________________
ચઢી ગાવા લાગ્યા. તેના ભુકવાથી વાડીવાળા જાગ્યું!, શીયાળ તા જોઈ રાખેલા માર્ગેથી ગયું પણ ભાઈસાહેબ—ગધેડાભાઇ માર ખાઇ અધમુઆ થઇ ગયા.’ સારાંશ કેઃ તેમ આપણે આ સંસાર વાડીમાં પેઠા પછી તેમાંથી નીકળવાનેા સુલભ માગ (દેદ્ર ત્યાગ કરતાં પહેલાં) શેાધી રાખવા જોઇએ જેથી કર્મોના માર ખા। પડે નહિ. જીવન કદાચ સા વ નભે, માત તા પલકારામાં આવે. એકનું મેાત, પોતાને અને બીજાને સારા પાઠ શીખવે છે.
એક સંતને એક સસારીએ-ખટપટીઆએ પૂછ્યુ’ કે, આપ શી રીતે આટલી શાંતિ ભગવા છે ? હું બહુ જ અશાંત રહું છું. મને તમારા જેવી શાંતિના માર્ગ બતાવા !' સ ંતે કહ્યું, 'હુમાં
મને સ્વપ્ન આવ્યું હતું કે તમારૂં અશાંતિમાં જ ૧૫ દિવસમાં મૃત્યુ થશે. હું તમને કહેવ આવું તે પહેલા જ તમે આવી ગયા.’ પેલે સ'સારી ચમકયો! હાય લાગી ! જેટલું પાપ એકી નંખાય તે જેટલું શુભ કાર્ય થાય તેટલું ફરવા (બધું છેાડી) તપર થયેા. સંસાર ભૂલી, મૃત્યુ સુધરે તે માટે સારાં કામકાજ જલદી કરી પશુતામાંથી પ્રભુરટનમાં પડયો, પ્રભુતામાં આવી પડયો. સૌની સાથે સમાધાન કર્યાં સૌની મારી માગી, સવેાની માફી માગી, પછી સંત આવ્યા તે પૂછ્યું', 'કેમ છે?' પેલેા પહેલાને ખટપટીઓ કહે છે કે, અપૂર્વ શાંતિ ને આનંદ છે.’ સંત કહે, ‘શાંતિને પાઠ શીખવવા જ મૃત્યુને ૫ મે દેખાડવો હતા. માટે હવે ૧૫ દિવસમાં જેવાં કાર્યાં કર્યાં તેવા મૃત્યુ સામે રાખી બાકીના જીવનમાં કરજો તે ધણું જીવજો.' મૃત્યુ જ ઉપ દેશ બન્યું! એટલું જ નહિ પણ જીવનને શુભ પુણ્ય ભાગે પલટાવી નાંખ્યું. તે સંસારના વિલાસને તે કડક વિરોધી બન્યા,
મૃત્યુ એટલે દેડના ઢગે. એવા દગાખેાર મૃત્યુએ, દેહે સંધરી રાખેલા આત્માને અસ ય્વાર ફેંકી દીધા છે. પણુ આત્માને દેહનેા કાં ટાટા છે? કારણ એવા દેહ તે અનેક તેણે ધારણ કર્યાં છે. એવા મૃત્યુમય દેહને પોષાતે પપાળવા
કલ્યાણુ : ડીસેમ્બર, ૧૯૯૬૪: ૯૩૯
શે ? માટે સેવાભાવી આત્માઓ મૃત્યુની કીમત ના કરતાં કહે છે:
જો મરણુ એ દેંગાની છે ખરી આખર દસા, તેા પરાર્થે અપવામાં આ જીવનના મેાહ શા?’
જેમ માણસને રાત-દિવસની એક સરખી લાંખી મુસાફરીમાં સ્ટેશન ઉપર ઉતરવા હરવા ફરવાની ચ્છિા થાય છે, નહીં તા અકળાઇ જાય છે, તેમ જીંદગાનીની મુસાફરીમાં, મેાત એટલે અમુક આયુષ્યનું સ્ટેશન કરતા જાય છે. કાણુ વસ્તુ તે કેણુ વસે. ધરતી તે જોઈ જોઇ હસે હોંશથી એક મકાન બંધાવનાર ઉપર ધરતી હસે છે કે આને ખબર નથી કે તે ધરતી ઉપર તે મકાન
.
રહેશે તે તે ભોગવશે કે નહિ અને એ ધરતી ઉપર
એના જેવા કેટલા એ વસ્યા તે ગયા અને જશે ! શાને દીક્ષમાં ઊભરાય છે? માટી આલીશાન નગરીમેાના પણ આજે નામ નિશાન નથી, યુધિષ્ઠિરને એક વખત પૂછવામાં આવ્યું કે, સૌથી મોટી નવાઇ ક? ' તેમણે જવાબ આપ્યા કે, કેટલાં એને મરતાં જોનાર માણસ સમજતા નથી કે મારે મરવાનુ છે અને અકાય કરે છે તેનાથી વિશેષ નવા શું?' સીકંદરને મૃત્યુએ અંત વખતે સુધાર્યાં. અને તેણે પોતાના મૃત્યુથી દુનિયાને શીખવ્યુ` કે, 'મહાન સીકંદર ખાલી હાથે જાય છે. સાતમા હેનરી રાજાએ પોતાના અંતીમ વખતે Declare જાહેર કર્યુ હતુ` કે સંપત્તિમાં જ આપત્તિ અને ભારાભાર અશાંતિ ભરેલી છે.’ Uneasy lies the head that wears the Crown શાંતિ વગરનું જીવન એ જીવન નથી. શીખવાવાળેા મૃત્યુમાંથી શાંતી શીખી લે છે.’
માનવી મેટામાં મેાટી ભૂલ એવી કરે છે કે હું આત્મા નથી પણુ શરીર છું એમ શરીરને આત્મા માને છે.’ એટલે અમર કોણ છે એ ભુલી જાય છે. દેહ તા ભાનુ વસ્ર છે. તે આત્મા કાઁવશ બદલ્યાં કરે છે તેને આપણે માત કહીએ છીએ. આત્મા જ અમર છે. Soul is immortal ઉપરાંત મીરાં કહે છે તેમ સમજી, દેહને આત્માનું
ઉંદર માતે, મીરાં કહે છે હંસલેા નાના તે મારૂ
