________________
: ૩૮૪; રાજકારણ, પિકીંગ, ટેન્ટસીન, નાનકીંગ, શાંઘાઈ, ચિંગસી વિગેરે મન રાજાજી જેવાને પણ નથી થતું તેનું કારણ મહા , બધાં મોટાં સ્થળોએ ચલાવવામાં આવ્યા, એમના અદ્દભૂત હોવું જોઈએ ! ગમે તેમ હો, પણ ચીનની બચાવમાં સામ્યવાદી પાર્ટીના સભ્ય તરીકેની લાગવગ માફક કડક હાથે કામ લીધા શિવાય ઉપર બતાવેલાં કે અમલદારી અથવા બીજું કોઈ પણ કાળું અથવા ગુન્હા તો ઓછાં થાય તે સંભવિત નથી. ધળું કૃત્ય સફળતાને પામ્યું નહિ.
મદ્રાસમાં રાજાએ માપબંધી ઉઠાવી લીધી તે ઘણું અમલદારોને માત્ર એટલા માટેજ નોકરી- પગલું શ્રી કડવાઈની સૂચનાને અનુસાર હતું એવી માંથી રજા આપવામાં આવી કે તેમણે જમીનદારોની હકીકત બહાર આવી છે. એવી સૂચના આપનાર છોકરીએથી વિવાહ કર્યા. આ રીતે કરવું તે સામ્ય- તે ઘણા છે પણ તેને સ્વીકાર કરનાર સાહસીક વાદી પાર્ટીના નિયમાનુસાર નહતું.
વ્યક્તિ તરીકે રાજાજીને જ ગણી શકાય, આપણી એક અમલદારે માત્ર ૭૦૦ ગેલન પેટ્રેલનો મુંબઈ સરકાર અલગ અલગ કરવામાં માનતી દુરૂપયોગ કર્યો તેના ઉપર પણ મુકર્દમે ચલાવવામાં નથી, જો આ રીતે બીજા રાજ્યની અન્ન-ખીચડી આવ્યો.
ચડશે તે સહુની પાછળ મુંબઈ સરકાર જાગશે, છતાં બીજા એક અમલદારના ડાઈવરે ફરીયાદ કરી કે, પણ તે હિંમતપૂર્વક નહિ હોય, એમાં પણ ભયની તેને અમલદાર તેની પ્રેમસીને (અમલદાર સાથે પ્રેમ કંપારી તે હશે જ. કહેવત છે કે, “ રાજ્ય કરવામાં કરનાર સ્ત્રીને) નાચઘરથી તે સ્ત્રીના ઘર સુધી સર- કાં બીબીજાયા કાં તે રાણીજાયા” રાણી જાયા તે કારી મોટરમાં લઈ ગયો હતો અને આ રીતે તેણે લગભગ કોરા બની ગયા છે, પણ બીબીજાયા રહી સરકારી માલ-સામાનને દુરૂપયોગ કર્યો હતે. અહમદ કાવાઈ અનાજનો અંકુશ ઉઠાવી લઈને
એવી જ રીતે સામ્યવાદી પાર્ટીના એક સેક્રેટરી પ્રજાને સંતોષી શકશે, તેમને પ્રયોગ સફળ થયા છે ઉપર એટલા માટે મુકદ્દમો ચલાવવામાં આવ્યો હતો અને થશે જ. ભારતને સ્વતંત્રતાની ઝાંખી કરાવનાર કે, તે એક મોટા બંગલામાં રહેતા હતા અને વિલાસી તરીકે ઈતિહાસમાં રફી અહમદ કીડવાઈનું નામ જીવન વિતાવતું હતું, કે જે જીવન તેની સ્થિતિ સાથે લખાય છે તે આશ્ચર્યજનક નહિ હોય. સુસંગત નહોતું. તેની પણ પાકી ખાત્રી કરવામાં રશીયા અને ચીનને યુદ્ધખર મનાવવા પ્રયત્ન આવી હતી. એના બંગલામાં તરવાનું તળાવ પણું હતું. કરનાર અમેરીકા હવે તે સાવ ઉધાડું પડી ગયું છે, ' બીજા એક પાટ સભ્ય પિતાની માલીકીને જંતુયુધ્ધ અને યાકુનદી પરના વીજળીક કારખાના બગીચ બનાવી દીધું હતું અને એને સંબંધ અનેક ઉપરને બે અમારે રશીયા અને ચીનને ખુલ્લા સ્ત્રીઓથી હતે. આવી શક્તિ બહારની અને અસદ્યુધ્ધમાં ઘસડી જઈને વિશ્વયુધ્ધનો આરોપ તેમના વર્તાનની ખાત્રી થવાથી તેના ઉપર પણ મુકદ્દમો ચલા- ઉપર નાંખી દેવામાં અમેરીકા નિષ્ફળ નિવડયું છે, વવામાં આવ્યો.
રશીયા અને ચીને મીજાજ ગુમાવ્યું નથી, તેથી આવી રીતે ચીનની સામ્યવાદી ગણાતી સરકારનું શાંતિ ટકી રહી છે, અને એશીયાની ભૂમિ ઉપર બેય વ્યભિચાર, કાલાબજાર અને લાંચ રૂશ્વતની થનારે વિનાશ અત્યારે તે અટકી શકે છે, રશીયા બદીનો સંપૂર્ણ રીતે નાશ કરવાનું છે. આવા ગુન્હ ખાતેના ભારતના એલચી રાધાકૃષ્ણન અને બીજા ગારોને પકડવામાં મોટે ભાગે ત્યાંની જનતાજ મુખ્ય શુભેચ્છા અને સંસ્કૃતિ મિશન તથા બીજી કેટલીક મદદગાર બને છે એવી સહાયક વ્યક્તિઓને કોઈપણ જવાબદાર વ્યકિતઓની ચીન અને રશીયાની મુસાફરી
વ્યક્તિ પાછળથી કનડગત કરી શકતી નથી અને કદાચ અને નોકરી દરમ્યાનમાં થયેલા વસવાટના કારણે ', કરે તે મૃત્યુદંડની આકરી શિક્ષા તેમને માટે મેજુદ છે. થયેલા અનુભવને લીધે જે નિવેદને અત્યાર સુધી
આ ઉપરથી એટલી ટીકા કરવાનું મન જરૂર બહાર આવ્યાં છે, તે બધાનો સાર એક જ છે કે, થાય કે, ભારતમાં આ રીતે કડક હાથે કામ કરવાનું “રશીયા અને ચીનને યુદ્ધ જોઇતું નથી, પણ યુધ્ધ
