________________
લાખપ્રકારના સાધારણ વનસ્પતિકાયના જીવો (એક શરીરમાં અનંતા જીવો), બે લાખ પ્રકારના બેઇંદ્રિય (શંખ, કોડી, અળસિયા વગેરે), બે લાખ પ્રકારના તે ઇંદ્રિય (કીડી, મંકોડા વગેરે), બે લાખ પ્રકારના ચઉરિંદ્રિય (મચ્છર, વીંછી વગેરે), ચાર લાખ પ્રકારના દેવતાઓ (વૈમાનિક, ભવનપતિ, વ્યંતર, જ્યોતિષીના દેવતાઓ), ચાર લાખ પ્રકારના નારકીઓ, ચાર લાખ પ્રકારના તિર્યંચ પંચેંદ્રિય (તિર્યંચ-પશુ, પંખી) ચૌદ લાખ પ્રકારના મનુષ્યો. એ પ્રમાણે ચોરાશી લાખ પ્રકારની જે જીવોની યોનિ છે તેમાંથી (તેયોનિઓમાંથી) મારા જીવે (વડ) જે કોઈ જીવને હણ્યો હોય, કોઈની પાસે હણાવ્યો હોય અને હણનારની પ્રશંસા કરી હોય તો સર્વ રીતે મન, વચન અને કાયા વડે પાપ કર્યા હોય તો તે પાપ મિથ્યા થાઓ.
((૩૨) શ્રી અઢાર પાપસ્થાનક)
(અઢાર પાપની માફી માગવાનું) સૂત્ર પહેલે પ્રાણાતિપાત, બીજે મૃષાવાદ, ત્રીજે અદત્તાદાન, ચોથે મથુન, પાંચમે પરિગ્રહ, છઠ્ઠ ક્રોધ, સાતમે માન, આઠમે માયા, નવમે લોભ, દશમે રાગ, અગ્યારમે દ્વેષ, બારમે કલહ, તેરમે અભ્યાખ્યાન, ચોદમે પશુન્ય, પંદરમે રતિ અરતિ, સોળમે પરપરિવાદ, સત્તરમે માયા મૃષાવાદ, અઢારમે મિથ્યાત્વશલ્ય.
અર્થ - બીજાના પ્રાણનો નાશ ચિંતવવો તે પ્રાણાતિપાત, અસત્ય વચન બોલવું તે મૃષાવાદ, પારકી વસ્તુ માલિકની સંમતિ વિના લઈ લેવાની વૃત્તિ તે અદત્તાદાન, વિષય ભોગ ભોગવવાની ઇચ્છા તે મૈથુન, નવ પ્રકારે બાહ્ય અને ચૌદ પ્રકારે અત્યંતર વસ્તુ વગેરેની ઇચ્છા તે પરિગ્રહ, બીજાની ઉપર તપી જવું તે ક્રોધ, પ્રાપ્ત અને અપ્રાપ્ત એવી પૌદગલિક વસ્તુનો અહંકાર તે માન, ગુપ્તપણે સ્વાર્થવૃત્તિ સિદ્ધ કરવાની વૃત્તિ (ઇચ્છા) તે માયા, (કપટ) ધનાદિ સંપત્તિને ભેગી કરીને સંગ્રહ કરી રાખવાની અભિલાષા તે લોભ, પદ્ગલિક અને નાશવંત વસ્તુ પર પ્રીતિ તે રાગ, અણગમતા જીવાદિ પદાર્થો પ્રત્યે તિરસ્કારવાળી વૃત્તિ (ખાર) તે દ્વેષ, બીજાની સાથે વિખવાદ (જીઓ) કરવાની વૃત્તિ તે કલહ, નહીં દીઠેલું અને નહીં સાંભળેલું પરજીવ ઉપર આળ દેવું તે અભ્યાખ્યાન, બીજા જીવના દોષની ચાડી ખાવી તે પૈશુન્ય, અનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ પ્રસંગોમાં જેમ કે સુખ ને દુઃખમાં હર્ષ (આનંદ) અને શોક (અણગમો =વિષાદ) કરવો તે રતિ-અરતિ, ગુણી અને નિર્ગુણી જીવની નિંદા કરવી તે પર-પરિવાદ, કપટ વૃત્તિ વડે અસત્ય બોલી છળ કરીને લોકોને ઠગવાના પરિણામ તે માયામૃષાવાદ, વ્યવહારથી કુદેવ, કુગુરુ અને XRUXURYRAPAVURVAVARURURX8282828RAVURUR દ્રવ્ય પ્રતિભાને ભાવ પ્રતિક્રમણ કેવી રીતે બનાવશો ? મe
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org