________________
આપણું ધ્યેય........શ્રી દલીચંદ ભુદરભાઇ ગાંધી:
'
મનુષ્ય જીવનનુ ધ્યેય પેાતાની કાર્યવાહી ઉપર અવલંબે છે, અને એ કાર્યવાહીના અવલંબનરૂપે ભિન્નભિન્ન પ્રકારની માન્યતાએ ભિન્નભિન્ન પ્રકારના અવલંબના સ્વીકારાયેલાં છે, પરંતુ વાસ્તવિકધર્મી કે સત્યના વિભાગ હાઈજ શકે નહિં, તે તે સર્વ સ્થળે સમાન જ હોય છે ત્યાં આત્મહિતની જ ભાવના અનિ વાય છે.
એ ભાવના જાગ્રત થવા માટે દરેક પ્રકારના આચાર, વિચાર અને વાણીના સંયમની આવશ્યકતા ઉભી થાય છે, ત્યારે આત્માતિ માટે નીચેના ચાર સદ્ગુણા કેળવવાનું સુચવાયેલું છે.
સદ્વિચારઃ—જેમ આપણે આપણું પેાતાનું સારૂં ઇચ્છીએ છીએ તેમ બધા જીવાનું ભલું ઇચ્છવું એ સવિચાર.
સહિષ્ણુતાઃ—ગમે તેટલી અને ગમે તેવી આફતમાં સમતાભાવે રહેવુ' એ સહિશ્રુતા છે, સદ્વિચાર હોય તે સહિષ્ણુતા કેળવાય અને સહિષ્ણુતા હોય તે સદ્
વિચાર ટકે.
સદાચાર—સદાચાર તૃપ્તિમાં છે, તૃપ્તિ ત્યાગ કે નિર્માહદશામાં છે, પવિત્રદૃષ્ટિ શુદ્ધ મનેાવૃત્તિ અને આદશભક્તિ જ્યાં છે, ત્યાં સદાચાર છે.
'Men of character are the conscience of the society to which they belong'
કલ્યાણઃ હિંદ માટે ૫-૦-૦
૩
‘સતનવાળાં મનુષ્ય જે સમાજમાં હાય છે તે સમાજનાં હૃદય છે. ’
ઉદારતાઃ—સદાચાર માટે ઉદારતા જોઇએ કાઈનું મારે નહિ ભાગવુ. પણ મારૂ સા ભાગવે એ જાતની મનેાવૃત્તિ એ ઉદારતા છે.
આ ઉપરાંત આત્માન્નતિ માટે શાસ્ત્રકારાએ ચારેકષાયેાનું પરિણામ બહુ દુઃખકર જણાવી તેથી સામે ખીજા સદ્દગુણા કેળવવાનુ ખતાવ્યું છે:
કષાયા–ક્રોધ, માન, માયા અને લાભ. ક્ષમાથી ક્રોધના વિજય કરી શકાય છે. મૃદુસ્વભાવ વડે અભિમાનના નિરાધ થઇ શકે છે.
સરલતા વડે માયાને હઠાવી શકાય છે. સતાષ વડે લાભને નરમ પાડી શકાય છે દન જ્ઞાન તથા ચારિત્ર એ ત્રણની પૂર્ણ-સાધનામાં જૈન-દર્શન મુક્તિ માને છે. દર્શીન એટલે આત્મ-દન, જ્ઞાન એટલે આત્માની એળખાણુ અને ચારિત્ર એટલે આત્મ-રમણુતા. આ ત્રણે સંચેાગે કર્મોના બધનામાંથી આત્માને મુક્ત કરાવે છે.
મનુષ્ય માત્રની ઇચ્છા વિકાસ અર્થે જ હોય છે. આત્મ--વિકાસ માટેજ આપણે માનવદેહ મેળવી ગૌરવ લઈ રહ્યા છીએ, આપણા પુરૂષાર્થ એ વિકાસ અર્થે જ છે, તેથી આત્મવિકાસમાં જાગૃત રહેવુ કે સાવધાન થવું તે જ આપણું ધ્યેય હાવુ જોઇએ.
વર્ષે લગભગ ૬૦૦ પેજનુ વાંચન છતાં લવાજમ છુટક નલ ૦-૮-૦
કલ્યાણુ હિદ બહાર ૬-૦-૦
