________________
તત્ત્વ પૃચ્છા છ છ રસનું જ્ઞાન થાય તે રસનેન્દ્રિય.. છે છે સ્પર્શનું જ્ઞાન થાય તે સ્પર્શનેન્દ્રિય. છે , ચિંતન-મનન-સ્મરણ વગેરે થાય, તે ને-ઈન્દ્રિય
એટલે કે મને કહેવાય છે. પ્રશ્ન ૩૧-સ્થાવરનાં કેટલા ભેદ છે?
ઉત્તર–મુખ્ય પાંચ ભેદ–૧. પૃથ્વીકાય ૨. અપકાય ૩. તેઉકાય ૪. વાયુકાય અને ૫. વનસ્પતિકાય.
પ્રશ્ન ૩ર-કાય કેને કહેવાય?
ઉત્તર–ત્રણ સ્થાવર નામકર્મના ઉદયથી જીવ જે શરીરમાં ઉત્પન્ન થાય તેને “કાર્ય” કહેવાય છે.
પ્રશ્ન ૩૩–પૃથ્વીકાય કોને કહે છે?
ઉત્તર-પૃથ્વી (માટી) જ જે જીવનું શરીર છે, જેમ કે માટી, પત્થર, હિંગળ, હડતાળ, ખાણમાંથી નીકળતી વસ્તુઓ–સોનું, ચાંદી, હીરા, પન્ના, સ્ફટિક, મણિ, રત્ન, લેટું, ખડી, ગેરૂ વગેરે પૃથ્વીકાયની સાત લાખ નિ છે. પ્રશ્ન ૩૪-પૃથ્વીકાયનું વિશેષ સ્વરૂપ શું છે?
ઉત્તર : પૃથ્વીકાયનું આયુષ્ય જઘન્ય અંતમુહુર્ત અને ઉત્કૃષ્ટ ર૨ હજાર વર્ષનું છે. પૃથ્વીની નાનામાં નાની કણમાં (એક કંકરમાં) અસંખ્યાતા છ શ્રી ભગવંતે ફરમાવ્યા છે. પૃથ્વીને વર્ણ પીળ, સ્વભાવ કઠેર અને