Buddhiprakash 1955 06 Ank 06

Author(s): Nagindas Parekh
Publisher: Gujarat Vidyasabha

Page 4

૧૬૨ : : બુદ્ધિપ્રકાશ એંજીનિયરિંગ કોલેજ શરૂ થાય તેના છ મહિના નિર્દોષ નિર્ભીકતા ધ્યાનપાત્ર હતી. જો કે ચર્ચા કંઈક પહેલાં આણંદ આવ્યા. એ ઉપાચાર્ય હતા, પણ વિચિત્ર રીતે નવલકથાની વર્તમાન દશા અને ભાવિ પગાર લેતા નહિ. કદાચ માંદેસાજે કામ આવે એમ ઉપર કેન્દ્રિત થઈ ગઈ હતી. પ્રમુખના ઉપસંહાર કરી એમને ખૂબ આગ્રહ કરી એમને નામે રૂપિયા પછી સૌ સ્વ. બ. ક. ઠાકરના પુત્રએ વડોદરા ૩૦૦ દર મહિને જમા કરવા માંડ્યા, પણ એઓ વિશ્વવિદ્યાલયને સેપેલે સ્વર્ગસ્થને ગ્રંથભંડાર જોવા કદી એને અડ્યા નહિ. છેવટના ભાગમાં કેન્સરનું ગયા હતા. ઈ ખૂબ વધી ગયું અને પથારી વશ થઈ ગયા ભોજન પછી ચારેક વાગ્યે બીજી બેઠક મળી, ત્યારે કામ બંધ કર્યું. ત્યાં સુધી દિવસના બાર બાર તેમાં શરૂઆતમાં શ્રી ચંદ્રવદન મહેતાના પ્રમુખ પણ કલાક કામ કર્યું. છેવટના છ મહિના પોતાના નાના
હેઠળ સર્વ લેખક પરિચયવિધિ થયો. આ વિધિને ભાઈ જે ડાકટર અને હેલ્થ ઑફિસર છે, તેમને ઝાઝો અર્થ નથી એવું આ વખતે ઘણાને લાગ્યું. ત્યાં ધૂળિયામાં માન્યા.
એ પછી શ્રી વિષ્ણુપ્રસાદ ત્રિવેદીના પ્રમુખપદે ૯-૬-૫૫
'૪૨ પછીના સાહિત્યનાં પરિબળો'ની ચાર્ચા થઈ. વડોદરાનું લેખક મિલન
એમાં સર્વશ્રી સંતપ્રસાદ ભટ્ટ, જયંતી દલાલ, - ચાલુ માસની ૧૧, ૧૨ અને ૧૩ મી તારીખે ગુલાબદાસ બ્રોકર, ધીરુભાઈ ઠાકર, સુન્દરમ, અંબુભાઈ વડોદરા મુકામે ગુજરાત લેખક મિલનનું પાંચમું પુરાણી વગેરેએ ભાગ લીધો હતો. આ ચર્ચા પણ અધિવેશન મળ્યું હતું. ગુજરાતના બધા ભાગોમાંથી '૪૨ ની ક્રાંતિની આપણું સાહિત્ય ઉપર અસર લેખકોએ મોટી સંખ્યામાં હાજરી આપી હતી અને સાથી ન થઈ એ એક જ પ્રશ્નની ચર્ચામાં ગૂંચવાઈ પ્રૌઢ અને નવા લેખકના આ મિલનમાં પ્રેમ, જતી લાગતી હતી. સમારોપ કરતી વખતે શ્રી નિખાલસતા, મધુરતા અને જિજ્ઞાસા સર્વોપરિ હતા. વિષ્ણુભાઈએ જણાવ્યું હતું કે '૪૨ ની ક્રાંતિ અને
પહેલે દિવસે વડોદરા વિશ્વવિદ્યાલયના ગ્રંથાલયના ત્યાર પછીની ઘટનાઓની સાહિત્ય ઉપર અસર પ્રાંગણમાં વિશાળ ઘનછાય વડલા હેઠળ પ્રથમ બેઠક ન થવાના કારણોમાં લેખકેમાં નિષ્ઠાને અભાવ મળી હતી. સ્થાનિક સમિતિના પ્રમુખ ડો. મજમ- એ મુખ્ય છે. એને લીધે જ કાવ્યમાં કૃત્રિમ આપ્યાદારના સ્વાગત વ્યાખ્યાન પછી શ્રી હંસાબહેન ત્મિકતા અને પ્રેમની વેવલાશ પ્રવેશેલી જોવામાં મહેતાએ મંગલ પ્રવચન કર્યું હતું અને તેમાં તેમણે આવે છે. લેખકેને દેશના નવસર્જનની જવાબદારીની યાદ એ જ દિવસે રાતે નવ વાગ્યા પછી લેખકમિલનઆપી હતી. અને સારા વિવેચનના તથા જદ જદ નાં કાર્ય અને કાર્ય પદ્ધતિને અંગે વિચારણું કરવામાં વિજ્ઞાનને લગતાં પુસ્તકોના અભાવ પ્રત્યે ધ્યાન આવી હતી અને તેમાં નવા લેખકને પોતાની લેખન દોરી કોઈ પણ જાતની આભડછેટ રાખ્યા વગર પ્રવૃત્તિમાં જોઈતી મદદ મળી રહે એવી કંઈક ઉપયોગી શબદો અ૫નાવી ભાષાને બને એટલી સહેલી જોગવાઈ થાય તો સારું એવી સામાન્ય લાગણી રાખવાનો અનુરોધ કર્યો હતો.
વ્યક્ત થઈ હતી. પણ એ શી રીતે કરવું એને કોઈ એ પછી “સરતથી વડોદરા—બે લેખક મિલન ચોક્કસ કાર્યક્રમ ઠરાવી શકાય નહે. વચ્ચેના સમયગાળાનું સાહિત્ય” એ વિષય ઉપર શ્રી બીજે દિવસે સવારે શ્રી રામનારાયણ પાઠકના ઉમાશંકર જોશીના પ્રમુખપણા હેઠળ ચર્ચા થઈ હતી. પ્રમુખપદે “સાહિત્યનું મૂલ્યાંકન' એ વિષય ઉપર ચર્ચા એમાં સર્વશ્રી નિરંજન ભગત, ચુનીલાલ મડિયા, થઈ હતી. એમાં સર્વશ્રી ઉમાશંકર જોશી, અનંતરાય પીતાંબર પટેલ, રમણલાલ જોશી વગેરેએ ભાગ લીધે રાવળ, મનસુખલાલ ઝવેરી, ઉષનસૂ અને અંબાલાલ હતું. આ ચર્ચામાં પ્રગટ થતી નિર્દશ નિખાલસતા અને પુરાણી વગેરેએ ભાગ લીધો હતો. આખી ચર્ચા ખૂબ