________________
૩૧૮ : આજે થઈ રહેલી ઘેર હિંસા તરફ ઉપેક્ષા ન સેવે !
સભા-આટલે બધે ફેરફાર કેમ થઈ ગયે? આ સિવાય બીજું કોઈ કામ નથી.’
થઇ ગયે, પણ આપણુમાં એ ન “અનાચારી સ્વભાવ એ ભૂપે લાગે છે, આવા જઈએ, ભૌતિક સંગમાં સારા સારા અમારા જીવનમાં ભયંકર હાનિ કરનાર છે. તે માણસે આવીને ભાન ભૂલી ગયા અને કેની તેમ તમારી બુદ્ધિમાં આવ્યું કે નહિ? પણ પરવા વગરના થઈ ગયા, અને સાથે બેસ - સભા-સારા માણસની નિંદા કરે તે નારા પણ તેને ન ગણે તે તેની પણ પરવા નિંદા કહેવાયને -- વગરના થઈ ગયા, ઉપરાંત માને કે હું તેના
- ના, કેઈની પણ નિંદા ન કરાય કે તમારી ઉપર જીવતો નથી.” ભૌતિક ચીજે અગાઉ હતી, પણ લેકે બીજાને કહેવાનું શું હક્ક છે?
ખરાબ વાત કરે તે તમને શું થાય? તમારે શિષ્ટાની આંખમાં હતા. છોકરાંઓ વડિલની આજ્ઞાઓમાં હતા, દુનિયામાં નામાંક્તિ અને
સભા:-દુનિયાનું ખરાબ કરતા હોય છે? પ્રખ્યાત માણસો વડિલની આજ્ઞા વિના ઘર તમે દુનિયાનું સારું કરી રહ્યા છે ને? સારે વ્હાર પગ નહોતા મૂકતા.
. માણસ ખરાબ કરનારને, ખરાબ નહિ કહે પરંતુ
તેને અવસરે સુધારવાનું ધ્યાન રાખે. સભા-વહિલેમાં આકર્ષણ હશે? તમારામાં આકર્ષણ કેમ નથી? તમે શા
શિષ્ટ પુરૂષે કોઈની નિંદા કરે નહિ, કવચિત માટે વડીલ બન્યા અને છોકરાના બાપ બની બેઠા?
૬ક્યારેક બોલે તે સામાનાં હૈયામાં ઉતરી જાય, આજે અન્યાયના માર્ગના દષ્ટાંતે ઢગલા આપત્તિમાં હોય, ભૂખ્યા હોય ત્યારે તેના દેષ
'પણ તમારા જેવા લેભાગુ વાત કરે તે? સામે બંધ મળશે, અને અન્યાય કરતાં બોલતા થયા. માટે તમારું હૈયું બળે છે ? કે “અમે કયાં એકલા કરીએ છીએ ?'
સભા-જેવું હોય તેવું બોલાય ને? પિતે સુધરવા માટે હૈયાની દષ્ટિ ફેરવવી
ના ના બેલાય. જોઈએ, પોતે ખરાબ હોય છતાં સારાને જોઈ તેનું હૈયું પુલક્તિ થઈ જવું જોઈએ.
(૧) શિષ્ટાચારને પહેલે થયું તે છે જેને જગતમાં સામાન્ય જ્ઞાની અને સુંદર
કે કોઈના દેષ બલવા નહિ. જોવાની આચાર સંપન્ન એવા જ્ઞાન વૃદ્ધોની હૃદયપૂર્વકની ૬
દષ્ટિ હેતી નથી. સેવાથી સુશિક્ષા પ્રાપ્ત કરી છે, તેને પુરૂષ શિષ્ટ પુરૂષના સ્વભાવમાં બીજાને દેષ તરીકે ઓળખાવવામાં વાંધો નથી. આવા પુરૂષમાં કોઈને દેષ જો તે સદાચારીનું લક્ષણું નથી, અન્યાય આવે ?
કદાચ દેષ જુવે છે તે દેષ પચાવવાનું દિલ | તમે આવા પુરૂષના પ્રશંસક બને, અને હય છે. તમારી જાત પ્રત્યે ધિક્કાર થ જોઈએ, આપણને તમને તમારા ઘરના, સબંધી, કુટુંબી તમારી આપણી જાત પ્રત્યે ઉકળાટ આવ જોઈએ. વાત બીજે કરે તે ગમે કે કેમ?
જગતમાં સૌથી પહેલે અનાચાર, બીજાના પિતાને દેષ ન જે અને બીજાને દેષ દેષ બલવાને ચાલી રહ્યો છે. જ્યારે જ્યારે જે તે ભયંકર અનાચાર છે. સમય મલે ત્યારે બીજાના દેશે બેલવાને અને કેઈને દેષ ન લે તેવા સપુરૂષ દુનિયામાં ચાર સર્વ વ્યાપક બની ગયેલ છે. આ અનાચાર છે કે નહિ ? તેવા પુરૂષે તમને હજુ તમારામાં છે ? કહે કે “નવરાશના કાળમાં મળ્યા નથી ?