Book Title: Maharaja Kharvel
Author(s): Purnachandrasuri
Publisher: Panchprasthan Punyasmruti Prakashan

View full book text
Previous | Next

Page 144
________________ જાય, એમ મહારાજા ખારવેલ જગતના આ ઉપવને કમળની કળીની જેમ ખૂલ્યા અને ખીલ્યા, તેમજ એ ખિલવટ જ્યારે પૂરબહારમાં હતી, ત્યારે જ ખરી પડ્યા ! એથી એમની વિદાય સદાય સતાવતી રહે, એ સહજ હતું. મહારાજા ખારવેલ કલિંગના આકાશે સૂર્ય જેવું જીવન જીવી ગયા. આ પછી એમના પુત્ર વક્રરાય અને પછી ખારવેલ પૌત્ર વિદુહરાય પણ કલિંગના સિંહાસનને શોભાવીને સુંદર શાસન-પ્રભાવના કરી ગયા. વીર નિર્વાણના ૩૯૫માં વર્ષે વિદુહરાયનો સ્વર્ગવાસ થયો, આની સાથે જ જાણે કલિંગનો ઇતિહાસ પણ સમાપ્ત થયો ! કારણ કે આ પછી કલિંગના ઇતિહાસ પર પડદો પડી ગયેલો જણાય છે. મહારાજા ખારવેલનું જીવન તો સૂર્યની જેમ પ્રકાશિત હતું. આની સરખામણીમાં જોકે વક્રરાય વિદુહરાય ન આવી શકે. બાપ કરતા બેટા સવાયા, આ કહેવતને એઓ ચરિતાર્થ ન કરી શક્યા, પણ સાથે સાથે “દીવા તળે અંધારું” આ કહેવતને ખોટી પાડતું તેજસ્વી જીવન તો એઓએ જીવી જાણ્યું. મહારાજા ખારવેલે પોતાના જીવનકાળ દરમિયાન ઝનૂનના ઝેરી નાગ સમા પુષ્યમિત્રને કલિંગના કરંડિયે કૈદ કરીને અને પછી ઝેરની કોથળી છીનવી લઈને એ સાપને મગધના મેદાનમાં મુક્ત મને મહાલવાની ઉદારતા દાખવી હતી. પણ જંગલના ઝેરી સાપ કરતાં શહેરનો આ ઝેરી સાપ વધુ ભયાનક સાબિત થયો. જંગલનો સાપ તો ઝેર રહિત થયા પછી ફરી જીવલેણ નીવડતો નથી. પણ પુષ્યમિત્રનું ઝેરી-ઝનૂન મહારાજા ખારવેલના સ્વર્ગવાસ બાદ પુનઃ વિફર્યું અને મગધભૂમિ ફરી પાછી આતંક અને અન્યાયના હાહાકારથી કરૂણ બની ઉઠી. કહેવાય છે કે, પાપી-જીવો પોતાના પાપના ભારથી જ પ્રમાણાતીત બોજથી લદાયેલી નાવડીની જેમ નષ્ટ-ભ્રષ્ટ થઈ જતા હોય છે. પુષ્યમિત્ર માટે આ કથન બરાબર બંધ બેસતું બન્યું. થોડાક વર્ષો બાદ એના પાપનો ભાર જ એની જીવન-નાવને વિનાશના વમળ ભણી ખેંચી જઈને જળસમાધિ લેવડાવનારો બન્યો. મહારાજા ખારવેલ ~~ ૧૨૭

Loading...

Page Navigation
1 ... 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178