Devdravya Sambandhi Mara Vicharo

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Abhaychand Bhagwandas Gandhi

Page 26

.૨૪
વ્યને દુરૂપયોગ દેખીતી રીતે થઈ રહેલો જોવાય છે, છતાં દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિનો ઉપદેશ આપવો અને જે બોલિયોનું દ્રવ્ય સાધારણ ખાતામાં લઈ જવામાં એક લગાર માત્ર પણ શાસ્ત્રીય દોષ ન દેખાતો હોય; તે બોલિયોનું દ્રવ્ય પણ સાધારણ ખાતામાં લઈ જવામાં ખોટી રીતે ભવભ્રમણનો ભય બતાવવા બહાર આવવું, એ શું જાણી જોઈને લોકોને આડે માર્ગે લઈ જવા બરાબર નથી ?
કદાચ કોઈ એમ ધારે કે જે સાધારણ દ્રવ્ય વધારવામાં આવશે, તો તેના લાડુ કરીને, લોકો ખાઈ જશે.” તો તે ખોટો ભ્રમજ છે. સાધારણદ્રવ્ય પણ દેવદ્રવ્યના જેટલો જ અધિકાર ધરાવે છે, એ વાત પહેલાં આપણે જોઈ ગયા છીએ. એટલે કે-જેમ દેવદ્રવ્યના ભક્ષણમાં પાપ સમાએલું છે, તેવી જ રીતે સાધારણદ્રવ્યના ભક્ષણમાં પણ પાપ સમાએલું જ છે. સાધારણદ્રવ્યનો. એ અર્થ છેજ નહિં, કે કોઈ તેનું ભક્ષણ કરી જાય, તે તેને પાપ ન લાગે. સાધારણદ્રવ્યને સાત ક્ષેત્રમાં વાપરવાનું જણાવ્યું, તેમાં શ્રાવક-શ્રાવિકા પણ આવી જાય છે; પરન્તુ તે શ્રાવક-શ્રાવિકા કેવાં ? જેઓ દુઃખી હોય, અવસ્થાથી હીન થઈ ગયાં હોય અને નિર્વાહ માટે બીજું કંઈ સાધન ન રહ્યું હોય તેવાં; નહિં કે સારા સારા ગૃહસ્થો તેનો ઉપભોગ કરી શકે. વળી ઉપર કહ્યાં તેવાં દાખી શ્રાવક-શ્રાવિકાઓ પણ, સંઘ આપે તોજ ઉપયોગ કરી શકે. સીદાતા કોઈ પણ ક્ષેત્રમાં સાધારણ ખાતાના દ્રવ્યને વ્યય થઇ શકે,” એ પાઠજ બતાવી આપે છે કે–જેઓ નિરાધાર થઈ ગએલ છે –દુઃખી છે, તેઓને સંઘ આપે, તો જ તે તેને વાપરી શકે. જૂઓ શ્રાવિધિ ના પૃ. ૭૭ માં આપેલો પાઠઃ
" साधारणमपि द्रव्यं संघदत्तमेव कल्पते व्यापारयितुं, न त्वन्यथा । संघेनाऽपि सप्तक्षेत्रीकार्य एवं व्यापार्य, न मार्गणादिभ्यो देयं ॥” ।
અર્થાત–સાધારણદ્રવ્ય પણ સંઘે આપ્યું હોય, તોજ વાપરવાને ક૯પી શકે, અન્યથા નહિં. વળી સંઘે પણ તે દ્રવ્ય સાતક્ષેત્રના કાર્યમાંજ વાપરવું જોઈએ. યાચક વિગેરેને ન આપવું.
આ ઉપરથી સ્પષ્ટ દેખાય છે કે–સાધારણદ્રવ્યને પણ દરેક વાપરવાને અધિકારી નથી. ઉચિત રિતીએજ સંઘ તેનો વ્યય કરી શકે