવા મળતું નહિ. નીતિ રીતિ અને પ્રામાણિકતાને એ પૂજારી હતા.
આમ તે બંને ભાઈઓ પિતરાઈ હતા, પણ બેયમાં ધરતી-આકાશને ફેર હતું. ભાયાત-ભાગે બે જણાને અડધી અડધી પટી ભાગમાં આવી હતી. એવી આ માંડવા ગામની પૂર્વ તરફની પાટીમાં એક આહીર બેડ રહેતે હતો. એની પાસે ખેડવા
ડિસેમ્બર/૧૯૯૧ પથિક-દીપેસવાંક-પૂતિ
For Private and Personal Use Only
