Devdravya Sambandhi Mara Vicharo

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Abhaychand Bhagwandas Gandhi

Page 17

૧૫
અર્થાત્—શ્રાવકે દરવર્ષે દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ માટે આ કામો કરવાંઃ– માળ પહેરવી, ઇંદ્રમાળાદિ પહેરવી, પહેરામણી અને ધોતિયાં વિગેરે મૂકવાં તથા દ્રવ્ય નાખવા પૂર્વક આરતી ઉતારવી.
કાઇ પણ વાચક જોઇ શકશે કે—ઉપર્યુક્ત પાની અંદર ચઢાવાનું કે એલીનું નામ માત્ર પણ નથી. તેમજ તે કૃત્યો પણ એવાં છે કે—જેમાં ખોલીની જરૂર પણ નથી જોવાતી. છતાં પણ કોઇ કોઇ મહાનુભાવ ઉપર્યુક્ત પાને આગળ કરી તેના અર્થમાં ચઢાવા ખેલી વિગેરે શબ્દનો વધારો કરી પોતાના પક્ષને સાચો ઠરાવવા પ્રયત્ન કરે છે. પરન્તુ ધ્યાનમાં રાખવું જોઇએ કે—ઓલીની સાથે ઉપર્યુક્ત પાને કંઈ સંબંધ જ નથી. કારણ કે-ઉપરના પાઠમાં જે કૃત્યો બતાવવામાં આવ્યાં છે, તે વાર્ષિકકૃત્યા છે. નહિં કે દૈનિ કકૃત્યો. શ્રાદ્ધવિધિના જે પાંચમા પ્રકાશનો આ પાઠ છે. તે પ્રકાશની શરૂઆતમાં જ લખવામાં આવ્યું છે કે—
“ उक्तं चातुर्मासिकं कृत्यम् । अथ वर्षकृत्यमुत्तरा धेनोत्तरगाथया - कादशद्वारैराह
""
અર્થાત્—ચાતુર્માસિક કૃત્ય કહ્યું, હવે ગાથાના ઉત્તરાર્ધથી અને પછીની ગાથાથી ( દાઢ ગાથાથી ) અગિયાર દ્વારવર્ડ કરીને વાર્ષિકકૃત્ય કહેવામાં આવે છે.
વળી આ ઉપર્યુક્ત પાઠમાં ઓલીનું કે ચઢાવાનું નામ પણ નથી. એટલે બન્ને રીતે આ પાઠ બોલીના પ્રસંગમાં ઉપયોગી નથી. હું ઉપયુક્ત પાઠમાંથી જે કંઇ બતાવવા માગું છું, તે એ છે કે—ઉપર્યુક્ત કાર્યાનું દ્રવ્ય-વસ્તુઓ પહેલાં દેવદ્રવ્યમાં લઈ જતા, પરન્તુ અત્યારે તેમાં ઘણો ફેરફાર થઈ ગયો છે. એ પ્રત્યક્ષ જોવાય છે; મલ્કે તેમાંના કેટલાક રિવાજો તો અત્યારે રહ્યા પણ નથી,
જે ઇંદ્રમાળા પહેરવાનું ઉપર કહેવામાં આવ્યું છે, તે હવે તો સંઘપતિયો પ્રાયઃ નકરો આપીનેજ પહેરે છે. નકરો પણ જેવોને તેવો કાયમ રહ્યો નથી. અવારનવાર તે પણ ફરતોજ રહ્યો છે. ત્યારે કહો પહેલાં આ ઇંદ્રમાળા નિમિત્તે જે દેવદ્રવ્યની આવક થતી હતી, તેમાં ફેરફાર થયો કે નહિં ?