________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૧૦ .
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. આધાર આ એક અતિ અગત્યના પ્રશ્નપર વિશેષ અવલંબી રહ્યો છે, આ ફરજમાં બે દરકાર રહેવાના પરિણામે આજે આર્ય સંસાર ભેગવી રહ્યો છે. એક નેપોલીયન જેવા વીરનરને કોણે ઉત્પન્ન કર્યો ઉત્તર–તેની માતાએજ બસ! આ પરથી એક સિદ્ધાંત ફલિત થાય છે કે, માતા જેવા સંસ્કાર પિતાના બીજ રૂપ બાળકમાં રેપે છે તેવીજ તેની સંતતિ થાય છે. તેમાં સંશય નથી. આ પરથી કન્યાઓ અને સ્ત્રીઓને પૂર્વ અને પશ્ચિમના દેશની કેલવણની પદ્ધતિનું પૃથકકરણ કરી હિંદને માટે કેવી કેલવણું યોગ્ય છે, તેને પુષ્કળ વિચાર કરી તે કન્યાઓ અને સ્ત્રીઓને હેટી વય સુધી આપવામાં આવે ત્યારેજ આ સડે હૂર થે સંભવિત છે. ઉચિત થઈ પડશે કે, સડે દાખલ થવાનાં નાના મોટા અનેક દ્વારે છે. તેમાં
પણ મોટું દ્વાર “શ્રી કેલવણીની યેગ્ય પદ્ધતિની ઉપસંહાર,
ખામી ” નું છે, આ ખાલી દૂર કરવા પુષ્કળ ચર્ચા થવી જોઇએ, અને પરિણામે સ્ત્રી કેળવણી લીધા વગર કઈ પણ
સ્ત્રી ન રહેવી જોઈએ, એવો પ્રબંધ પાકે પાયે કરવો જોઈએ. સ્ત્રી કેલવણી પર કેટલાએક દીર્ધદશી (1) લોકોને એવો આક્ષેપ છે કે, “સ્ત્રી કેલવણીથી સ્ત્રીઓ બગડે છે. પરંતુ આ તેઓની દલીલ સ્વાથી દમ વગરની અને મૂર્ખાઈ ભરી છે. સ્ત્રી કેલવણી એ તે વસ્તુતઃ ઉત્તમ છે. કેલવણી લેનાર સ્ત્રીને કોઈ કુસંગ લાગ્યો હોય અને પરિણામે કે મારું પરિણામ નજરે પડે તેથી કેળવણીપર આક્ષેપ તદન સ્થાન વગરનો છે. સ્ત્રી કેલવણી વગર આપણે વિસ્તારજ નથી.
ઇત્યલું. માવજી દામજી શાહ.
સમાજ જીવનનું અધ:પતન.
પૂર્વકાળના જેન જીવનને જે આદર્શ ઈતિહાસ પોતાની નોંધ પથીમાં સાચવી રહેલ છે તે અને વર્તમાન જીવનની પરિસ્થિતિનું અવલોકન કરતાં પ્રત્યેક સુજ્ઞ મનુષ્યને ખાતરી થયા વિના રહી નથી કે હાલનું સમાજ જીવન દિવસનુદિવસ અધઃપતન પામતું જાય છે. “કાળ પડતો છે, ભાવી આગળ નિરૂપાય છીએ” એ શબ્દો આવા પ્રસંગે નિર્બળતાના ખોટા આવાસન લેવા સિવાય કશા પણ ઉપયેગ વગરના છે. કેમકે જેના દર્શન હમેશાં ઉદ્યમ પ્રધાન પરિસ્થિતિને ડિડિંમ વગાડીને બહાલી આપે છે. પરમાત્માએ પણું કર્મોના જઠ સ્વભાવ ઉપર સ્વાત્મબળ ઉધમ વડે વિસ્તારી-કર્મોની ઉદીરણું કરી–પ્રત્યેક પ્રાણુએ સતત ઉદ્યમ કરતાં રહેવાનું જ છે, તેવું શિક્ષણ પોતાની પછીના મનુષ્યને પ્રકટ રીતે આપેલ છે. શાસ્ત્રમાં
For Private And Personal Use Only