________________
અમને તેમાં નહાવા-ધોવાની ખૂબ મજા પડી, ચાલતી હાડીએ અમે જોઇ, સૂર્યાસ્ત આરંભે મેટરમાં દેલવાડા તરફ્ પ્રયાણ કર્યું, નવ વાગી ગયા હૈાવાથી ગાદલાં લાવીને નિદ્રાદેવીને ખાળે પામ્યા,
ખીજે દિવસે પ્રભાતના આરંભે નાસ્તાપાણી પતાવ્યા માદ પગપાળા અચળગઢ આનંદ સાથે પહેાંચ્યા, ત્યાં કુદરતી જંગરાના ગઢ છે, ભીમની માય, પરમાર રાજાના મહેલ, ભરથરીની ગુફ્ા, હસ્તમાં તીર-કામઠાવાળી અર્જુનની ખંડિત મૂર્તિ વગેરે જોયું; ત્યારમાદ બદ્રી કેદારનાથ, ચામુડાદેવી, કેાટેશ્વર મહાદેવ, નવગ્રદેવી, મીરાંની દેરી, પરમારગઢ, હનુમાનની દેરી વગેરે જોયું,
ઉપર
અમે ઉપર ગયા, ત્યાં કુંથુનાથ પ્રભુનું દહેરાસર છે, તેની ઉપર પ્રથમ તીર્થંકર શ્રી આદીશ્વર પ્રભુનું દહેરાસર છે.કેવુ' જાદુઇ દન !દહેરાસરની નિવિકાર, નીરવ શાંતિમાં ભીંતે અંકાયેલાં ચિત્રપટ સજીવન થઇ રહ્યાં હતાં. અમને વિચાર થયા. પાંચ સે। વર્ષથી દ્વારેલા ચિત્રા અને તીથ કરેાનાં જીવનચરિત્રે આજે ભારતીય જૈન કલાનુ સાચુ જ્ઞાન કરાવે છે. તેના ઉપરના માળમાં મૂળનાયક ૨૩ માં
તીર્થંકર શ્રી પાર્શ્વનાથ છે.
તેનાથી આગળ વધતાં શ્રાવણ-ભાદરવા નામના કુ'ડ આવે છે, તેના વિષે એમ કહેવાય છે કે
કલ્યાણ; એકટાબર ૧૯૫૨ : ૩૭૩ : ગુઢ્ઢા, અવર પેલેસ, બીકાનેર મહારાજના મહેલ. અને છેવટે અખુદાદેવીએ આવ્યા
આ દેવી અÜરદેવી પણ કહેવાય છે, સામેજ ઊંચી ટેકરી ઉપર આ મદિર આવેલું' છે. અખ઼ુદાદેવી ચડવા માટે ૪૬૦ પગથિયાં છે. ટેકરી ઉપરથી આબુના દેખાવ મનહર લાગે છે. અમૃતકુડ, નીલકંઠ મહાદેવ અને અખુદા દેવીનાં દન કરીને દેલવાડા પાછા આવી પહેાંચ્યા. રાત્રિ હોવાથી નિદ્રાદેવીના શરણે મેાઢયા.
બીજે દિવસે સૂર્યના આરંભકાલે દેલવાડાનાં દહેરાસરનાં દર્શન કરવા ગયા. તે ચૈત્યે ગુજરાતના રાજા ભીમદેવના મીવિમળશાહે ઇ. સ. ૧૦૩૨ ના અરસામાં કરોડો રૂપિયા જેટલુ' દ્રવ્ય ખચીને બંધાવેલાં છે. એની કારીગરીની અને શોભાની હિંદુસ્તાનમાં જોડ નથી. આ દહેરાંની શિલ્પકળા જોઇને દેશવિદેશના પ્રવાસીઓ ચક્તિ થાય છે. અમે શા માટે ચિકત ના થઇએ ?
'
શ્રી નેમનાથ પ્રભુનું ચૈત્ય રાજા વીરધવળના વીશા પારવાડ જૈન મંત્રી વસ્તુપાલે વિક્રમ સવત ૧૨૮૭માં બધાવેલ, તેની કિંમત રૂા. ૧૨૫૩૦૦૦૦૦ થયેલા છે. કાતરણી ભવ્ય છે, બારણાની જમણી ખાજુ પર જેઠાણીના અને ડાખી ખાજી પર દેરાણીના ગોખલે છે. વળી ખાજીમાં બાવન જિનાલય ચૈત્ય છે.
વસ્તુપાળ-તેજપાળની હસ્તિશાળા લાંખી છે. કુલ ૧૦ હાથી છે, તેના પર ખ'ડિત બેઠકે છે. મધ્યમાં ભગવાનની મેાટી પ્રતિમા અને સામે સ્તંભ છે. તેના ત્રણ વિભાગ છે, પહેલા એ વિભાગમાં ચૌમુખજી નીચે કાઉ
સગીયા છે.
kk
મીરાં અહી'યા સ્નાન કરવા આવ્યા હતા ” તેનાથી ઉપર ગાપીચંદની ગુફા, નીચે આવ્યા એટલે શાન્તિનાથ પ્રભુનું દહેરાસર જોયું. ત્યાંથી ગુરુશિખર ગયા. તેના લગભગ સાડા સાતસે। પગથિયા છે. ત્યાંથી મેટરમાં દેલવાડા અમે અમારા રહેઠાણે પાછા ફર્યા.
વિમલશાહની હસ્તિશાળાના ખારણામાં પેસતાં ઘેાડા પર તેમની [વિમળશાહની] સ્વારી
દેલવાડામાં સ્નાન કરીને જિનેશ્વરભગવંત
ની ભાવપૂર્વક પૂજા કરી. પછી પાંચ પાંડવેાની છે, પાછળ છત્રધારી ઉભે છે, તેની પાછળ
