________________
૨૩૮
અજ્ઞાનરૂપ વસ્ર ઉપર જાણે વિદ્યારૂપ (બ્રહ્મરૂપ)વાડ સુકાઇ ગઇ હોય તેમ લાગે છે અને એજ રીતે બ્રહ્મરૂપ સમુદ્રને નામ રૂપાત્મકપ્રપંચરૂપ ફીણ ગળી ગયું તેમ જણાય છે.
મનરૂપ સસલાએ જીવાત્મારૂપ સિંહને ઘેરી લીધો છે. અને જીવાત્મારૂપ શાર્દુલને તેણે અજ્ઞાનીએ ન દેખાય તેમ પટમાં (પડદામાં) રાખ્યો છે.
૩. અંતઃકરણની વૃત્તિરૂપ આંબાની ડાળી ઉપર જ્ઞાનની સાધનારૂપ વિવેક વગેરે નાળિયેર લાગ્યાં છે. દૈવી સંપત્તિવાળી કદળી (કેળ) ઉપ૨ વિવિધ શ્રેષ્ઠ સુખોરૂપ કેરીની લૂમો લાગી છે.
સુષુમ્રા નાડીરૂપ નાગરવેલના છોડ ઉપર ગણપતિ આદિરૂપ બીજોરાં, દ્રાક્ષ નામનાં ફળ લાગેલાં છે અને તે અતિ સુંદરૂપે શોભે છે. ચૈતન્યરૂપ આકાશને શરીરમાં દોહ્યું. અનુભવ વડે પ્રાપ્ત કર્યું અને તે આકાશમાં આનંદરૂપ દૂધને છટમાં - શીઘ્ર પીધું.
બ્રહ્મરૂપ અગ્નિ વરસે છે તે વાસનારૂપ પથ્થરને ભીંજવે છે. તે બ્રહ્મરૂપ અગ્નિના વરસાદથી વાસનારૂપ પથ્થરો ઓગળીને ચારે દિશામાં આનંદરૂપ પાણી થઇ ગયું તે આનંદરૂપ જપમાં દેવીઓ અને દેવો બૂડ્યા - આનંદ સર્વને પ્રાપ્ત થતો હોવાથી દેવ દેવીઓ સૌ તે રૂપ થયાં. અરે ! રાજા, રંક, રાણી, બ્રહ્મા, વિષ્ણુ, મહેશ, યોગીઓ વગેરેમાં બૂડ્યાં – તે સર્વે જાણે બ્રહ્માનંદ પ્રાપ્ત કર્યો.
જનક એટલે જન્મ આપનાર દેશના - એટલે જનક રાજાની જ્ઞાનરૂપ દેશના – બ્રહ્મદેશના અનુભવવાળા રહેવાસીઓ તો વિરલા જ છે. જેવા દત્તાત્રેય, ગોરખનાથ, કબીરજી, શુકદેવજી, દાદુ અને સધીરધીરજવાળો ધીરો કવિ પણ તે જ દેશનો વિરલ વાસી છે અને આવા યોગી પુરૂષો પોતાના મનરૂપ મઠમાં હંમેશાં જીવન-મુક્તિનો વિલક્ષણ આનંદ અનુભવે છે.
જ
(પા. ૮૧)
