Devdravya Sambandhi Mara Vicharo

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Abhaychand Bhagwandas Gandhi

Page 63

“દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ-માલોદ્ઘટ્ટન, ઈન્દ્રમાલા વગેરેનું પહેરવું, ૫હેરામણું–ધોતીયાં વગેરેનું મૂકવું અને દ્રવ્ય મૂકવા પૂર્વક આરતી ઉતારવી, એ વગેરે વડે કરી શકાય છે.”
એ પ્રમાણે સ્પષ્ટ સમજી શકાય છે. હવે વાંચનાર સાવધાન - ષ્ટિથી જોશે કે-સાગરજી મહારાજે, માલદ્દઘાટનનો ચઢાવે, ઈન્દ્રમાળ આદિ પહેરવાનો ચઢાવે, એમ જે “ચઢાવો. “ચઢાવે અર્થ કર્યો છે, તે અર્થને લગતો કોઈ પણ શબ્દ તે પાઠમાં છે કે? બિલકુલ નહિ. ચઢાવા” અર્થ સૂચક કોઈ પણ શબ્દ જ્યારે એ પાઠમાં નથી, તો પછી “ચઢાવો” અર્થ ક્યાંથી ઘુસાડી દીધો ! આવી રીતે ખોટો અર્થ કરીને સંસ્કૃતના કેટલાક અજાણુ લોકોને ભલે ખુશી કરી શકાય, પણ સંસ્કૃતજ્ઞ લોકો તો તેની સારી રીતે કિંમત આંકી શકે તેમ છે. આમ બ્રાન્તિજનક અર્થોજના કરવી, એ ખરેખર તેમના જેવા એક સાધુપુરૂષને નહિ શોભે તેવું કાર્ય છે.
તે પાઠના અર્થમાં, આગળ જઈને, “ઉત્સર્ષણપૂર્વક આરતી ઉ. તારવા” ના સંબન્ધમાં પણ ગોટાળો કરી નાંખ્યો છે. સાગરજી મહારાજ “ઉત્સર્ષણપૂર્વક આરતી ઉતારવી” એટલે “બોલી બોલવાપૂર્વક આરતી ઉતારવી” એવો અર્થ કરે છે. પણ આવો અર્થ તેઓશ્રી ક્યાંથી કરે છે તે સમજાતું નથી. યાદ રાખવું કે અમે બોલી બાલવાના રિવાજની વિરૂદ્ધમાં નથી. એ વાત અમારી જાણમાં છે કે બોલી બોલવાની પદ્ધતિ એ આવક વધારવાનું સાધન છે, અને એથીજ કરીને, બોલી બોલવાની પ્રથા દ્વારા સાધારણ ખાતું, કે જેની ઉપર સવે ક્ષેત્રોની પુષ્ટિનો આધાર રહેલો છે, તેને પોષણ કરવા તરફ જૈન સમાજે પ્રયાશીલ થવું જોઈએ, એમ અમારું મન્તવ્ય છે. આમ છતાં પણ સત્યની ખાતર અમારે એ કહેવું જ જોઈએ કે બોલી બોલવાની પ્રથા એ શાસ્ત્રીય કાનૂન નથી–શાસ્ત્રવિહિત વિધાન નથી; કિન્ત શ્રીસંઘે આવક વધારવાની ખાતર પોતાની બુદ્ધિથી કલ્પના કરેલો માર્ગ છે. અમારી આ માન્યતાને શ્રાવિધિના પ્રસ્તુત પાઠથી લગારે આંચ આવતી નથી, એ સાગરજીએ ખૂબ સમજી રાખવું જોઈએ. કારણ કે
ઉત્સર્પણ” શબ્દનો અર્થ, તેઓશ્રી “બોલી બોલવી” એવો જે કરે છે, તે અસત્ય છે. એવો અર્થ ક્યાંએ કરેલો નથી અને થઈ પણ શકતો