________________
’ '
'
ગામે ગામનાં અને ખાસ કરીને હેટા શહેરાનાં મેટાં મંઢિ રાના વહીવટના ના હીસામ તપાસવામાં આવે, તે એવાં ચાડાંજ મંદિર જોવારો કે જેનું દ્રવ્ય શ્રાવકામાં કે ખીજાઆમાં નહિ ઘલાઇ ગયું હાય. ગામે ગામ વિચરનારા સાધુઓને અનુભવ છે કે-જ્યાં જઇએ ત્યાં ઘણે ભાગે શ્રાવકોમાં આને માટેજ તકરારો વધુ ઉભી થયેલી હોય છે. • ફલાણો ચોપડા બતાવતો નથી’ ‘ ફલાણાને ત્યાં આટલા રૂપિઆ મૂક્યા હતા, તે હવે જવાએ આપતો નથી. મહારાજ ફલાણાને ત્યાં આપે ગોચરી વ્હોરવી વ્યાજખમી નથી. કારણ કે તે દેવદ્રવ્ય ખાય છે.' ઇત્યાદિ ફરીયાદા જ્યાં જૂઓ ત્યાં થતીજ રહે છે. આમ હોવાનું કારણ ઉપર કહ્યું તે · દેવદ્રવ્ય’-~નો અસાધારણ વધારોજ છે. જો ‘ દેવદ્રવ્ય ' જેમ જેમ વધતું જાય, તેમ તેમ જીર્ણોદ્ધારાદિ કાર્યોમાં તેનો વ્યયં થતો જતો હોય તો, આવો પ્રસંગ આવેજ નહિ. માટે મારી તો એજ ભલામણ છે કે—જે જે દેરાસરો અને પેઢીઓ હસ્તક · દેવદ્રવ્ય ' ના નામે નાણું એકત્રિત થયેલું હોય, તેનો વ્યય જીર્ણોદ્ધારોના કાર્યોમાં થવો જોઇએ. મારવાડ અને મેવાડ જેવા દેશોમાં એવાં સેંકડો દેરાસરો છે કે-જે જીર્ણોદ્વારની પૂરેપૂરી અપેક્ષા રાખે છે. મને તો લાગે છે કે-તે જીર્ણોદ્ધારની અપેક્ષા રાખનારા સ્થાનો અત્યારે એટલાં બધાં છે કે, ૮ દેવદ્રવ્ય ' ના નામે સંગ્રહી રાખેલી કુલ રકમનો તેમાં વ્યય થઈ શકે તેમ છે. • દેવદ્રવ્ય ’નો વ્યય કરવાને આવાં જરૂરનાં કામો જ્યારે આપણી નજર સામે મોટી સંખ્યામાં વિદ્યમાન છે, છતાં તે દ્રવ્યનો વ્યય તેમાં ન કરતાં અથવા લોકોને અતાવવાની ખાતર અલ્પાંશે કરી આકીનું દ્રવ્ય, વ્યાપાર રોજગારમાં, વ્યાજવટાવોથી ઉપજ વધારવામાં અને બીજાઓની ખુશામત કરવામાં વાપરવું એ શું, એ દેવદ્રવ્યનો દુરૂપયોગ કરવા બરાબર નથી ?
"
6
ખરી વાત તે એ છે કે આ જમાનામાં દેવદ્રવ્યને ખજાના વધારવાનીજ જરૂર જણાતી નથી, કારણ કે— દેવદ્રવ્ય’ના નામે ગમે તેટલા હેટા ખજાના ભરેલા હશે, ૫રન્તુ દુષ્કાળના ભીષણ સમયમાં ભૂખમરાથી પીડાતા ભાણસાને તેમાંથી એક કાડી પણ સીધી રીતે કામમાં આવી
