________________
૩૯ર છે
કુપક્ષકૌશિક સહસ્ત્રકિરણાનુવાદ અમારા ગણની આ સામાચારી છે' એ પ્રમાણે બોલનારો ધૂર્ત, વિશ્વસનીય નથી; પરંતુ જેવી રીતે “હે ચોર! તારું આ કૃત્ય શુભ છે કે અશુભ?' એ પ્રમાણે પૂછાયો છતો જગતની સ્થિતિનો લોપ કરવાને માટે અશક્ત એવો પોતાના કાર્યને “અશુભ જ છે' એમ બોલે અને તેનો દંડ પણ તેના મુખથી જ બોલાવીને કરવો જોઈએ.
એ પ્રમાણે અહિંયા પૂછવું કે “હે જિનદત્તના સંતાનીયાઓ! સ્ત્રીજિનપૂજા નિષેધરૂપ તમારે . અભિમત એવી તમારા ગચ્છની સામાચારી જે છે તે બરાબર સાચી છે કે ખોટી છે?' એ પ્રમાણે પૂછાતો છતો જો તે સીધા અને સરળ હશે તો “સાચી છે. એમ કહેવાને માટે અશક્ત એવો તે “બરાબર નથી જ એમ બોલે. “તો પણ ગચ્છ સામાચારી છે અને તે અમારે શરણ છે.' ત્યારે એના વચન દ્વારાએ જ કરીને એને દંડપાત્ર ઠરાવવો જોઈએ. હવે તે પક્ષનો કોઈક ધૂર્ત હોય અને ધીઠ્ઠાઈ ધારીને બોલે કે “સ્ત્રીજિનપૂજાનિષેધ બરાબર જ છે.” તો એને પૂછવું કે “હે ખરતર! તારી આ સામાચારી, શ્રી સુધર્માસ્વામીની અવિચ્છિન્ન પરંપરાગત છે? કે તને અભિમત એવા આચાર્યશ્રી પ્રવૃત થયેલી છે? આવા પ્રશ્નમાં પહેલા પ્રશ્નનો જવાબ દેવામાં અશક્ત હોવાથી “જિનદત્ત આચાર્યશ્રી પ્રવૃત થયેલ છે' એમ બોલે. ત્યારે પણ તેને આ પ્રમાણે પૂછવું કે “હે ખરતર! તે જિનદત્ત આચાર્ય, આગમ વ્યવહારી હતા કે શ્રુત વ્યવહારી હતા?' પહેલા વિકલ્પના જવાબમાં બોલવા માટે અશક્ત છે. કારણ કે તે ટાઈમે એટલે જિનદત્તના કાલે આગમ વ્યવહાર વિચ્છિન્ન થયેલ હોવાથી. અને બીજા શ્રત વ્યવહારના વિકલ્પમાં શ્રુતવ્યવહારને ઓળંગીને પ્રવર્તતો એવો આત્મા જોવાને માટે પણ અકથ્ય છે. કારણ કે
જે કાલે જે જે વ્યવહાર ચાલતા હોય તે તે વ્યવહારવાળો તે તે વ્યવહારને આગળ કરીને વર્તતો હોય તો તે જિનાજ્ઞા આરાધક કહેવાય. અન્યથા નહિ; આ પ્રમાણે હોયે છતે શ્રુતવ્યવહારવાળો પણ આગમ વ્યવહારથી પણ પોતાના આત્માને અધિક માનતો એવો સ્ત્રીજિનપૂજા નિષેધરૂપ કૃત્યને પ્રશંસતો તે જિનદત્ત કેવો કહેવો? અર્થાત તેને કહી શકવાને માટે અમે અશક્ત છીએ. કારણકે આજ સુધી આવા પ્રકારનું પ્રરૂપાયું નથી અને આણે તો ધૃષ્ટતાનું આલંબન લઈને પ્રસપ્યું છે. તેથી કરીને આ સામાચારી છે એ પ્રમાણેનું વચન સંતોષના કારણભૂત નથી. અને “અમારી સામાચારી છે” એવું વચન તો વર્તમાન કાલીન ખરતરોનું જ છે. તેના પ્રાચીન ખરતરો તો “તીર્થકરો વડે કરીને જ સ્ત્રીઓને જિનપૂજા નિષેધાઈ છે.” એ પ્રમાણે બોલતા હતાં. કહ્યું છે કે--આશાતના ભંગ થવાના ભયથી જ સ્ત્રીઓને પોતાના હાથે જિનબિંબપૂજા પ્રતિષેધેલી છે. કહેવું છે કે --
संभवइ अकालेऽ वि हु कुसुमं महिलाण तेण देवाणं। पूआई अहिगारो न ओघओ सुत्तनिद्दिट्टो ॥१॥ न छिवंति जहा देहं, ओसरणे भावजिणवरिंदाणं ।
तह तप्पडिमंपि सया, पूअंति न सडनारीओ॥२॥ સ્ત્રીઓને અકાલે પણ ઋતુમતી થવાનો સંભવ છે. તેથી કરીને દેવોની પૂજાનો અધિકાર
