Kalyan 1948 11 Ank 09

Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir

Page 4

પૂ. આચાર્ય શ્રીમદ્ વિજયામૃતસૂરીશ્વરજી મહારાજ અવિરતિ, મિથ્યાત્વાદિ આંતરિક મેલ પુણ્યોદયે પણ મેળવેલા ધનની મમતામાં આત્મામાં હોવા છતાં પણ ભદ્રિક પરિણામી મરનારાઓ મમ્મણશેઠની માફક દુર્ગતિના આત્માએ સદાચારનું પાલન કરવું જોઈએ. ભાગીદાર બને છે. કારણકે અભ્યાસે કરીને સદાચારનું પાલન દુનિયામાં કેટલાય એવાય તવંગરો હશે કે કરતાં-કરતાં આંતરિક મેલ દૂર થાય છે. જેઓ ગાલમશુલીઆ હેલીઆમાં પોઢતા હશે
ઢીંગલા-ઢીંગલી પરણાવ્યા, વરવહ વખાણ્યાં અને કેટલાય એવા ગરીબ હશે કે જેઓને એમ કહીને શ્રી શાસ્ત્રકાર ભગવંતે કરમાવે ફાટલ તુટેલ ગોદડી પાથરવા પણ નહિ હોય છે કે, ચિંથરાની રમતમાંય દેષ, વરવહુ વ
આવી અસમાનતા ઉભી કરનાર પિતાનાં ખાણવામાંય દેષ તે પરણવામાં દેષ લાગે છે
કર્મો જ છે. એમાં તો પૂછવું જ શું ?
ગરીબો જે ધનવાની ઈર્ષ્યા કરે તે વધુ જેટલી ચિન્તા આ શરીર, કુટુંબ પરિ- વિચાર કરીને પિતાની ગરીબાઈને સમભાવે
દુઃખીયા બને, માટે પોતાના પાપના ઉદયને -વારની છે એટલી યા અંશે પણ જે આત્માની
સહન કરતાં શીખવું એજ ઈષ્ટ છે. ચિન્તા આત્મામાં જાગે તે આત્મા કર્મ પિંજરાથી મુક્ત થયા વિના રહે નહિ.
ધનવાનેએ ધનની મમતા ઉતારીને દયા
ભાવે ગરીબોની ભૂખ ભાંગવા તત્પર રહેવું વ્યવહારમાં ધનાદિકને માટે ખામોશી જોઈએ, નહિ તો પછી પુણ્ય ખૂટી જતાં ખાનારા તો ઘણું છે, પણ આત્મકલ્યાણ માટે ગરીબાઈ પિતાના જીવનમાં આવતાં વાર ખામોશી ખાનાર તે કઈક જ છે.
નહિ લાગે. આત્માનું બગડે એના જેવું બીજું કઈ દયા એ ધમની માતા છે, ધર્મને ટકાવે નુકશાન નથી અને આત્માનું સુધરે એના છે અને દીપાવે છે. આથી પ્રાણીમાત્ર પ્રત્યે -જે બીજે કઈ લાભ નથી.
અનુકંપા રાખવી જોઈએ. સ્વાથીલી દયા આપ બડાઈ અને પરનિન્દા, આત્માને અવગતિનું કારણ છે. દુર્દશા આપે છે; સ્વનિન્દા અને પરગુણ દ્રવ્યદયા કરતાં ભાવદયા લાખ ગુણી પ્રશંસા આત્માને સદ્ગતિ આપે છે. એમાંથી બલકે કેડ ગુણી અધીક છે, માટે દ્રવ્યદયાની શું લેવું અને શું ન લેવું એ તમારી ઈચ્છાની સાથે ભાવદયા કરતાં શીખવું જોઈએ. -વાત છે.
દ્રવ્યદયા તે માત્ર દુખીની હોય છે, પણ - ધન અગીઆરમાં પ્રાણ છે, ધનના લેભી ભાવદયા તે સુખી કે દુઃખી, રંક કે રાજા આત્માઓને દશ પ્રાણ કરતાંય ધન પ્રાયઃ મિત્ર કે શત્રુ સૌની ચિંતવવાની હોય છે. અધિક પ્રિય હોય છે. કેટલાક તો ધનને નાશ સધને પામેલાઓમાં જ વાસ્તવિક થતાં પોતાના દશ પ્રાણાનો પણ ત્યાગ કરે છે. દ્રવ્ય અને ભાવ બે પ્રકારની દયા હોય છે.