Gnayak Swaroop Prakashan

Author(s): Lalchandra Pandit
Publisher: Digambar Jain Kundamrut Kahan

Page 6

સ્વાદ ચાખી લીધો. જે પુરુષને જે ગાથા પોતાના આત્માનુભવમાં નિમિત્ત થઈ હોય તે પુરુષે તે ગાથા ઉપર કેટલું મંથન-ઘોલન ને ચિંતન ઊંડાણપૂર્વક કર્યું હોય ? અને તે ગાથાના ભાવનું જોર ને ભાવભાસન ઉત્કૃષ્ટ પ્રકારે જ તેમને હોય તે સમજી શકાય તેવી વાત છે.
પૂ.ગુરુદેવશ્રી તો છઠ્ઠી ગાથાને છઠ્ઠીના લેખ જ કહેતા, કે આ ગાથા જેને હૃદયંગમ થાય તે કરી ફરે નહીં તેવી અફર આ છઠ્ઠી ગાથા છે. આ ગાથા જ્યારે પૂ.ગુરુદેવશ્રીના સ્વાધ્યાયમાં આવતી ત્યારે પોતે ખૂબ જ ખીલી ઊઠતા ને ફ૨માવતા કે આચાર્ય ભગવાનને શિષ્ય પણ કેવો મળ્યો છે કે જેણે માત્ર એવો જ પ્રશ્ન પૂછ્યો છે કે એવો શુદ્ધાત્મા કોણ છે કે જેનું સ્વરૂપ જાણવું જોઈએ. મુંબઈમાં જ્યારે આ ગાથા ઉપર પ્રવચન થયા ત્યારે ‘“ોસૌ શુદ્ધ આત્મતિ ચૈત્’’ માત્ર આ વાક્ય ઉ૫૨ પૂ.ગુરુદેવશ્રીએ ખૂબ વિસ્તારથી પ્રવચન આપ્યા. પૂ.ગુરુદેવશ્રીની ૪૫ વર્ષ સુધી દિવ્યધ્વનિરૂપ ધોધમાર વાણી વરસી તેમાં મુખ્યપણે આ જ ઉપદેશ આવતો કે શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ શું અને તેનો અનુભવ કેમ થાય ? આના ઉપરથી ખ્યાલ આવે છે કે આ ગાથાનો મહિમા જ્ઞાનીઓને કેટલો હોય છે અને આ ગાથા કેટલી અપૂર્વ ને અલૌકિક છે.
પૂ.‘ભાઈશ્રી’ એ આ છઠ્ઠી ગાથા ઉપર અવારનવાર અનેક સ્થળોએ પ્રવચનો કરેલા છે. તેઓશ્રી ફ૨માવતા કે ખરેખર સમયસારની શરૂઆત છઠ્ઠી ગાથાથી થાય છે અને પૂર્ણાહૂતિ પણ છઠ્ઠી ગાથામાં જ થાય છે. કારણ કે આ ગાથામાં ધ્યેયનો-જ્ઞેયનો અને ધ્યેયપૂર્વકન્નેયનો પરિપૂર્ણ વિષય સમાવિષ્ટ કરવામાં આવેલ છે. આત્માને ‘‘જ્ઞાયક’’ એવું નામ પણ આ ગાથામાં આપવામાં આવ્યું છે. તેઓશ્રીએ આ ગાથાનો મર્મ ખૂબ જ ન્યાયપૂર્વક ને સિદ્ધાંતના શિરોમણી થઈને, શ્રદ્ધા ને જ્ઞાનના સુમેળપૂર્વક જૈનદર્શનના સર્વાંગી પડખાને નજર સમક્ષ રાખીને દૃષ્ટિની વેધકતા ને જ્ઞાનના સૂક્ષ્મપણાથી પ્રતિપાદિત કરેલ છે.
આ ‘‘જ્ઞાયકસ્વરૂપપ્રકાશન' ' પુસ્તકમાં પ્રકાશિત કરેલા ૩૫ પ્રવચનોમાં છઠ્ઠી ગાથાનું વાસ્તવિક આત્મિક સ્વરૂપ કેવું છે તેની છણાવટ પૂ.‘ભાઈશ્રી’એ આબેહૂબ રીતે કરેલ છે. તેમાંથી ઘણાં તાત્ત્વિક પોઈન્ટ અહીં દર્શાવવામાં આવ્યા છે. તેના ઉપરના ખુલાસાઓ આ પુસ્તકમાં છે, તો સર્વે મુમુક્ષુજનોને આ તાત્ત્વિક પોઈન્ટ સમજવા માટે અને તેના સ્પષ્ટીકરણ માટે આ પ્રવચનો વાંચવાથી જૈનદર્શનના મૂળ સ્વરૂપને જ્ઞાનમાં અવધારીને પોતાના જ્ઞાનમાં જ્ઞાયકનો સમ્યક્ પ્રકારે નિર્ણય થઈને શ્રદ્ધાજ્ઞાન ત્વરિત સમ્યક્તાને પામશે.