Devdravya Sambandhi Mara Vicharo

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Abhaychand Bhagwandas Gandhi

Page 22

૨૦
,
આગળ ચાલતાં શ્રાવિધિના તેજ પૃષ્ઠમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે. “स्वसत्कं तु साबाणजवनिकादि कियद्दिनानि देवगृहादौ विलोक्यमानत्वेन व्यापारणाय मुक्तमपि देवादिसत्कं न स्यात् , अभिप्रायस्यैव प्रमाणीकरणात् । अन्यथा स्वभाजनस्थनैवेद्यढोकने भाजनानामपि देवसत्कीभवના ”
અર્થાત–પિતાને તંબૂ (સામિયાનો) અને કનાત (પડદો) વિગેરે કેટલાક દિવસો સુધી દેવમંદિર વિગેરેમાં જેવાવડે કરીને વાપરવા માટે મૂક્યો હોય, પરંતુ તે દેવદ્રવ્ય તરીકે થતો નથી. કારણ કે અભિપ્રાયનુંજ પ્રામાણ્ય ગણવામાં આવેલ છે. ( અર્થાત–દેવસંબંધી કરી દેવાનો ત્યાં તેનો અભિપ્રાય જ નથી.) જો તેમ ન હોય, તો પોતાના જે વાસણમાં નૈવેદ્ય ભગવાનની આગળ ચઢાવવામાં આવે છે, તે વાસણ પણ દેવદ્રવ્યનું થઈ જવાનો પ્રસંગ આવી જાય. કારણ કે અહિં. નૈવેદ્યજ ચઢાવવાનો અભિપ્રાય છે. વાસણ ચઢાવવાનો નથી. - આવાં અનેક દૃષ્ટાન્તોથી સિદ્ધ થાય છે કે-મનુષ્યના જેવા પરિ. ણામ હોય, તેવાજ પ્રકારે પુણ્ય–પાપ બંધાય છે. અને આમ હોવાથી જ કોઈ પણ રિવાજમાં સંઘ ફેરફાર કરતો આવ્યો છે. અને કરી પણ શકે છે. આવા અનેક રિવાજોમાં પરિવર્તનો થયાનાં દૃષ્ટાન્તો ઉપર આપવામાં આવ્યાં છે. હજૂ પણ લગાર ઉડા ઉતરીને જોવાથી માલૂમ પડશે કે–આપણા ચાલુ રિવાજે પણ એક સરખા જેવાતા નથી. જૂઓ-ઉપધાનનો નકરો. કોઈ સ્થળે કંઈ લેવાય છે, તો કોઈ સ્થળે કઈ એટલુંજ નહિ, પરંતુ એકજ સ્થાનમાં એક જ વખતે પણ કોઈની પાસેથી પૂરેપૂરો નકરો લેવામાં આવે છે, તો કોઈની પાસેથી અડધો લેવાય છે, જ્યારે કોઈની પાસેથી નથી પણ લેવાત. અર્થાત–ઉપધાન કરનારની શક્તિને જોઈને તેની પાસેથી નકરો લેવામાં આવે છે. ત્યારે તેટલો ઓછો નકરો આપનાર અને ઓછો નકરો લેનારને શું ભવભ્રમણ કરનાર સમજવા ? ભગવાનની આરતી કોઈ સ્થળે પાંચ ઉતારે છે તો કોઈ સ્થળે એક ઉતારે છે. અર્થાત–કોઈ સ્થળે પાંચ પાંચ સાત સાત આરતીનું ઘી બોલાય છે, તો કોઈ સ્થળે માત્ર એકજ આરતીનું ઘી બોલાય છે. તે તે પ્રમાણે થોડી આરતીઓ બોલવાનો