________________
પ્રસ્તાવના
સ્તુતિએની આવશ્યક્તા
માનવ-જન્મમાં આવેલ પ્રાણ પગે-પગે મુશ્કેલીમાં મૂકાય છે. ઘણી વાર તે આત થઈ સહાયકને તે છે, તે કેટલીક વાર અમુક જાતના જ્ઞાન માટે તેની મતિ આકર્ષાય છે. લૌકિક ઘાત–પ્રત્યાઘાતોને લીધે ચઢી આવતાં અભાવનાં વાદળો તેની ચારે બાજુ ઘેરાય તે માટે તે કહેવું જ શું? સંસારમાં જે સહાય મળે છે, તે તે અંધ-બધિરસગ” જેવા હોય છે. એક સાંધે, ત્યાં તેર તૂટે એમ અભાવની ખાણુ કઈ દિવસ કેઈનાથી પૂરાતી નથી; એટલે ગુરુ મેળવ્યા પછી માણસ એકમાત્ર અશરણ-શરણ અકારણ-કરુણ–પરાયણ પરમાત્માના શરણે જાય છે.
શરણમાં ગયા પછી તે વિચાર કરે છે કે મારે કહેવું શું? કઈ રીતે કહેવું? કેમકે જેઓ સંસારી આશ્રયદાતાઓ હતા, તેમને તો
મામા, કાકા, બા, બાપુ” વગેરે કહી કામ ચલાવ્યું, પણ અહીં તે મારા જેવા એક--ચાર નહીં, પણ અનંતાનંત પિતપતાની ભાગ લઈને ઊભા છે, પિતાની વાણીમાં અનંત રીતે પ્રાર્થનાઓ અને પ્રભુના ગુણોનું વર્ણન કરી રહ્યા છે. એટલે ગૂંચવણમાં પડેલા તે જીવ થેડી વાર તે મૂગે રહે છે, પણ ભાગ્યા વગર મળશે નહિ, બેલ્યા વગર ચાલશે નહિ એમ નિશ્ચય કરી કંઈક લે છે. જેમ જેમ તે પોતાની આશાને અંકુરિત થતી જુએ છે, તેમ તેમ તેની વાણું વિવિધતાના શણગાર સજવા ઉપક્રમ કરે છે, એટલે સ્તુતિ–એ માનવજીવનની એક અત્યંત ઉપયોગી આવશ્યકતા છે.