Book Title: Bhuvandipak
Author(s): Bacchu Sharm
Publisher: Gangavishnu Shrikrushnadas

View full book text
Previous | Next

Page 43
________________ (३०) भुवनदीपकः । ' अर्थ-अब यहां जीवचिंतामें पुरुषसंज्ञक जीव है या स्त्रीसंज्ञक; इसको जाननेके लिये ग्रहोंकी स्त्रीपुरुषसंज्ञा लिखते हैं-बृहस्पति, मङ्गल और रवि इनको पंडितजन पुरुषग्रह कहते हैं, सोम, बुध, शनि, राहु और शुक्र इनको स्त्रीग्रह कहते हैं । आशय यह है कि, यदि पुरुषसंज्ञक ग्रह लग्नमें स्थित हो या लग्नको देखता हो तो जीव भी पुरुषसंज्ञक जानना, और स्त्री ग्रह हो तो स्त्री जाननी । इसी प्रकार चौरादि ज्ञानमें भी स्त्री पुरुषका विवरण कर लेना चाहिये ॥४०॥ युवा कुजः शिशुः सौम्यः शशिशुकौ च मध्यमौ॥ मन्दमार्तण्डदेवेज्यफणिनः स्थविरा ग्रहाः ॥ ४॥ ___ सं० टी०-इदानी ग्रहाणां वयोऽनुमानस्वरूपमाह-युवेति । यदा चतुर्थस्थाने मंगलसंबंधिमेषवृश्चिकरूपं भवत्यथवा चतुर्थस्थानाधिपति मस्तत्रस्थो वा पश्यति, तदा वाच्यं वस्तुग्राहकश्चोरो युवा तरुणोऽस्तीति । यदि चतुर्थस्थानाधिपतिबुधस्तदा बालको द्वादशवर्षाभ्यन्तरवयस्कश्चोर इति शेषः । चन्द्रः शुक्रो वा चतुर्थस्थानाधिपतिः तदा मध्यवयाः पुरुषश्चोरश्चत्वारिंशदवाधि इति शेषः । यदि चतुर्थस्थाने शनिसूर्यगुरुराहुसंबन्धी कश्चन भवति, तदा वृद्धश्चोरः। कोऽर्थः-चत्वारिंशदूर्ध्वमायुः । प्रश्नलग्नाचतुर्थस्थानाधिपतिविचारणया "Aho Shrut Gyanam"

Loading...

Page Navigation
1 ... 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138