Devdravya Sambandhi Mara Vicharo

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Abhaychand Bhagwandas Gandhi

Page 33

૩૧
देवद्रव्यवृद्ध्यर्थं प्रतिवर्ष एन्द्री अन्या वा माला यथाशक्ति माया, एवं नवीन भूषणचन्द्रोदयादि यथाशक्ति मोच्यं । "
અર્થાત્—દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિને માટે પ્રતિવર્ષ ઇન્દ્રમાળા અથવા બીજી કોઈ માળા યથાશક્તિ ગ્રહણ કરવી. એવં નવીન ભૂષણ અને ચંદ્રવો વિગેરે મૂકવાં.
""
આવીજ રીતે શ્રાદ્ધવિધિના પાંચમા પ્રકાશમાં જ્યાં શ્રાવકોનાં વાર્ષિક કૃત્યો ગણાવવામાં આવ્યાં છે. ત્યાં પણ કહેવામાં આવ્યું છે કેઃ— " जिनधनस्य - देवद्रव्यस्य वृद्धिर्मालोद्घट्टनेन्द्र मालादिपरिधानपरिधापनिकाधौतिकादिमोचनद्रव्योत्सर्पणपूर्व कारात्रिकविधानादिना । ( ાઓ–પૃષ્ઠ ૧૬૧ ) અર્થાત્ દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ માળા ગ્રહણ કરીને, ઇંદ્રમાળા પહેરીને, પહેરામણી અને ધોતિયાં વિગેરે મૂકીને તથા દ્રવ્ય મૂકવા પૂર્વક આરતી ઉતારવાવડે કરીને કરવી.
ઉપર બતાવેલા બધાએ ઉપાયો જો કે દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિના ઉપાયો છે; પરન્તુ તે બધાએ દરેક સમયમાં એકજ પદ્ધતિથી પ્રચલિત રહી શક્યા નથી અને રહેવાના પણ નથી. કારણ કે–તેમાંના કેટલાકોમાં સંઘે ફેરફાર કરેલો જોવાય છે. દૃષ્ટાન્તમાં, ઇંદ્રમાળા વિગેરેના રિવાજમાં સંઘે ફેરફાર કરેલો આપણે પ્રત્યક્ષ અનુભવિએ છીએ, તે પછી સંધે દાખલ કરેલા મેલી વિગેરેના રિવાજમાં પણ શા માટે ફેરફાર ન થઇ શકે? આ સિવાય એક બીજી હકીકત પણ ખાસ સમજવા જેવી છે. અને તે એ કે—ઇતિહાસ એ વાતને પુરવાર કરી આપે છે કે-મંદિરોની રક્ષાને માટે–તેના નિભાવને માટે કોઇ કોઇ સ્થળે તેના અનાવનારા અથવા ત્યાંના રાજાઓ તરફથી ગામ પણ આપવામાં આવેલાં છે, તેમ કોઇ કોઇ સ્થળે વ્યાપાર ઉપર કે ઘર દીઠ લાગાઓ નાખ્યાનાં પણ દૃષ્ટાન્તો મળે છે. જેમ—
રાજા સિદ્ધરાજે સિદ્ધાચલજીને માર ગામ આપ્યાં હતાં. હસ્તિડીના રાજા વિદગ્ધરાજે વાસુદેવાચાર્યના ઉપદેશથી કરાવેલા મંદિર માટે કેટલાક લાગા કરી આપ્યા હતા. તેના પુત્ર સમ્મટે તે લાગાઓને મજબૂત કરી આપ્યા હતા. પાલણપુરમાં પહેલાં એક એક