________________
संस्कृतटीका - भाषाटी कासमेतः ।
(३)
१ द्वारमें गृहाधिप अर्थात् मेषादि द्वादश राशियोंके स्वामीका वर्णन, २ में ग्रहों का उच्च नीचका विचार, ३ में ग्रहोंके परस्पर मित्र और शत्रुका कथन, ४ में राहुका गृह और उच्च तथा नीच, ५ में जिस स्थानपर केतु रहता है, इसका वर्णन करेंगे ॥ २ ॥
स्वरूपं ग्रहचक्रस्य वीक्ष्यं द्वादशवेश्मसु ॥ निर्णयोऽभीष्टकालस्य यथालनं विचार्यते ॥ ३ ॥
सं० टी० - ग्रहचक्रस्य स्वरूपम् ६, द्वादशस्वपि गृहेषु कुत्र किं विलोकनीयमिति ७, अभीष्टकालस्य निर्णयः ८, लग्नविचारः ९ ॥ ३ ॥
अर्थ - ६ में ग्रहों के स्वरूप, ७ में बारहों भावों के बीचमें कौन भावसे क्या देखना उसका वर्णन, ८ में इष्टकालका ज्ञान, ९ में लग्नसम्बन्धी विचार ॥ ३ ॥
ग्रहो विनष्टो यादृक् स्याद्राजयोगचतुष्टयम् ॥ लाभादीनां विचारश्च लग्नेशावस्थितेः फलम् ४ || सं० टी० - विनष्टो ग्रहः कीदृक् तस्य व्याख्या उच्यते १ राजयोगचतुष्टयम् ११, लाभालाभविचारः १२, लग्नाधिप स्थितेः फलम् १३ ॥ ४ ॥
"Aho Shrut Gyanam"