________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાહિત્યકાર [લધુવાર્તા
શ્રી પીયૂષપંડયા, “જેતિ મૂર્ધન્ય કવિ અને વાર્તાકાર છે. ઉનાકાંતના પ્રમુખસ્થાને શહેરમાં સાહિત્ય પરિષદનું સંમેલન જાયું છે. બે દિવસના સંમેલનનું આજે ઉદ્દઘાટન છે. ઉદ્દઘાટનના સ્થળે બાંધેલ શમિયા સર્જકે અને સાહિત્યરસિકથી ખીચખીચ ભરાય છે. સંમેલનના ઉદ્દઘાટન પૂર્વે સ્વાગત સમિતિના અધ્યક્ષ અને દેશના અગ્રગણ્ય ઉદ્યોગપતિ પ્રકાશચંદ્ર શાહ પ્રવચન કરવા માઈક પાસે જઈ રહ્યા છે. પચાસની આજુબાજની વય ધરાવતા, સુંદર, હસમુખા વ્યક્તિત્વવાળા પ્રકાશચંદ્ર પિતાનું સ હ ક સ્મિત ફરકાવતા - માઈક પાસે આવા શ્રોતાગ પર નજર ફેરવી બેલ્યા : “સાહિત્ય પરિષદના આદરણીય પ્રમુખશ્રી ! સર્જક અને સાહિત્યરસિક મિત્રો ! સાહિત્ય પરિષદના સંમેલન માટે રચાયેલી સ્વાગત સમિતિના અધ્યક્ષ તરીકે હુ' આપ સહુનું સહર્ષ સ્વાગત કરું છું અને અમારા આ શહેરમાં ખાવું સમેલન
જવા માટે છે. ઉમાકાંતને આભાર માનું છું. જે એઓએ સંમતિ ન આપી હોત તે આજે આ સંમેલન અહીં યોજી શકાયું ન હતું. શહેરને ઉદ્યોગપતિ હોવાથી અને અનેક સાર્વજનિક સંસ્થાઓનાં સંચાલક મંડળોને પ્રમુખ હેવાથી અને સ્વાગત સમિતિના અધ્યક્ષ બનાવ્યો છે, પરંતુ સંમેલનની યોજના માટે નાણાં–થોડાંક નાણાં આપ્યા સિવાય મેં કશું જ કર્યું નથી. છે. ઉમાકાંતિ અને સ્વાગત સમિતિના અધ્યક્ષ બનાવ્યા, મારા ટ્રસ્ટની સ્કૂલના સાહિત્યપ્રેમી પ્રિન્સિપાલે મારું અપક્ષીય ભાષણ તૈયાર કર્યું, જે છાપેલું આપ સહુના હાથમાં છે તે મારે વાંચીને તમારે સહુને સમય બગાડવાની જરૂર નથી. હું સંમેલનની શુભેચ્છાઓ પાઠવી બેસી જવાની રજા લઉં છું.” આટલું કહીં એમણે ઉપસ્થિત માનવસમુદાયને નમસ્કાર કર્યા. બેતાઓએ એમને તાળીઓથી દાદ આપી. બે મિનિટ સુધી તાળીઓ પડતી રહી. છે. ઉમાકાંતે એની નેધ લીધી હોય એવું લાગ્યું. એમણે પરિષદના મંત્રીને હાથને ઈશારે કરી, પાસે બોલાવી એઓ આવ્યા ત્યારે એમને કાનમાં કઈક કહ્યું અને મંત્રીશ્રી માઈક પાસે ગયા, એટલી વારમાં તો પ્રકાશચંદ્ર પોતાના સ્થાને જઈ બેઠક પર ગોઠવાઈ ગયા હતા.
મંત્રીશ્રીએ સાહિત્ય પરિષદના પ્રમુખશ્રીને સંમેલનનું ઉદ્દઘાટન દીપ પ્રગટાવી કરવા માટે વિનંતી કરી ત્યારે માઈકની બાજુમાં રાખેલ ત્રણ ફૂટ ઊંચી ધાતુની કલાત્મક દીવી પાસે મંચ ઉપર બેઠેલા મહાનુભાવો વીટળાઈ વળ્યા છે. ઉમાકાંતે દીપ પ્રગટાવી ઉદ્દઘાટન કર્યું ત્યારે એમની પાછળ પ્રકાશચંદ્ર વાદળની બનેલી માનવ-આકૃતિ જોઈ. એમને આવી આકૃતિ જોઈ નવાઈ લાગી, પરંતુ તરત મનમાં થવું: “ઉમાકાંતની વિદ્વત્તા ની આભા હશે. તપતી સાહિત્યકાર ને આવી આભા દેખાતી હોય છે...”
ઉમાકાંત પ્રવચન કરવા માઈક પાસે ગયા અને અન્ય મહાનુભાવોએ પોતાની બેઠક લીધી. સાહિત્ય પરિષદના ઉદ્ઘાટનનું પ્રવચન મૂકય કવિ-લેખક-વિવેચક પરિષદના પ્રમુખપદેથી કરતા હોય ત્યારે એમાં ભાષાના વિભવની સાથે સાહિત્યક્ષેત્રની વિદ્વત્તા તે હોય જ ને ? એમાં વળી ઉમાકાંત જે મિષ્ટ વાણીનું વરદાન પામેલ પ્રોફેસર ભોલે ત્યારે અઘરા વિષય પણ સરલ પ્રવાહી બની જાય એમાં શી નવાઈ ! બધા રસથી સાંભળતા હતા. પ્રકાશચંદ્ર પણ સાંભળવામાં લીન થઈ ગયેલા ત્યાં એકાએક એમને પોતાના કાન પાસે ઊડેથી ધીમે ધીમે બલાતે અવાજ સંભળાયા કે “વાણીવિલાસ કરી રહ્યો છે. આ ઉમાકાંત કેવળ શબ્દોને રમાડી રહ્યો છે.” પ્રકાશચંદ્ર અવાજ આવ્યો એ દિશા તરફ ડેકું ફેરવ્યું ત્યાં એને પેલે વાદળા જે માનવ-આકાર જોવા મળ્યો ! એમને બહુ આશ્ચર્ય થયું. એમને મનમાં થયું “ઉમાકાંતની આભા આ શું કહે છે?..” વધુ વિચારે ત્યાં પાછા કાન પથિક-દીપોત્સવાંક-પૂતિ ડિસેમ્બર ૧૯૧
For Private and Personal Use Only