Atmanand Prakash Pustak 017 Ank 04

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

ઉતાવળ વિનાશનું કારણ છે.
૨૯
ઉતાવળ વિનાશનું કારણ છે.
(કઈ પણ કાર્ય ઉતાવળથી કરવું નહિ ) सहसा विदधीत न क्रियाम विवेकः परमापदां पदम् ।।
લે–વિઠ્ઠલદાસ મૂળચંદ શાહ. બં, એ. ઉતાવળ કરવાથી સંસારમાં કોઈ પણ કાર્ય ઠીક થતું નથી અને સારાં સારાં કાર્યો પણ બગડી જાય છે. ઉતાવળ કરવાથી ગભરાટ ઉત્પન્ન થાય છે અને ગભરાટથી સફલતા દુર રહે છે. આથી ઉલટું, શાંતિ અને ધર્યથી કાર્ય કરવાથી કઠિનમાં કઠિન કાર્યો પણ સરળ બની જાય છે. આનું પ્રત્યક્ષ ઉદાહરણ પ્રકૃતિ છે. પ્રકૃતિમાં હમેશાં સઘળાં કાર્યો ધીમે ધીમે જ થયા કરે છે. પ્રકૃતિના કાર્યોમાં કઈ પણ ઠેકાણે ઉતાવળ દષ્ટિગોચર થતી નથી. પ્રત્યેક કાર્યમાં એક જ નિયમ અને વ્યવસ્થા હોય છે અને શાંતિ તથા વિશ્વાસ માલુમ પડે છે. ઉતાવળ અને ગભરાટનું નામનિશાન પણ એમાં જોવામાં આવતું નથી. જ્યારે કાર્યમાં કઈ જાતને દંગ અથવા વ્યવસ્થા હોતી નથી ત્યારે જ ઉતાવળ અને ગભરાટ જોવામાં આવે છે. તે સમયે ધીમે ધીમે અશાંતિનું જોર વધતું જાય છે. ઉતાવળથી દુનિયામાં અનેક મોટાં કા અપૂર્ણ રહી ગયા છે. કોઈ કાર્યની સફળતા માટે એ જરૂર નથી કે એ કાર્યમાં ઘણાં માણસોએ જોડાવું જોઈએ, પરંતુ ફક્ત એટલી જ જરૂર છે કે તે કાર્ય વ્યવસ્થાસર કરાવું જોઈએ. કદાચ કોઈ કાર્ય માં ઘણા મા ગુ જોડાય પરંતુ કામની વ્યવસ્થા ન હોય તે પરિણામ એ આવશે કે ઉત કાર્ય બગડશે. ઉતાવળથી કદિ પણું વાસ્તવિક કાર્ય ઉપજાવી શકાતું નથી
કઈ પણ કાર્ય શીઘ્રતાથી કરવું એ જુદી વાત છે અને ઉતાવળથી કરવું એ જુદી વાત છે. કોઈ પણ કાર્ય કરવામાં શીવ્રતા તો અવશ્ય હોવી જોઈએ, કારણકે સુરતી અને આલસ્ય તો નાશનાં કારણે છે; પરંતુ ઉતાવળ ન લેવી જોઈએ. શીઘ્રતામાં કંગ અથવા નિયમ અવશ્ય રહે છે, અને ઉદ્દેશ એ હોય છે કે કાર્ય કઈ પણ કરી સત્વર પુરૂં થઈ જાય. શીવ્રતામાં એકજ માર્ગ નિશ્ચિત હોય છે અને એ માર્ગ પર ગમન શરૂ રહે છે, પરંતુ ઉતાવળમાં અનેક માગે ઉ ૨ દષ્ટિ રહે છે અને એવો
ખ્યાલ રહે છે કે જે એક માગ ઠીક નહિ નીકળે તે બીજે નીકળશે અને એ પણ હક નહિ નીકળે તે ત્રીજો માર્ગ ડીક નીવડશે એ પ્રમાણે ઘડી અહિં અને ઘડી ત્યાં એમ ડામાડોળ થયા કરે છે. આનું પરિણામ એ આવે છે કે મનુષ્ય નિષ્ફળતા