Devdravya Sambandhi Mara Vicharo

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Abhaychand Bhagwandas Gandhi

Page 45

૪૩
પણ જો તે હેતુ ન સચવાય, તો પછી તે વૃદ્ધિનો અર્થજ શો ? વળી વૃદ્ધિ પણ ઉચિત રીતિએજ થવી જોઇએ–ભગવાનની આજ્ઞા પ્રમાણેજ થવી જોઇએ. જે દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ માટે આ પત્રિકામાં અતાવ્યા પ્રમાણે શાસ્ત્રકારોએ તીર્થંકરપણાને પ્રાપ્ત થવાનું ફળ અતાવ્યું છે, તે– દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ પણ જિનેશ્વરની આજ્ઞારહિત-મોહયુક્ત રીતે કરવાને શાસ્ત્રકાર ચોખ્ખી નાજ પાડે છે. બલ્કે તેવી ( આજ્ઞારહિત ) વૃદ્ધિ કરનારને તો ભવસમુદ્રમાં ડૂબનારજ જણાવે છે.
જાઓ ભગવોષના પૃષ્ઠ ૭૧ માં કહ્યું છેઃ— "जिणवर आणारहिअं वद्धारंतावि केवि जिणदव्वं बुति भवसमुद्दे मूढा मोहेण अन्नाणी ॥ १॥"
અર્થાત્—જિનેશ્વરની આજ્ઞા રહિત જેઓ દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ પણ કરે છે, તેઓ મૂઢ–અજ્ઞાની મોહવડે કરીને ભવસમુદ્રમાં ડૂબે છે.
આવીજ રીતે સંવોપલતિના પૃષ્ઠ ૫૧ માં સંોષપ્રરળના પૃષ્ઠ ૪ માં, અને ધર્મસંદના પૃષ્ઠ ૧૬૭ માં—વિગેરે અનેક ધર્મગ્રન્થોમાં પણ લખવામાં આવેલું છે.
અને એ તો ખરીજ વાત છે કે-જે દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ કેવળ ૫રમાત્માની ભક્તિ નિમિત્તેજ કરવા માંગતા હોઇએ, તે વૃદ્ધિમાં મમત્વ કે મોહ હોવોજ કેમ જોઇએ ? અને જે વૃદ્ધિમાં વૃદ્ધિના કારણમાં કેવળ મોહ ને મમત્વજ ભરેલું હોય, તે વૃદ્ધિ–વૃદ્ધિનું કારણ સમુચિત કહીજ કેમ શકાય? શાસ્ત્રકારો આટલુંજ કહીને નથી અટક્યા. પરન્તુ એવા કેટલાંક કાર્યોનો ઉલ્લેખ પણ કરી બતાવ્યો છે કે, જે રસ્તેથી દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ કરવી, એ જિનેશ્વર ભગવાનની આજ્ઞાથી બહાર છે. જાઓ—સંજોષક્ષક્ષતિની ૬૬ મી ગાથાની ટીકામાં કેવો સરસ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે?—
“ आज्ञारहितं वर्धनं चैवम् - यथा श्रावकेण देवस्ववृद्धये कल्पपालमत्स्यबन्धकवेश्याचर्मकारादीनां कलान्तरादिदानम् । तथा देववित्तेन वा भाटकादिहेतुकदेवद्रव्यवृद्धये यद्देवनिमित्तं स्थावरादिनिष्पादनम् । तथा महार्घाsसि विक्रयेण बहुदेवद्रविणोत्पादनाय गृहिणा यद्देवधनेन समर्धधान्यसंग्रहणम् । तथा देवहेतवे कूपवाटिकाक्षेत्रादिविधानम् । तथा शुल्कशाला