________________
૩૩૨ ઃ જ્ઞાન વિજ્ઞાનની તેજછાયા :
ડોકટરો જાણે છે કે અક્કસ, ડરપોક અને નાનું હોય તે પણ તે શરીર પર પોતાની છાપ ચંચલ ચિત્તના માનવીને ચેપી રોગ લાગુ મૂકી જાય છે. વાસ્તવિક રીતે આપણું કરેલું પડવાના ઘણું સંભવે છે. જ્યારે પ્રબલ ઈચ્છા- કઈ પણ કાર્ય બંસાઈ જતું નથી.' શક્તિવાળા દઢ શ્રદ્ધાવાનને એ સંભવ છે. ક્રોધ, ઈષ્ય, કૌર, ભય, ઝનુન, દ્વેષ, અસત્ય,
પ્લેગની હોસ્પીટલમાં જ્યારે ડેકટર પણ અસંતેષ, વ્યગ્રતા, બેદ આવી કેઈપણ લાગણી જવા માટે ભય પામતા હતા ત્યારે નેપોલિયન આપણી કલ્પનામાં પણ ન હોય એટલું પારાવારંવાર ત્યાં જતે અને લેગથી પીડાતા દરદીઓના વાર નુકશાન શરીરને કરે છે. શરીર પર પિતાને હાથ મૂકતે. નેપોલિયન એક વખતના કોધથી થતું નુકશાન ક્યારેક કહેત કે જે માણસ ભય પામતું નથી તેનાથી દાસ અને તમાક પીવાથી શરીરને થતા નુકશાન પ્લેગ ભય પામે છે.”
કરતાં ઘણું વધારે હોય છે. - કાર્ટરાઈટે કહ્યું છે કે “મનની ઉદારતા રેગ- - આપણે દારૂથી ભય પામીએ છીએ પણ દૂર કરનારી એક અદ્દભૂત ઔષધિ છે. ક્રોધને નશો કરીએ છીએ, તમાકુથી સુગાઈએ . અસદુવિચારેનું ઝેર છીએ પણ ઈર્ષ્યાનું ઝેર પીએ છીએ.
ભય, દ્વેષ અને ખેદ આપણું શરીરમાં ઇલેકટ્રીસીટીના આંચકા કરતાંય આ દુર્ભા અસંખ્ય રેગોને ઉત્પન્ન કરે છે.
વાથી વિશેષ હાનિ છે આ સત્ય આપણને પ્રગોથી જણાયું છે કે અસદ્દવિચારોથી સ્પર્શવું જોઇએ. શરીરમાં અનેક જાતના રોગ થાય છે.
આધ્યાત્મિક ઉપચાર હિંસા વગેરે અપરાધના પ્રબલ વિચારથી
(Spiritual Therapy) મનુષ્યને એકાએક ઠંડો પરસે છૂટે છે. વૈજ્ઞાનિક
શરીરને તંદુરસ્ત બનાવવા માટે મનને પ્રગોથી પૂરવાર થયું છે કે સાધારણ પરસેવામાં અને પ્રબલ દુર્ભાવના પૂર્વકના પરસેવામાં જબ્બર
તંદુરસ્ત બનાવવું પડશે અને શરીર તથા મન
બંનેની તંદુરસ્તી જાળવવા માટે આત્માનું રાસાયણિક તફાવત છે. કેટલીક વાર પરસેવાના,થેંકના, શ્વાસોશ્વાસના
નિગીપણું અનિવાર્ય છે. રાસાયણિક પૃથક્કરણથી મનુષ્યના મનની સ્થિતિ
આજનું વિજ્ઞાન આ સત્યની નજીક આવી સમજી શકાય છે.
રહ્યું છે અને વિજ્ઞાનને તે દષ્ટિએ ધર્મનું મહત્વ ભય, દ્વેષ અને ખેદથી મઢામાંનાં અંકમાં સમજાતું જાય છે. આજે વૈજ્ઞાનિક આધ્યાત્મિક
ઉપચારની પ્રક્રિયાનું સંશોધન (Research of રહેલા રાસાયણિક તત્ત્વોમાં ફેરફાર થાય છે. અને તેમાં વિષ ઉત્પન્ન થાય છે. ક્રોધથી શરીરમાં
Spiritual Therapy) કરી રહ્યા છે. એવું ઝેર ઉત્પન્ન થાય છે કે જે લેહમાં
ધર્મ શું છે? સામાયિકમ શું છે? વિકાર લાવે છે તથા મનના તંતુઓ અને બીજા સામાયિકધમનું બળ કેટલું છે? સામાયિક સૂક્ષમ ભાગોને હાનિ કરે છે.”
વિજ્ઞાન કેવું છે? એકાએક તીવ્ર લાગણીઓથી ઝડપભેર માત્ર શરીર અને મનના જ રેશે નહિ વાળ ધોળા થાય છે, ગાંડપણ આવે છે અને પરંતુ સર્વ રોગના મહામૂળ (Root Cause) મનુષ્ય મૃત્યુ પણ પામે છે.
રૂપી સહજમલને ક્ષય કરનારું એક માત્ર સાધન માનસશાસ્ત્રી પ્રફેસર જેરસ કહે છે, “કેઈ સામાયિકધમ કઈ રીતે બની શકે? પણ સત્કમ અથવા દુકમ-પછી તે ગમે તેટલું આ સર્વે પ્રજને વિચારણીય છે.