________________ શ્રી ગીરનાર મહાતીર્થ : ટાંકા તથા ઇતરધમી બાવાઓની મઢી આદિ આવે છે. એક જગ્યાએ જુના પગથી કરાવ્યાને લેખ આવે છે. સં. 1222 ની સાલને તેમાં ઉલ્લેખ છે. આગળ બીજા લેખમાં 163 કાર્તિક વદિ 3 સેમવારના ગિરનારની પાજનો ઉધ્ધાર દીવના સંઘે કરા એ લેખ આવે છે. તીર્થાધિરાજ શ્રી નેમિનાથજી પ્રભુની ભેટી ટુંક ગિરનારજીના પ્રભુમંદિરમાં પ્રવેશ કરતાં પહેલાં કેટ આવે છે. દરવાજામાં થઈને અંદર પેસતાં ડાબી બાજુએ યદુકુલતિલક બાળબ્રહ્મચારી શ્રી નેમિનાથ ભગવાનની મેટી ટુંક આવે છે. દરવાજામાં પેસતાં ચેકીદારને રહેવાની જગ્યા છે. ડાબી બાજુ ધર્મશાળા છે. એક મૂક્યા પછી પૂજારીઓની એારડીઓને માટે ચેક આવે છે. અહિંથી મૂલનાયકજીના ચોકમાં જવાય છે. આ ચેક 130x190 ટ પહેળે તેમજ લાંબે છે. આમાં મુખ્ય મંદિર શ્રી નેમિનાથ ભગવાનનું છે. આ દેરાસર વિશાળ તથા રમણીય છે. આને રંગમંડપ 41 ફીટ પહેળે અને 44 લાંબે છે. ગભારામાં શ્રી નેમિનાથ ભગવાનના શ્યામ, ભવ્ય પ્રતિમાજી બિરાજમાન છે. મૂલ ગભારાની આસપાસ પ્રદક્ષિણા છે. તેમાં તીર્થકર દેવની મૂતિ રક્ષ-યક્ષિણ તથા સમેતશિખર, નંદીશ્વરદ્વીપ આદિ છે. દેરાસરની બહારને રંગમંડપ પણ પહેળે તથા લાંબો છે. તેનાં બન્ને બાજુના ઓટલાઓ પર પગલાંઓ છે. * પ્રાચીન ઇતિહાસ: આ દેરાસર ખૂબ જ પ્રાચીન છે., કાશમીર દેશના રત્નાશા શ્રાવકે વિ. સં. 69 માં દેવસાનિધ્યથી અહિં પ્રતિમાજી