________________
. ૩૦૦ :
હાલ તેની ત્રીજી ભૂલ, થતી રહે છે, તે એ કે, મુસ્લીમેને પાકીસ્તાનમાં અને બીનમુસ્લીમાને હિંદુસ્તાનમાં આ વહેંચણી થવી જોઈતી હતી, તેમાં કૉંગ્રેસના માનનીય નેતાએ શા માટે સમત નહિ થતા હાય ? ખરે, આજે એ મ્હોટા ગણાતા માનવેાના હાથે જે કાર્યો થઇ રહ્યાં છે, એ ઘણાં જ કમનશીબ તેમજ લોકેાના જીવન વ્યવહારેામાં પારાવાર મુશ્કેલીઓ ઉભી કરનારાં છે.
ભાઈશ્રી ! ગઇકાલ રવિવાર હાવાથી એપીસમાં રજા હતી. એ રજા માણવા હું ચાપાટી ગયા હતા, તે વેળા આશરે ૫ તે સમય હશે, પણ ચેાપાટીને દરીયાકાંડો માનવાના કીડીયાળાંથી ઉભરાઇ ગયે। હતા. મેાંધવારી, બેકારી કે એવું બીજું કાંઇ મને ન જણાયું. મેટાની લાંખી કતારા ત્યાં ખડકાતી હતી. તે વેળા મારા જેવાને એક રસ્તાથી બીજો રસ્તા લધવા હોય તે લગભગ અડધા કલાક સુધી, ત્યાં ઉભા રહેવું પડે. મને થયું કે, આ બધા મેાટરવાળાઓને આ રસ્તા પર ખીજાના માતે વિદ્મરૂપ બનીને કરવાનેા હકક શા છે ? જે ધરતી એમને સ્થાન આપે, તેની છાતી પર આવા રાક્ષસી ચંદ્રેાથી તેને ખુ ંદી નાંખવી તે શું આ લોકને
જુલમ નહીં કૈ?
પણ મને કાણુ સાંભળે ? અરે, હિંદ દેશે પોતાની પ્રતિષ્ટા ગૂમાવી. વિલાસી ને રંગરાગમાં ગાંડા-ઘેલા બનેલા આ હિંદને સ્વતંત્રતા મલી એને અથ શા ? જ્યાં પોતાના દેશબાંધવાને પેટપૂરતુ ખાવા પણ ન મળતુ હોય ત્યાં આવાં ઇંદ્રિયાનાં ઉચ્છ્વ ખલ ક્ાનેામાં આટ-આટલા પૈસાને ધૂમાડા કરવાનું આ માનવાને કેમ સૂઝતું હશે ?
ચેાપાટીથી ઉપર બાગમાં આવ્યા ત્યાં પણ પુરૂષા અને સ્ત્રીઓની લાંબી લાંબી ભીડ જામેલી હતી. થેાડીવાર આંટા મારી, હું નીચે ઉતર્યાં. પાછા વળતાં લેમીંગ્ટન રોડ થઇ, કૃષ્ણ સીનેમા આગળ મેં જોયું તે। માણસાની લાઈને ઉભી હતી. મુંબઈ જેવા શહેરમાં આ સસ્કૃતિ કે તેના આદર્શોને જાણે કે સ્થાન નથી એ જાણી મને ઘણું જ દુ:ખ થયું.
કાર્તિક
ભાઇશ્રી ! એફીસમાં મને ફાવી ગયું છે. મારા અંગેની ચિંતા કરશે! નહિ. બે-ચાર દિવસ એડ્ડીસના કાર્ય અંગે કદાચ મારે કલકત્તા જવાનુ થશે, હજુ નક્કિ નથી. એજલિ.. . ના પ્રણામ.
[ ૩ ] ૩ પૂ. માનનીય વડીલ ભાઈશ્રી. ..ની સેવામાં, આપનો પુત્ર, આ વેળા ઘણા મેડા મધ્યેા. શેઠ હજુ દેશમાંથી નહિ આવવાને કારણે મારે કલકત્તા જવાનુ હાલ બંધ રહ્યું છે. એકાદ અઠવાડીયા ખાદ જવાનું થશે. ભાઇશ્રી આ પખવાડીયામાં મુંબઇમાં ઘણા નવા બનાવા બની ગયા. આપણા પણ મહાપર્વ એઠા ને ઉઠી પણ ગયાં. હું મ્હૉટે ભાગે મને નજીક પડતું હોવાથી ગાડીછના ઉપાશ્રયે જતા હતા. લાલબાગ, સેન્ડહ રેશડ, આદીશ્વરજીના ઉપાશ્રયે, કાટ, દાદર, માટુંગા, પાર્લા, અંધેરી, શાંતાક્રુઝ, ઘાટકાપર આ બધાય સ્થાનમાં પર્વાધિ રાજની ઉજવણી થઇ હતી.
પૂ.
આશ્રય તે। એ હતું કે, આટ-આટલા સ્થાનામાં વિઠ્ઠલભાઇ પટેલ રોડ પર આવેલા ‘આનંદભુવન’ માં મુનિવરેાની હાજરી હોવા છતાં, ગીરગામ– મુંબઈ જૈન યુવક સંધના આશ્રય હેઠળ, પપણુ
પના નામે, નવું ધાંધલ ઉભું કરવામાં આવ્યું હતું; આમાં જૈન સમાજના જૂના અને જાણીતા સેાલીસીટર મેાતીચંદભાઇ અને તેમના બંધુ પરમાગુંદભાઈ મુખ્ય હતા. મેાતીચંદભાઈ, ગાળમાં તે ખેાળમાં પગ રાખનારા શાણા આગેવાન છે. ગાડીજીના ઉપાશ્રયે પણ તેએ વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવતા જ્યારે આનંદભુવન ' માં પણ તેમના વ્યાખ્યાન સમયે તેઓ હાજર રહેતા. શ્રીયુત પરમાણુ દ કાપડીયાનુ વ્યાખ્યાન, ભાદરવા શુદ્ધિ ૧ ના દિવસે હતું. હું પણ તે સાંભળવા ત્યાં ગયા હતા. ભ. શ્રી મહાવીર અને મહાત્મા ગાંધીજી આ બન્નેની સરખામણી કરવાને ખાલીશ પ્રયત્ન તેઓએ કર્યાં હતા. પણ એમાં એએ નિષ્ફળ ગયા હતા તે સાંભળનારા ઉપર જોઇએ તેવી છાપ પાડી.
શક્યા ન હતા.