________________
૩૮ર
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ પ્રવચનના પરમાર્થની અનભિજ્ઞતા, સર્વજને પ્રતીત થાય છે. જો કે આ ખંડનમાં અભક્ષ્યવર્ગથી અને વિદલવર્ગથી ત્યાજ્યપણું જણાવવાવડે કરીને વક્ષ્યમાણ એવું છેલ્લું જે ન્યૂન ક્રિયારૂપ ઉસૂત્ર, તેમાં આ વાત અંતર્ભાવિત થઈ જાય છે. તો પણ વિવક્ષાવડે કરીને ભક્ષ્યવર્ગમાં અને વિદલવર્ગમાં નાંખવાથી
અધિક ક્રિયારૂપ ઉસૂત્રમાં અમે જે જણાવ્યું છે તે તો અવિરુદ્ધ છે. તે પ્રમાણેનું તાત્પર્ય જાણવું. / ગાથાર્થ-૧૪૯ II હવે અધિક ઉસૂત્રનો ઉપસંહાર જણાવે છે :
एवं खरयरकुमए, छबिहमुस्सुत्तमहिअमिह वुत्तं ।
तं पायं बहुवायं, अण्णंपि इमाइ जुत्तीए॥१५०॥
ખરતરના કુમતમાં આ પ્રમાણે અધિક ઉસૂત્ર છ પ્રકારનું જણાવ્યું છે. તે પ્રાયઃ કરીને= બહુલતાએ કરીને પોતાના બનાવેલા પ્રકરણોને વિષે લખેલ હોઈને તેમાં ઘણો વિવાદ હોવાથી છ પ્રકારપણું જણાવ્યું છે; પરંતુ આ જ યુક્તિવડે કરીને આવી જ રીતનું તેના મતમાં ઉસૂત્રથી ઉત્પન્ન થયેલું બીજું પણ ઘણું જ છે. તે સ્વયં જાણી લેવું. / ગાથાર્થ-૧૫૦ ||
આ પ્રમાણે અધિકઉસૂત્રની વિધિ બતાવી. હવે ઊન ઉસૂત્ર જણાવે છે.
अह ऊणं उस्सुत्तं, किरिआरूवंऽपणेगहा तेसिं।
तत्थवि जं बहुखायं, किंचि पवक्खामि जह णायं ॥१५१॥
હવે યશોદેશે નિર્દેશક જેમ જેમ ઉદેશ કરેલ હોય તેમ તેમ તે વાત જણાવવી.” એવો ન્યાય હોવાથી અધિક ઉત્સુત્ર બતાવ્યા પછી ન્યૂન ક્રિયારૂપ ઉત્સુત્ર બતાવીએ છીએ, અને ઉણ (ન્યૂન) ક્રિયારૂપ ઉસૂત્ર, સર્વ જન પ્રતીત એવું ખરતરમાં છે તે બધું જ અમે બતાવવા માંગતા નથી, પરંતુ ગુરુ મહારાજના મુખથી જે સાંભળ્યું અને જાણ્યું છે તે જ બતાવીએ છીએ. || ગાથાર્થ-૧૫૧ |
હવે ઉણ ઉત્સુત્ર વિષયમાં બે વાર ગાથા જણાવે છે.
थीजिणपूअनिसेहो-१-पोसहपडिसेहणं अप्पबंमि२। पोसहभोअणचाओ-३सावयपडिमाणमुच्छेओ४॥१५२॥ समणाणं समणीहिं, समं विहारो जिणाण नाणत्ति५ । માસ છપ્પવિરારો, ન સંપચંદ્ મુસુત્ત ૧૬રા '
(૧) સ્ત્રી જિન પૂજા નિષેધ, (૨) ચતુષ્કર્વી સિવાયના દિવસોમાં શ્રાવકોને પૌષધ કરવાનો નિષેધ, (૩) પોષાતીઓને ભોજનનો. નિષેધ, (૪) શ્રાવકની પ્રતિમાનો નિષેધ, (૫) સાધ્વીઓને સાધુ સાથે વિહારનો નિષેધ, (૬) સાંપ્રતકાલે માસકલ્પની વિધિ વિચ્છિન્ન થઈ છે તેમ કહેવું. ઉપલક્ષણથી
