Heersaubhagya Mahakavyam Part 02

Author(s): Devvimal Gani, Sulochanashreeji
Publisher: Kantilal Chimanlal Shah

Page 442

सर्ग १३ श्लो ० १८०-१८२ ] हीरसौभाग्यम्
શ્લોકાર્થ
ઉદાર કાન્તિવાળા હે રાજન ઈદ્ધિરૂપી અશ્વોને નિસ્પૃહભાવરૂપ ચાબૂકેના સમૂહથી સારથિભાવે સ્વયં નિયંત્રણ કરતા અમારા તરૂપી રથે નિર્વિઘપણે प्रपते छे." ॥ १८० ॥
प्रत्यहकृत्कोऽपि न नः समाधेः कुतोऽशिवं स्यादभुवि यत्त्वयीशे । गृहाङ्गणस्थायिनि कल्पशाखिन्युपद्रवेतिक नु दरिद्रभावः ॥ १८१ ॥
हे साहे, नाऽस्माकं समाधेर्मनःस्वास्थ्यस्य ध्यानस्य वा कोऽपि कश्चिदपि प्रत्यह. कृद्विघ्नविधाता नास्ति, यद्यस्मात्कारणात्त्वयि ईशे स्वामिनि अवनीनेतरि समर्थे अशिवोपशामके सति भुवि पृथिव्यामशिवमर्थात् त्वद्देशवासिनामकल्याण कुतो भवेत् । अपि तु न स्यादेव । युक्तऽयमर्थः । नु इति परिप्रश्ने । गृहस्याङ्गणे अजिरे तिष्ठतीत्येवंशीलस्तस्मिन् गृक्षाकणस्थायिनि कल्पशाखिनि सुरद्रुमे दरिद्रभावो दारिद्रयं किमपद्रवेत् । अपि तु न दारिद्रयलेशोऽपि स्वादिति ।।
શ્લોકાથ
“હે બાદશાહ ! અમારી સમાધિ-ચિત્તની સ્વચ્છતામાં વિન કરનાર કેઈપણ નથી. પૃથ્વી ઉપર આપ જેવા સમર્થ રાજવી હોય ત્યારે દેશવાસીઓને ઉપદ્રવ ક્યાંથી હોય? જેના આંગણે કલ્પવૃક્ષ હોય તેને દરિદ્રતાનો સંભવ પણ શું હોઈ શકે ?” ! ૧૮૧
अनित्यताभावनया पदार्थसार्थस्य विश्वस्य मनः पुनर्नः । क्षोदैरिवाम्भः कतकस्य शश्वत्प्रसन्नमास्ते वसुधासुधांशो ॥ १८२ ॥
हे वसुधासुधांशी सकलावनीरजनीपते भूपते, विश्वस्य जगतः पदार्थसार्थस्य वस्तुव्रजस्य अनित्यता अशाश्वतत्वम् । यतः- ही संसारसहावो सुचरियनेहाणरायरत्तावि । जे पुठवन्नेदीष्ठा अवरन्ने ते न दीसति ॥' तथा 'संझरागजलवुच्चुउव्वमे जीविताण्यजल