________________
૧૮૬
પાસપોર્ટની પાંખે એ સજ્જને અમને એમ્બસીનો રસ્તો સમજાવવા પ્રયત્નો કર્યો. કેટલાંક સિગ્નલ વટાવવાં, ક્યાંથી ડાબી બાજુ વળવું, ક્યાંથી જમણી બાજુ વળવું, એ બધું કહ્યું, પણ અમને તે બહુ સ્પષ્ટ થતું ન હતું. ભાષાનો પણ પ્રશ્ન તેમાં ખરો. અમારી મૂંઝવણ જોઈને કંઈક વિચાર કરીને છેવટે તે સજ્જને અમને કહ્યું, “એમ કરો, તમે મારી પાછળ પાછળ આવો.”
કિશોરભાઈએ અમને કહ્યું, “યુરોપમાં કેટલીક વાર ભાષા બરાબર ન આવડે તો આપણા સરનામા પ્રમાણે, કેટલાક ભલા માણસો પોતાની ગાડીની પાછળ પાછળ દોરીને આપણને જવાના સ્થળે મૂકી જતા હોય છે. બે-પાંચ મિનિટ માટે તેઓ સમયની કે પેટ્રોલની દરકાર કરતા નથી.”
તે સજ્જનની ગાડીની પાછળ અમારી ગાડી ચાલી. રાતનો વખત હતો. આસપાસ રસ્તા પર ખાસ કંઈ અવરજવર નહોતી. અમે એમની ગાડીને બરાબર અનુસરીએ અને ભૂલથી બીજી કોઈ ગાડીની પાછળ પાછળ ન ચાલ્યા જઈએ એટલા માટે તેઓ પોતાની ગાડી ધીમે ધીમે ચલાવતા હતા.
એક, બે એમ ચાર-પાંચ કિલોમીટર સુધી એમની ગાડી ગઈ. આટલે લાંબે સુધી કોઈ બતાવવા ન આવે. આપણે ગાડી તો ચૂક્યાં નથી ને ? અમને પ્રશ્ન થયો. પણ ના, બરાબર એ જ ગાડી હતી. અમે એનો નંબર પણ મનમાં નોંધી લીધો હતો. ગાડી હજુ આગળ જતી હતી. જેમ જેમ આગળ જતાં ગયા તેમ તેમ રસ્તો વધુ નિર્જન બનતો ગયો. વહેમ પડ્યો કે ક્યાંક આપણને ફસાવવા માટે તો લઈ જતા નથી ને ? કારણ કે હવે તો ઘરો પણ છૂટાંછવાયાં આવતાં હતાં. રસ્તાની બંને બાજુ ગીચ ઝાડી હતી અને રાતનું એકાંત હતું.
કિશોરભાઈ કહે, “ઇટલીમાં કે ટર્કીમાં આપણે હોઈએ તો આવો વહેમ પડે, પણ અહીં જર્મનીમાં આવું ન બને. અલબત્ત, આ માણસ આટલે બધે દૂર સુધી આવે છે એથી નવાઈ તો લાગે છે. યુરોપમાં હજુ સુધી આટલે લાંબે સુધી મને રસ્તો બતાવવા કોઈ આવ્યું નથી.”
એ સજજનની ગાડીએ એક વળાંક લીધો અને પછી એક ઢાળ ઊતરવા લાગી. હવે તો રસ્તો પણ ક્યાંક ક્યાંક ખાડાવાળો આવવા લાગ્યો. અમને વધારે વહેમ પડ્યો, પણ હિંમત હાર્યા નહીં. એક સ્થળે એમણે ગાડી ઊભી રાખી. પાછળ અમારી ગાડી જઈ પહોંચી. ગાડીમાં બેઠાં બેઠાં જ એ સજજને હાથ બહાર કાઢી બૂમ પાડીને કહ્યું, “ફ્રેન્ચ એમ્બસી.”
એમણે હાથ કર્યો તે દિશામાં અમે જોયું. ત્યાં ફ્રેન્ચ એમ્બસીનું પાટિયું
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
