________________
૨૯૦ : રામાયણની રત્નપ્રભા :
સંગીતકારો આવે છે...રાવણને રીઝવી જાય છે. વાસમાં જઈ પહોંચ્યા. ચિત્રકારે આવે છે...રાવણને પ્રસન્ન કરી રાવણ કથાકારની આ કથા એક રસે સાંભળી જાય છે.
રહ્યો હતો. નૃત્યકારો આવે છે... રાવણને ખૂશ ખૂશ કરી વાલી વાનરદીપનો અધિપતિ બન્યા. જાય છે.
તેણે પિતાના નાનાભાઈ સુગ્રીવને યુવરાજ પદે કથાકારો આવે છે... રાવણને રસતરબોળ કરી સ્થા. જાય છે.
સુગ્રીવ પણ વાલીના પગલે પગલે ચાલનારે રાવણ પણ તેમને એવા ધનભરપૂર કરી દે છે છે. તેની દષ્ટિમાં નિર્માતા છે. તેના વિચારી કે રાવણને સંગીતકારો સંગીતમાં ગાવા લાગ્યા ! સાયપ્રત છે, તેનું અંતઃકરણ કરુણાભીનું છે...તેના ચિત્રમાં પૂરવા લાગ્યા! નૃત્યકારો નૃત્યમાં ઉતારવા ,
( બાહુ પરાક્રમી છે. લાગ્યા અને કથાકારે કથામાં વહેતે કરવા માંડયા !
આમ સુગ્રીવ, નલ અને નોલની સાથે વાલી એક દિવસ એક કથાકારની વાતમાંથી વાત... પ્રચંડ શક્તિને ધારણ કરી રહ્યો છે. અને તેમાંથી એક વાત નીકળી પડી.
કથાકારે વાલીના પરાક્રમની પેટ ! ભરીને વાત આ હતી.
પ્રશંસા કરી. કિષ્કિન્ધામાં આદિત્યરા સુખપૂર્વક કાળ નિર્ગ
પરંતું એ કથાકાર કયાં જાણતા હતા હતા કે મન કરતો હતો.
એની કરેલી પ્રશંસા એક ભયંકર વિગ્રહનું બીજ તેની ઇમાલિની રાણીએ એક પુત્રને જન્મ
બનનાર છે! આપ્યો. તેનું નામ પાડવામાં આવ્યું વાલી. વાલીની વીરતા અજોડ, વાલી જ્યાં તરુણવયમાં આવ્યો ત્યાં ગુણીપુરુષોની પણ પ્રશંસા યારેક ગુણીપુરુષોને તેણે કમાલ કરવા માંડી.
સંકટમાં મૂકી દેનાર બને છે, ગુણીપુરુષોની પણ પ્રશંસા
એવી વ્યક્તિએ આગળ ન કરવી જોઈએ કે એ રોજ તે “જબૂદીપ'ને પ્રદક્ષિણા દેવા માંડ
પ્રશંસા પર જેઓ અંતરના અનુમોદન પાથરવા અને સર્વે જિન એની યાત્રા કરવા માંડ્યો.
માટે તૈયાર ન હોય. ઇન્દુમાલિનીએ બીજા એક પુત્રનો જન્મ આપ્યો. તેનું નામ “સુગ્રીવ' પાડવામાં આવ્યું. અને
બીજાના મહાન ઉત્કર્ષની કથા સાંભળી એના ત્યારબાદ જે પુત્રીનો જન્મ આપ્યો તેનું નામ
અનુમોદનની પુષ્પાંજલિ ચઢાવનારા પુરુષો પૃથ્વી પર સુપ્રભા. આદિત્યરજાનાં ભાઈ ઋક્ષરજાની અર્ધાગના
બહુ થોડા મળશે. હરિકાનાએ ૫ણ બે પ્રબળ પ્રરાક્રમી યુવાનને જન્મ
વીર વાલીને પિતાનાં ચરણોમાં ઝુકાવવાની મેલી આપ્યો. તેમનાં નામ નલ અને નીલ.
મુરાદ રાવણનાં હૈયામાં જન્મી. વૃદ્ધ આદિયરજાએ નવી પ્રજાને નિહાળી. તેણે
સભાનું વિસર્જન કરી દઈ રાવણ પિતાના જોયું કે “વાલી વિશ્વને અજોડ પરાક્રમી છે.” ખાનગી મંત્રાલયમાં પહોંચી ગયો અને પિતાના
વિશ્વાસપાત્ર દૂતને બોલાવ્યો. બસ! રાજ્ય વાલીને સોંપી આદિત્યરાજાએ સંસારનો ત્યાગ કર્યો. સંયમ સ્વીકારી કર્મવનને દૂતને વિસ્તારથી વાલી પરનો સંદેશો આપી સળગાવી દેવા તીવ્ર તપને તપવા માંડશે. જ્યાં કિષ્કિન્ધા તરફ રવાના કર્યો અને વાલી શું પ્રત્યુત્તર કર્મવન બળીને ખાખ થઈ ગયું. ત્યાં મુનિ મુક્તિ આપે છે તેની રાહ જોતે બેઠો. (ક્રમશઃ)