________________ : ઉના, અજારા તથા દીવ : : 47 : મૂન ઉત્કૃષ્ટ શિલ્પ સ્થાપત્યવાળું જિનમંદિર હોવું જોઇએ અને તે જ જૈનધર્મની પ્રભાવના દેશ-પરદેશમાં વધુ વિસ્તૃતપણે ફેલાય એ નિશંક છે. સોમનાથ મહાદેવના મહમદ ગિજનીએ નાશ કરેલા મંદિરનો જીર્ણોદ્ધાર પરમહંત કુમારપાળ મહારાજાએ વિ. સં. 1225 માં કરાવ્યું હતું * 14 ઉનાઃ પ્રભાસપાટણથી સડક રસ્તે 50 માઈલ પર અને રેલ્વે લાઈનમાં વેરાવળથી 60 માઈલ પર ઉના શહેર આવ્યું છે. સૌરાષ્ટ્રના દક્ષિણ ભાગ પર ગિરના નાકા પર આ શહેર વસેલું છે. મસ્પેન્દ્રી નદી ઉનાના પાદરમાં વહી જાય છે. જેના ઈતિહાસમાં ઉના પ્રસિદ્ધ છે. એનું પ્રાચીન નામ “ઉન્નતપુર હતું. વિ૦ ના 16 મા સિકામાં ઉનાની જાહોજલાલી અદ્વિતીય હતી. જગદ્ગુરૂ, મેગલ સમ્રાટ અકબર નરેશ પ્રતિબંધક તપાગચ્છાધિપતિ આચાર્ય ભગવાન શ્રી વિજયહીરસૂરીશ્વરજી મહારાજ પિતાના વિશાલ શિષ્ય-પ્રશિષ્યના પરિવારની સાથે વિ. સં. 1651 તથા પર, આ બન્ને ચાતુમાસમાં અહિં બિરાજમાન હતા. આ સમયે અહિં જેનેની વસતિ સારી હતી ૧૬પર ના ભાદ્રપદ સુદિ 11 ના દિવસે તેઓ શ્રી અહિં કાળધર્મ પામ્યા હતા, જ્યારે તેઓશ્રી માંદગીમાં હતા, અને ઔષધોપચાર કરવાને પણ નિષેધ કર્યો હતું, ત્યારે ઉનાના સંઘમાં એકેએક શ્રાવક, શ્રાવિકાએ પિતે ખાવા-પીવાનું બંધ કર્યું હતું. તેમજ પોતાના ધાવણું બાળકને દુધપાન કરાવવાનું પણ તેમણે બંધ રાખ્યું હતું. છેવટે પૂછપાદ સૂરિજી મહારાજે સંઘના આગ્રહથી ઓષધોપચાર કરવાની હા પાડી હતી. આજે અહિં એક વિશાળ વંડામાં પાંચ દેરાસરે છે. અશિથ મા અતી ઉપર
