________________
૩૩૦ : વનમાળ :
ભાઈ જેવા ભાઈને ખોઈ બેસશે અને એનાં અ- અને બાર-બાર વર્ષો લગી દુનિયાને ભૂલી બેઠ! કયાં કલ્યાણના નિમિત્ત બનશે. કન્યારત્ન તે ગમે તે પ્રકારે ગયું મારું તપ? કયાં ગયો મારો સંયમ ? અને કયાં છોડી શકાશે.
ગ વનનો હાલે વાસ ? વકલચીરીને એની પ્રિ સહિત ઉત્સવ સાથે ખરેખર ? હું ભાન ભૂલ્યો! ધિક્કાર હો મને. મહેલમાં તેડી લાવવામાં આવ્યો. વકલગીરીની પ્રિયા માતા પિતાના પડક કુપુત્રને! સ્વધર્મના દ્રોહી તે કાદવના કમળ જેવી હતી, રૂપવતી અને ગુણ- આત્માને ! વ7 નારી વલ્કલચીરીના હૈયામાં વસી ગઈ, વનનો માનવી વકલગીરી રાજપ્રાસાદમાં જાત-જાતનાં
અરે...વનના માનવીને પોતાનું વન સાંભરી ભોગવિલાસ ભોગવવા લાગ્યો.
આવ્યું? પોતાનાં વૃદ્ધ પિતા સાંભરી આવ્યા. પિતાના વકલનાં ચીર સીંભરી આવ્યાં ? એના અંતરમાં પિત
વાત્સલ્ય અને પિતૃભક્તિના નેહતંતુઓ ઉગી નીકળ્યા. પુષ્ઠાઇની મહેર થઈ, રાજ પ્રસન્નચંદ્રના રાજ- અને એનું મન સંસારની મોહ-માયા-મમતા તજીને ભવનનાં પારણામાં પા પા પગલી ભરનારે પુત્ર ઝૂલવા વનનો ભાગ લેવા તલસી રહ્યું. લાગ્યો. દેવકુમાર જેવો રૂપાળો પુત્ર સૌના હેતનું
- એક કાળે જેને વન અકારું થઈ પડયું હતું, પાત્ર બની ગયે, પિતા પ્રસન્નચંદ્ર એને ઘડીવાર
એને આજે મહેલ અકારે થઈ પડ્યો. માનુનીને * પ્રણ વીસરતા નથી.
મેહ વલ્કલચીરીના સ્નેહતંતુને ન તોડી શક્યો. ફે કાકા વકલગીરીનો તો એ ગઠિયો જ બની ભાઈ-ભાભીનાં હેત એને જ ન અટકાવી શકયાં. ગયો છે. બેયને એક બીજા વગર સૂનું લાગે છે.
રાજમહેલના સુખભે એના માર્ગની આડે ન અને એ રીતે દિવસો સુખ સાહ્યબી અને આનંદમાં
આવી શક્યા, અને એજ ક્ષણે રાજપ્રાસાદને વાસી ચાલ્યા જાય છે.
વકલચીરી ફરી પાછો વનનો માનવી બનીને ચાલી એક દિવસની વાત છે. બન્ને ભાઈ બેઠા બેઠા
નીકળે. ત્યાં સાધુ મહારાજનું પૂજવાનું ઉપકરણ વાતે વળગ્યા છે. ભૂતકાળના કે કોઈ પ્રસંગે યાદ
જોતાં ઉહાપોહ થતાં પૂર્વભવ યાદ આવ્યું. આવી રહ્યા છે.
રાજા પ્રસન્નચંદ્રને પણ એ સહતંતુઓ કામણ કિશોરકુમાર આમથી તેમ કિલકિલાટ કરતે દેડી કરી ગયા. ભાઈના પગલે-પગલે એ પણ વનની રહ્યો છે. ઘડીમાં એ પિતાનાં વસ્ત્રોને ખરાબ (મેલ)
વાટે ચાલી નીકળ્યા. રસ્તામાં તેમને ધર્મ છેષ નામના કરે છે, તો ઘડીકમાં કાકાના મેળાને ખૂંદી નાંખે છે.
આચાર્ય મળે છે, તેના માતા-પિતાને અને બન્ને વકલચીરી વિચારે છે; “ કે ભાગ્યવંત કુમાર? ભાઈનો પૂર્વજન્મ કહે છે. એ પૂર્વજન્મ સાંભળતાની સૌને એ કેવો આનંદ આપી રહ્યો છે. અને પળ- સાથે સંસાર એકદમ કાર લાગે છે. અને આચાર્ય વારમાં એ પિતાના ભૂતકાળને સ્મરણમાં ઉતરી મહારાજને કહે છે કે મને સંયમની અનુમતિ આપે. પડે છે.” અને એનાં મુખ ઉપર વિષાદની છાયા ઢળી
આચાર્ય મહારાજ તે જ્ઞાની છે, તે જાણે છે કે પડે છે, એને થાય છે, ક્યારેક હું પણ આવા બાળક આ કોઈ ભાવિ જીવ છે, સંયમ આપવાથી આ જ હતા. ગર્ભમાં આવ્યો અને માતા-પિતાને મહેલ
જીવનું કલ્યાણ થશે! વાસી મટાડને વનવાસી બનાવ્યા. જન્મીને આ દુનિયામાં આવ્યા, અને માતાને ઓળખી ન શકે. રાજા અને વકલચીરી એમ બે ભાઈ વૃદ્ધ પિતાની સેવા કરવા લાયક થયો અને પિતાને સંયમ અંગીકાર કરે છે, અને આત્મકલ્યાણ સાધે છે. તજીને મહેલમાં અને માનુનીના મોહમાં ફસાયો. ધન્ય જીવન! ધન્ય મહાનુભાવ !
