________________
૮૬
પોતાની કરીને સ્વીકારી છે. પણ તેઓ એક શય્યા ઉપર સૂતા નથી. સહજ માત્ર પણ પ્રમાદ સેવતા નથી. અથવા એક શય્યાએ શયન કરવાનું તે આઠ પ્રવચન માતા કહેવાતી હોવાથી તેનું કામ પણ નથી.
હવે તે આઠ કન્યાઓને બાર પુત્રો - બાર અવિરતિનો ત્યાગ થયો, પરંતુ તે પુત્રો અજન્મા કહેવાય છે કારણ કે તેનો કર્તા કોઈ નથી, તેઓ પોતે જ આત્મરૂપ કહેવાય છે. આ માતા પિતા અને પુત્ર એક દિવસના જન્મેલા હોવા છતાં નાના મોટા કહેવાય છે એટલે કે તેઓ આત્માના ગુણરૂપ હોવાથી તેનો જન્મ સાથે જ કહેવાય છે. છતાં પ્રથમ વિરતિ ધારકને પછી તેની આઠ પુત્રી ને બાર પુત્ર એમ નાના મોટા કહેવાય છે. તે બધાનું મૂળ પરમાત્મા અથવા એમની વાણી છે. એમ સૌ જાણે છે છતાં તેની બધી આશા ને બધા ભેદ કોઈ છમસ્થ મનુષ્ય જાણી શક્તો નથી.
જે એના કુળની બધી શાખા જાણે છે એટલે કે કેવળજ્ઞાની થાય છે તે તો પછી ખોજરૂપ જે મતિ શ્રુતજ્ઞાન તેને ગુમાવે છે પરંતુ ખોજ (મતિકૃત) ગુમાવ્યા છતાં કેવળજ્ઞાની થવાથી તે સૌથી મોટો કહેવાય છે. આ વિરતિ નર, નારી ને નપુંસક સૌની માતા છે. ત્રણે પ્રકારના વેદવાળા (અપવાદ) તેને ધારણ કરી શકે છે. આ સમતા અથવા વિરતિને જીએ મતવાળા (ષડ્રદર્શન) બાળકુમારી એટલે એક સ્વામી ધારણ કર્યા વિનાની સ્વીકારે છે. તે આશ્ચર્યની વાત છે કારણ કે વ્યક્તિગત રીતે તેના સ્વામી ઘણા છે.
લૌકિક કે લોકોત્તર સર્વ કાર્યમાં સમતા વગર ચાલતું નથી. ચિદાનંદ મહારાજ કહે છે કે આ વિરતિ અથવા સમતારૂપી સ્ત્રી સાથેનું રમણ તેની સાથે રહી આનંદ મેળવવા તે મુનિ મહારાજ મનમાંથી કોઈ પણ વખત ક્ષણવાર પણ વિસરતા નથી.
