Book Title: Jambudwip Pragnaptisutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-
जम्बूद्वीपप्रममित्र 'ओयविय' शि देशी शब्दो विशिष्टार्थकः तेन विशिष्टं-परिकर्मितं शुमं शुमा अतसी तनिर्मितं यद् दुकूलं वसं तदेव पट्टः एकः शाटकः स प्रतिच्छादनम् आच्छादनं यस्य तत्तथा आजिनकरूतचूरनवनीततूलतुल्यस्पर्शम् आजिनकं मुकोमलं चर्मवस्त्रं स्तं परिकर्मितकापासः चूरः कोमलवनस्पतिविशेषः, तूलम् अर्कादितलं, तत्तुल्यः स्पर्शी यस्य त तथा मुविरचितं सुष्टुतया स्थापितं रखाणं रजोपनयनवस्त्रम् आच्छादनविशेपो यत्र तनथा, रक्तांशुकसंवृत्तं रक्तांशुकेन 'मच्छरदानी' ति भापा प्रसिद्धेन मगकगृहाभिधानेन वसविशेपेण संवृतम् आवृ. तम्-(आच्छादितम् ) अतएव सुरम्यं मुष्ट-रमणीयं 'प्रासादीय' इत्यादि पदचतुष्टयं प्राग्वत् । मृदु होने से यह शय्या गंगा के रेतीले मैदान जैमी नरम है तथा पर रखते ही यह नीचे धस जाती है 'ओयविय' यह देगीय शब्द है और इस का अर्थ विशिष्ट संस्कार से कसीदा आदि से सहित ऐसा है इस प्रकार कसीदा जिस पर काढा गया है ऐसे रेशमी वस्त्र से तथा कपास के या अलसी के बने हुए ' वस्त्र से यह आच्छादित है चर्ममय वस्त्र विशेषरूप आजिनक के समान, मन रुई के समान कोमल वनस्पतिविशेषरूप घर के समान, नवनीत-मक्खन-के समान, तथा अर्क तृल के समान इसका कोमल स्पर्श हैं आजिनक स्वभावतः कोमल होता है नवतीत-मक्खन भी इसी प्रकार कोमल होता है तथा-अर्क तूल भी ऐसा ही कोमल होता है इसी कारण उस शय्या के स्पर्श को प्रकट करने के लिये वह यहां इन सब के स्पर्श से उपमित किया गया है अपरिभोगावस्था में-उपयोग नहीं करने की अवस्था में-इसके ऊपर धूलि निवारणार्थ आच्छादन विशेष पडा रहता है तथा सञ्छरदानीरूप रक्तांशुक से यह युक्त रहता है अतएव यह सुरम्य है और प्रासादीय आदि पूर्वोक्त ४ विशेषणोंवाली અને ગંભીર છે. અતિ મૃદુ હોવા બદલ એ શા ગંગાના વાલુકામય તટની જેમ નર્મ छ, सुभा छे. तथा व्ये ५ भूनानी साथै १ नाय घसी नय. 'ओयविय' से દેશીય શબ્દ છે. આનો અર્થ વિશિષ્ટ સંસ્કારથી-કસબ વગેરેથી યુક્ત એ થાય છે. આ પ્રમાણે જેની ઉપર કસબનું કામ કરવામાં આવેલ છે એવા રેશમી વસ્ત્રથી તેમજ કપાસ અથવા અળસીથી નિર્મિત વસ્ત્રથી એ આચ્છાદિત છે. ચર્મમય વસ્ત્ર વિશેષ રૂપ આજિનકની જેમ, રૂત, કપાસની જેમ કમળ વનસપતિ વિશેષ રૂપ “બૂરીની જેમ, નવનીત-માખણની જેમ તેમજ અર્કતૃલની જેમ આને સ્પર્શ કમળ છે. આજનક સ્વભાવતા કોમળ હાય છે. નવનીત-માખણું પણ આ પ્રમાણે જ કોમળ હોય છે. તેમજ અર્કતલ પણ કમળ હોય છે. એથી જ આ શયાના સ્પશન પ્રકટ કરવા માટે એ સર્વ કેમળ પદાર્થો અત્રે ઉપમાનના ૩૫રાં મૂકવામાં આવ્યા છે અપરિભેગાવસ્થામાં–અનગિની સ્થિતિમાં–એની ઉપર ધૂળ પડે નહિ એ માટે એક આચ્છાદન વિશેષ પડિ રહે છે. તેમજ મચ્છરદાની રૂપ રકતો શૃંથી એ યુક્ત રહે છે. એથી એ સુરમ્ય છે-અને પ્રાસાદી વગેરે પૂર્વોક્ત ૪ વિશેષણે
