________________
૯૧
એવી એ અવળચંડી નારને પણ તેનો ધણી એટલે આત્મા હવે તો સમકિત પામ્યો હોવાથી ખૂબ જ સૌમ્યભાવે કહે છે જો હવે તો કર્મરૂપી અનાજને દળવાને આપણાં ઘરમાં જ જે હાલ મહેમાનરૂપે રહેલા છે તે સર્વવિરતિ રૂપ આત્મા ઘરના સકામ નિર્જરાપ્રદ ધર્માનુષ્ઠાનોરૂપ ઘંટી છે. અને ખોખરૂં કરવાને (દેશ વિરતિરૂપ) ખાણીયો છે. તો તેને જ પોતાના કરીને હવેથી તમારે તેનાથી જ સકામનિર્જરા કરવા રૂપ દળવા, પીસવાનું રાખવું અને (અવિરતિરૂપ) પર ઘરના (વિષય-કષાયરૂપ) ઘંટી અને ખાણીયે અકામ નિર્જરા કરવા રૂપ દળવા-પીસવા જવાનું તમારે બંધ કરવું. છતાં કર્કશાએ તો અવિરતિ રૂપ પરઘરે જઈને જ તે કર્મરૂપી અનાજનું ભર્યુ સૂપડું અવિરતિના જ વિષય-કષાય રૂપ ઘંટી-ખાણીએ દળવા-પીસવાનું જારી રાખ્યું.
ત્યાં દળતાં-દળતાં તે અવિરતિરૂપ પર ઘરના મિથ્યાત્વપ્રમાદ અને અશુભ યોગાદિરૂપ પાડોશીઓની સાથે વાતો ક૨વા ૨હેવામાં કર્મરૂપ અનાજના અકામ નિર્જરારૂપ થતા જતા લોટ પર પણ ધ્યાન નહિ રહેવાથી જે લોટ થતો જાય તે વાતોમાં કરવા પડતા અપ્રત્યાખ્યાનીયના ક્રોધાદિ કષાયોરૂપ કુતરા ખાતા જાય અને બંધાતા નવા કર્મોરૂપ બાજરો મૂળ સૂપડામાં ઉમેરાતો જાય. એટલે કર્કશા ચહાય તેટલું ઢળે તોય સૂપડુ જરાય ઓછું ન થાય. પરિણામે મહેનત માથે પડતી હોવાથી કર્કશાની આ વક્રતા બદલ પણ શ્રી આનંદઘનજી મ. તેના પિયુજીને વ્યંગમાં કહે છે કે હે પિયુજી ! તને આવી કર્કશા નાર મેળવી આપનાર તારા ભાગ્યને ખરેખર ધન્યવાદ ઘટે છે. ૫ ૪૫
(૫) અર્થ : તેવી તે વક્ર કર્કશાએ ધણીને પીરસવા પોતાના તેવા ગુણની હાંડીને પકાવવા પરિપક્વ કરવા સારૂ ધણીના અપૂર્વકરણરૂપ અગ્નિમાં (ગ્રંથિભેદ પામ્યાબાદ) પોતાનો (૧) પ્રરૂપણા મિથ્યાત્વ (૨) પ્રવર્તન મિથ્યાત્વ (૩) પરિણામમિથ્યાત્વ અને (૪) પ્રદેશ મિથ્યાત્વ એ
